Karar Künyesi
Ankara Büyükşehir Belediyesinin bazı birimlerinde 24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin (696 sayılı OHAL KHK'sı) 127'inci maddesi ve 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 24'üncü maddesine göre, feshedilmiş sayılan veya iş eksilişi yapılan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında, işe ilişkin hizmetlerin yürütülmesinde fiilen kullanılmakta olan taşınırlar ile tüketim malzemelerinin satın alınması veya kiralanmasında teşekkül edilen bir komisyon olmadığı ve komisyon marifetiyle işlem tesis edilmediği tespit edilmiştir.
24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin (696 sayılı OHAL KHK'sı) 127'inci maddesiyle, belediyeler ile bağlı kuruluşlarında 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuat hükümleri uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 4/12/2017 tarihi itibarıyla çalıştırılmakta olanların belirlenen şart ve kriterleri sağlamaları koşuluyla işçi statüsüne geçirilmesi hüküm altına alınmış, 01.04.2018 itibariyle geçiş işlemleri tamamlanmıştır. Geçiş işlemlerinin usul ve esasları başta 'Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımı Sözleşmeleri Kapsamında Çalıştırılmakta Olan İşçilerin Sürekli İşçi Kadrolarına veya Mahalli İdare Şirketlerinde İşçi Statüsüne Geçirilmesine İlişkin 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23 ve Geçici 24'üncü Maddelerinin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar' ile sair düzenlemelerle belirlenmiştir.
Zikredilen 696 sayılı KHK'nın 127'inci maddesinde,
"Bu maddeye göre feshedilmiş sayılan veya iş eksilişi yapılan hizmet alım sözleşmeleri kapsamında idarelere ait işyerlerinde hizmetlerin yürütülmesinde fiilen kullanılmakta olan taşınırlar ile tüketim malzemelerinden hizmetin sunulabilmesi için ihtiyaç duyulduğu idarece belirlenenlerin satın alınmasına veya kiralanmasına en az üç kişiden oluşan komisyon tarafından karar verilir. 5018 sayılı Kanuna ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer alan kamu idarelerinde oluşturulacak söz konusu komisyonlarda bir Maliye Bakanlığı temsilcisi bulunur. Bu karara dayalı olarak tespit edilen taşınırlar ve tüketim malzemeleri aynı komisyon tarafından tespit edilen bedel üzerinden idarelerce satın alınabilir veya kiralanabilir.
Komisyon tarafından belirlenecek satın alma bedeli, taşınırlar ve tüketim malzemeleri için yüklenicinin 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tutulan yasal defter ve kayıtlarında yer alan kayıtlı değerinden fazla olamaz. Komisyon, bedel tespit ederken gerektiğinde meslek kuruluşlarından bilgi alabilir."
Usul ve Esasların 43'üncü maddesinde,
"375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 24 üncü maddesine göre feshedilmiş sayılan veya iş eksilişi yapılan hizmet alım sözleşmeleri kapsamında idarelere veya idarelerin şirketlerine ait iş yerlerinde hizmetlerin yürütülmesinde fiilen kullanılmakta olan taşınırlar ile tüketim malzemelerinden hizmetin sunulabilmesi için ihtiyaç duyulduğu idarece veya idarenin şirketince belirlenenlerin satın alınmasına veya kiralanmasına en az üç kişiden oluşan komisyon tarafından karar verilir. Komisyonda, malzemenin niteliğine göre konusunda uzman personel ilgili idarenin veya idarenin şirketinin harcama yetkilisi/birim yetkilisi tarafından görevlendirilir. Gerekli olması halinde idareler veya idarelerin şirketleri birden fazla komisyon oluşturabilir.
Komisyon tarafından, hizmetlerin yürütülmesi için gerekli taşınırlar ile tüketim malzemelerinin tespiti yapılır. Taşınırlardan kullanılabilir olan ve idarece veya idarenin şirketince ihtiyaç duyulanların satın alınması ya da kiralanması hususu değerlendirilir. Bu çerçevede, tüketim malzemeleri satın alınabilir; taşınırlar için ise hizmette geçici veya sürekli kullanıldığına bakılmaksızın satın alma veya kiralama yoluna gidilebilir.
Tespiti yapılan taşınırlar ile tüketim malzemelerinden satın alınmasına karar verilenlerin komisyon tarafından rayiç değeri belirlenir. Satın alma bedeli hiçbir şekilde taşınırlar ve tüketim malzemeleri için yüklenicinin 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tutulan yasal defter ve kayıtlarında yer alan kayıtlı değerinden fazla olamaz. Komisyon, değer tespitinde ticaret odası, sanayi odası, borsa, meslek kuruluşları, ilgili diğer kuruluşlardan veya aynı nitelikteki taşınırı ve tüketim malzemesini satın alan idarelerden veya piyasa fiyat araştırması sonuçlarından yararlanabilir.
Satın alınan taşınırlar, komisyonca belirlenecek bedele istinaden ilgili firmadan alınacak faturaya göre belgesi düzenlenerek idarenin veya idarenin şirketinin kayıtlarına alınır. Kiralanacak taşınırlar idarece veya şirketçe takip edilir."
Hükmü yer almaktadır.
Bu kapsamda personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı suretiyle ihalesi yapılan ve 696 sayılı KHK gereği feshedilen işlerin incelenmesinde, mevcut işin yürütülmesinde kullanılan taşınır, ekipman veya malzemelerin satın alınmasında ya da kiralanmasında komisyon kararı olmadığı görülmüştür. Buna göre;
'Belediyemiz hizmet binası ve bağlı birimlerin temizlik ve genel hizmet alımı' işinin feshedilmesiyle, işin yürütümünde kullanılan ekipman ve malzemeler, 17.05.2018 tarihinde ihale Kanununun 21/f bendi yöntemi ve 14 ay süreyle yapılan '14 kalem temizlik makine ve ekipman kiralama işi' ile kiralanmıştır.
Aynı şekilde '271 kişi ve 22 ay süre ile aile yaşam merkezleri, kadın ve aile, meslek edindirme ile kültür etkinlikleri şube müdürlüğü hizmet birimleri malzemeli genel temizlik işi' feshedilerek, işin yürütümünde kullanılan ekipman ve malzemeler 3 ayrı ihale ile 4734 sayılı Kanunun 21/f bendi yöntemiyle kiralanmıştır. Buna göre, 14 ay süreyle; 24.05.2018 tarihinde ihalesi yapılan 'Aile yaşam merkezleri ve kültür etkinlikleri şube müdürlüğü birimlerinde kullanılmak üzere temizlik makine ve ekipmanı kiralama hizmeti işi'; 31.05.2018 tarihinde ihalesi yapılan 'Kadın ve aile şube müdürlüğü ve meslek edindirme şube müdürlüğüne bağlı birimlerde kullanılmak üzere temizlik makine ve ekipmanı kiralama hizmet alım işi' ve 13.09.2018 tarihinde ihalesi yapılan 'Gençlik merkezlerinde ve çocuk kulüplerinde kullanılmak üzere temizlik makine ve ekipman kiralama hizmet alım işi' gerçekleştirilmiştir.
Yapılan açıklamalar ve mevzuatın amir hükümleri gereği, OHAL KHK’sı kapsamında feshedilen işlerde kullanılan taşınır, ekipman veya malzemelerin satın alınmasında ya da kiralanmasında gerekçeli bir karar bulunması ve buna binaen işlem tesis edilmesi gerekmekteydi.
Sonuç itibariyle, 696 sayılı KHK gereği feshedilen personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yürütülen işlerin devamlılığı ve sürdürülebilirliği için gereksinim duyulan taşınır ve malzemelerin satın alma ya da kiralanması hususu oluşturulan komisyon marifeti ve idare açısından en ekonomik yöntemin belirlenmesi suretiyle gerçekleştirilmeliydi. Kiralama süresinin 14 ay olduğu, süre sonunda tekrar kiralama ya satın alma yönteminin kullanılacağı hususu göz önünde tutulduğunda idarenin yükleneceği ya da karşı karşıya kalacağı külfet önem taşıyacaktır.
Kamu idaresi cevabında; "Ankara Büyükşehir Belediyesinin bazı birimlerinde 24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Olağanüstü Mal Kapsamında
Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin (696 sayılı OHAL KHK'sı) 127'nci maddesi ve 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 24'üncü maddesine göre, feshedilmiş sayılan veya iş eksilişi yapılan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında, işe ilişkin hizmetlerin yürütülmesinde fiilen kullanılmakta olan taşınırlar ile tüketim malzemelerinin satın alınması veya kiralanmasında teşekkül edilen bir komisyon olmadığı ve komisyon marifetiyle işlem tesis edilmediği tespit edilmiştir, denilmektedir.
696 sayılı KHK gereği; feshedilen personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı sözleşmeleri kapsamında yürütülen işlerin devamlılığı ve sürdürülebilirliği için gereksinim duyulan taşınır ve malzemelerin satın alma ya da kiralanması hususunda sehven işlem yapılmış olup komisyon oluşturulmamıştır.
696 sayılı KHK gereği; feshedilen personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı sözleşme süreleri 30/09/2019 tarihinde sona erecek olup, bundan sonraki bu tür yapılacak iş ve işlemlerde ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda gerekli çalışmalar yapılacaktır." demektedir.
Sonuç olarak Kamu idaresi cevabında, bulgumuzda açıkladığımız hususlara dikkat edeceğini ve gerekli çalışmaların yürütüleceğini belirtmiştir. Konu, sonraki denetimlerde takip edilecektir.