Mülkiyeti veya tasarrufu belediye ait otopark, düğün salonu, halı saha ve benzeri amaçlarla kullanılan bazı taşınmazlar, düşük bedellerle ihalesiz olarak veya 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 51’inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine istinaden pazarlık usulüyle spor kulüplerine kiraya verilmiş ve bu kiralamalara ilişkin olarak da kira tahsilatları yapılamamıştır.

2886 sayılı Kanun’un “Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde; belediyelerin alım, satım, yapım, kira, hizmet trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işlerinin bu Kanun’daki yazılı hükümlere göre yürütüleceği belirtilmiş ve Kanun’un 35’nci maddesinde de ihale usulleri sayılmıştır.

Mezkûr Kanun’un 36’ ncı maddesinde: Kanun’un 1’inci maddesinde yazılı işlere ilişkin ihalelerde, kapalı teklif usulünün esas olduğu; ancak, 44’üncü maddede gösterilen işlerin belli istekliler arasında kapalı teklif usulüyle, 45’inci maddede gösterilen işlerin açık teklif usulüyle, 51’inci maddede sayılan işlerin pazarlık usulüyle, 52’nci maddede gösterilen işler in ise yarışma usulüyle yaptırılabileceği;

Kanun’un 51’inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde ise: Kullanışlarının özelliği, idarelere yararlı olması veya ivediliği nedeniyle kapalı veya açık teklif yöntemleriyle ihalesi uygun görülmeyen, Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz malların kiralanması, trampası ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi işlerinin pazarlık usulü ile yapılabileceği;

Hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda yer alan Kanun hükümleri birlikte değerlendirildiğinde görüleceği üzere; Kanun’un 51/g maddesindeki icazet Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz malların kiralanması, trampası ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ile ilgilidir. Dolayısıyla, Belediyelerin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazların, Devletin özel mülkiyeti ya da hüküm

ve tasarrufu altındaki yerler kapsamında olmaması nedeniyle, 51/g maddesi kapsamında kiraya verilmesi mümkün değildir.

Diğer yandan, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye Başkanının Görev ve Yetkileri” başlıklı 38’inci maddesinde;

“a) Belediye teşkilâtının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak…

f) Belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek” belediye başkanının görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.

Bu madde hükmüne göre belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etme görevi belediye başkanına verilmiş ve bu konuda belediye başkanı birinci derecede sorumlu kılınmıştır.

Ayrıca, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun “Muhasebe Hizmeti ve Muhasebe Yetkilisinin Yetki ve Sorumlulukları” başlıklı 61’inci maddesinde ise, muhasebe yetkilisine gelirlerin ve alacakların tahsili görevi verilmiştir.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “Beş yıllık zamanaşımı” başlıklı 147’nci maddesinde ise kira alacaklarında zamanaşımı hususu düzenlemiştir. Buna göre beş yıl içinde tahsil edilmeyen kira alacakları zaman aşımına uğramaktadır. Bu durumda, zaman aşımına uğratılan İdare gelirlerinden; belediyenin gelir ve alacaklarını takip etmesi gereken kamu görevlilerinin sorumlu olacakları aşikârdır.

İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde, mülkiyeti veya tasarrufu belediye ait otopark, düğün salonu, halı saha ve benzeri amaçlarla kullanılan bazı taşınmazların düşük bedellerle ihalesiz olarak veya 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 51/g maddesine istinaden pazarlık usulüyle spor kulüplerine kiraya verildiği; bu kulüplerin kira borçlarını ödemedikleri; ayrıca, yine bir spor kulübüne sahildeki en işlek otopark alanının herhangi bir meclis veya encümen kararı alınmadan kullandırıldığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; bulguda belirtilen yerlerden kira sözleşmesi bitenlerin 2886 sayılı DİK ‘nın 45’nci maddesine göre ihalesinin yapıldığı, sözleşme süresi bitecek olanlarında sözleşme süreleri bittikten sonra ihalesinin yapılacağı, ayrıca yine bulguda “yine bir spor kulübüne sahildeki en işlek otopark alanının herhangi bir meclis veya encümen kararı alınmadan kullandırıldığı tespit edilmiştir.” şeklinde

belirtilen yer ile ilgili geçmiş döneme ait ecrimisilin tahakkuk ettirilmiş olup tahliyesinin sağlanacağı, söz konusu alacaklar ile ilgili muaccel hale gelen alacakların takibi için Gelir Şefliğine ve Hukuk Müdürlüğüne bildirimi yapıldığı, Hukuk Müdürlüğünce icra takibi yapıldığı ve tahsilat işlemlerine başlanıldığı, konuyla ilgili bahsi geçen spor kulübüne ecrimisil tahakkuk işleminin yapıldığı ifade edilmiştir.

Netice olarak; Silivri ilçesi sınırları içerisinde çok sayıda spor kulübü bulunmaktadır. Bütçe imkânları kısıtlı ve yüklü bir borç stokuna sahip olan Belediyenin bütün spor kulüplerine, yüksek gelir getirmesi muhtemel olan otopark yerlerini, düğün salonlarını ve işyerlerini düşük kira bedelleri ile kiralaması ve bu kiraları tahsil edememesi; kamu kaynağının etkili, ekonomik ve verimli kullanılmaması anlamına gelmektedir.

Mevzuata uygun işlem tesisi ve kira gelirlerinde zaman aşımı oluşmaması için; İdare taşınmazlarının kapalı teklif veya açık teklif usullerinden biriyle kiraya verilmesi, İdare taşınmazlarının rayiç kira bedellerinin tespit edilmesi ve kira alacaklarının süresinde tahsilinin sağlanması gerekmektedir.