2021 yılında yapımı tamamlanan ve geçici kabulü yapılan Akdeniz Kültürlerini Araştırma ve Kongre Merkezi Binası Yapım İşi’ne ilişkin muhasebe kaydının yapılması işleminde, proje kapsamında elde edilen birtakım; ses ve görüntü cihazları, mikrofon ve kulaklık gibi ses elemanları, serverlar, ses ve görüntüye dair kontrol üniteleri vb. taşınırların, 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabından ayrıştırılmayarak 252 Binalar Hesabına aktarıldığı görülmüştür.

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Taşınırların kaydı” başlıklı 12’nci maddesinde, kamu idarelerince bütün taşınırların kayıt altına alınmasının esas olduğu, Aynı Yönetmelik’in “Kayıt zamanı, kayıt değeri ve değer tespit komisyonu” başlıklı 13’üncü maddesinde ise, taşınırların edinilme şekline bakılmaksızın, kamu idaresince kullanılmak üzere teslim alındığında girişinin yapılması gerektiği belirtilmiştir.

Taşınır Mal Yönetmeliği, giriş işleminin yapılmasını “Taşınır İşlem Fişi”nin düzenlenmesine bağlamış, “Taşınır giriş ve çıkış işlemlerinin muhasebe birimine bildirilmesi” başlıklı 30’uncu maddesinde;

“Taşınır kayıt yetkilileri tarafından, kamu idarelerinin muhasebe kayıtlarında ilgili stok ve maddi duran varlık hesaplarında izlenen taşınırlardan; satınalma suretiyle edinilenlerin

giriş işlemleri ile değer artırıcı harcamalar için düzenlenen Taşınır İşlem Fişlerinin bir nüshası ödeme emri belgesi ekinde, muhasebe birimine gönderilir.”

Hükümlerine yer verilmiştir.

Buna göre, düzenlenecek taşınır işlem fişlerinin bir nüshasının, ilgili taşınırların ödeme emri belgesi ekinde muhasebe birime gönderileceği açıkça düzenlenmiştir.

Taşınır işlem fişi düzenlenmek suretiyle muhasebe birimine bildirilen taşınırlar, Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği hükümleri uyarınca muhasebe kayıtlarına alınacaktır.

Söz konusu kayıt işlemleri Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’ne göre “taşınır” olarak kaydedilmesi gereken varlıklar 253 Tesis Makine ve Cihazlar, 254 Taşıtlar ve 255 Demirbaşlar olarak sınıflandırılmış ve ayrı maddelerde düzenlemeye tâbi tutulmuştur.

Akdeniz Kültürlerini Araştırma ve Kongre Merkezi Binası Yapım İşi kapsamında edinilen taşınırlar “Tesis Makine ve Cihazlar” hüviyetindedir. Bundan dolayı, yapılacak kaydın Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 253 Tesis Makine ve Cihazlar Hesabı’nın niteliğini düzenleyen 178’inci maddesine göre yapılması gerekmektedir.

Söz konusu maddenin birinci fıkrasının (a) “Borç” bendinin (1) nolu alt bendinde;

“Bütçeye gider kaydıyla gerçekleştirilip yapılmakta olan yatırımlar hesabına kaydedilen tesis, makine ve cihazlara ilişkin tutarlar, yatırımın tamamlanıp geçici kabulünün yapılması ile birlikte, bu hesaba borç, 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına alacak kaydedilir.”

Düzenlemesine yer verilerek, hakediş ödemesine dahil edilen proje kapsamındaki taşınırların, geçici kabul işlemi sonrası 253 Tesis Makine ve Cihazlar Hesabına kaydedilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.

Söz konusu yapım işi dolayısıyla 253 Tesis Makine ve Cihazlar hesabına kaydedilmesi gerekip 252 Binalar Hesabı içinde bırakılan taşınırlara ilişkin bilgiler aşağıda tablolaştırılmıştır;

‌Tablo 9: Binalar Hesabında Kayıtlı Olan Taşınırların Niteliğine İlişkin Bilgiler Tablosu

• JBL Professional Speaker System & Crown Dıgıtal Amplıfıer System - Left

• JBL Professional System & Crown Dıgıtal Amplıfıer System - Left

• JBL Professional Speaker System & Crown Dıgıtal Amplıfıer System - Center

• JBL Professional Speaker System & Crown Dıgıtal Amplıfıer System - Rıght

• JBL Professional Dual Voice Coil Speaker System & Crown Dıgıtal Amplıfıer System - Rıght

• JBL Professional Dual Voice Coil, Speaker System & Crown Dıgıtal Amplıfıer System - Left

• JBL Professional Speaker System - Delay -1 Left

• JBL Professional Speaker System U Type Bracket Kıt - Delay -1 Left

• JBL Professional Control Securty Kıt

• JBL Professional Control System & Jbl Professıonal Speaker System - Delay -2 Rıght

• JBL Professıonal Speaker System U Type Bracket Kıt - Delay -2 Rıght

• JBL Professional Securty Kıt

• JBL 480w 8" Dıgıtal Speaker System & Jbl Professıonal Speaker System -Delay -1 Left

• JBL 480w 8" Dıgıtal Speaker System & Jbl Professıonal Speaker System -Delay -1 Rıght

• JBL 100° x 100° Digital Speaker System & Jbl Professional Speaker System -Surround & Delay

• JBL 480w 8" Dıgıtal Speaker System & Jbl Professıonal Speaker System - Surround & Delay

• JBL 90° X 90° Coverage Pt™ Waveguide Hıgh Power Speaker System & Frontfıll Left

• JBL 16 U Brk Kıt Professıonal Speaker System Bracket Kıt - Frontfıll Left

• JBL 16 U Brk Kıt Professıonal Speaker System Bracket Kıt - Frontfıll Left

• JBL 90° X 90° Coverage Pt™ Waveguide Hıgh Power Speaker System & Frontfıll Rıght

• JBL 90° X 50° Hıgh Power Dıgıtal Powered Monıtor Speaker System & Crown Dıgıtal Amplıfıer System & Stage Sıde - Left

• JBL Prx 812 Speaker System Bracket Kıt

  • Stage Sıde - Left

• JBL 90° X 50° Hıgh Power Dıgıtal Powered Monıtor Speaker System & Crown Dıgıtal Amplıfıer System & Stage Sıde - Rıght

• JBL Prx 812 Speaker System Bracket Kıt

  • Stage Sıde - Rıght

• JBL 90° X 50° Hıgh Power Dıgıtal Powered Monıtor Speaker System & Crown Dıgıtal Amplıfıer System & Stage Monıtor

• JBL 2x18 Hıgh Power Dıgıtal Powered Monıtor Subbass Speaker System & Crown Dıgıtal Amplıfıer System & Stage Sub Monıtor

• Speaker Stand Rcf Professional Speaker System Stand

• Sennheiser A 1031-U Uhf-Antenna

• Sennheiser Nt 1-1 Eu Power Supply

• Sennheiser Gzl1019-A10 Uhf-Antenna 10m Cable

• Sennheiser E835-S Professional -Dyn. Microphone - Enstruman & Solist & Multi

• Sennheiser E600 Drum Set Professional - Drum Set Mikrofon

• Mikrofon Standi - Akrobat Mikrofon Standi - Akrobat

• JBL Professional EON 610 Digital Powered Operator Powered Monitor Speaker2

• EP 4000 Behringer Pro. Digital Amplifier System 2x2000w

• CD & DVD & MP3 Player System

• Creator Digital Cr-M4102 Digital Konferans Başkan Ünitesi

• Sharp 32" - 7/24 Bilgilendirme Monitoru - Pro Type - Operator Monitor

• Blustream Hex70b-Kit Hdbaset Extender Set - 70m (4k Up To 40m), Bi-Directional Ir, Bi-Directional Poh

• Sennheiser Xsw 2-835 Professional - Vocal Set - Uhf El Tipi Telsiz Mikrofon

• Sennheiser Xsw 2-Me2 Professional - Presentation Set - Uhf Yaka Tipi Telsiz Mikrofon

• EP 4000 Behringer Pro. DIGITAL AMPLIFIER SYSTEM 2x2000w

• Rs Audio Shm Gooseneck Professional - Gooseneck Kürsü Mikrofonu

• Rack Case & Aksesuarlari Rack Case & Aksesuarlari

• Blustream Hex70b-Kit Hdbaset Extender Set - 70m (4k Up To 40m), Bi-Directional Ir, Bi-Directional Poh

• 640W 6,5" 90° x 90° Coverage PT™ Waveguide High Power Speaker System & Frontfill Center

• 875 KVA Ses İzalasyon Kabini

• Professional - Vocal Set - Uhf El Tipi Telsiz Mikrofon

• Professional - HEADSET - Kafa Tipi Mikrofon

• Professional - Active Antenna Splitter

• Uhf-Antenna 10m Cable

• Professional -Dyn. Microphone - Enstruman & Solist & Multi

• Professional - Drum Set Mikrofon

• Professional - Electret Microphone - Multi

• Lazer System 15.000 Ansi Lumen Digital Video Data Projektor - Lazer Digital Video Data Projektor System - 30.000 saat

• Lazer System 15k Epson Pro Lens Digital Zoom Lens

• 7.500 Ansi Lumen Digital 1280 X 800 Video Data Projektor -Pro Type Digital Video Data Projektor System

• Epson Pro Lens Digital Lens

• Mx88ed 8x8 4k Hdmi Matrix With Audio Breakout And Rs232 Control

• Hdbaset Extender Set - 100m (4k Up To 70m), Bi-Directional Ir, Bi-Directional Poh

• Professional Pc Projector System

• Professional - Vocal Set - Uhf El Tipi Telsiz Mikrofon

• Professional - Headset - Kafa Tipi Mikrofon

• 7.500 Ansi Lumen Digital 1280 X 800 Video Data Projektor -Pro Type Digital Video Data Projektor System

• Mx42ab 4x2 4k Hdmi Matrix With Audio Breakout And Rs232 Control

• Professional - Vocal Set - Uhf El Tipi Telsiz Mikrofon

• Professional - Headset - Kafa Tipi Mikrofon

• 7.500 Ansi Lumen Digital 1280 X 800 Video Data Projektor -Pro Type Digital Video Data Projektor System

• Mx42ab 4x2 4k Hdmi Matrix With Audio Breakout And Rs232 Control

• DTS Lighting Scena 1000pc Spot / Theatre Professional Pc Projector System

• DTS Lighting Scena 1000pc Lamp 1000w Lamp

• QUE Lighting Gio - 26 Profilo Profilo Spot - Gio - 26 Pro Hpl 750 Profil Spot

• QUE Lighting Gio-Par Black Lamp Multi Par Spot - Gio-Par Black Lamp

• ACME Pro Dmx Movinghead Control Pro Dmx Movinghead Control

• ACME Pro Pegeant 300 Zoom Pegeant 300 Zoom 19pcs Rgbw Osram Led 290w, Motorized Liner Zoom System, Zoom Range: 10°~60°

• Behringer Pro.Lc 2412 Dmx Light Controller System

• Behringer Pro.Lc 2412 Dmx Light Controller System

• NEUTRIK - Plug In-Out System Neutrik - Plug In-Out System

• NEUTRIK Bağlantı Ekipmanları Neutrik Bağlantı Ekipmanları

• Video & Hdmi & Digital Bağlanti Ekipmanları

• 875 KVA Diesel Jenaratör Grubu

Yukarıda bilgisi yer verilen taşınırların, ilgili taşınır hesabı olan 253 no.lu hesaba kaydedilmeyerek, edinilen “yapı” ile birlikte 252 Binalar Hesabı içinde yer alması “Amortisman” kavramı açısından da hatalara sebebiyet vermektedir.

Amortisman işlemi, Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Dönem Sonu İşlemleri” arasında sayılan; duran varlıkların yıpranma payının “faydalı ömür” olarak belirlenen süre içerisinde her yıl sonunda ilgili gider hesabına kaydedilmesi gereken işlemdir. Bu işlem sonucunda amortisman ayrılan duran varlıkların yıpranma payı ilgili yılın gider tablosuna “gider” olarak yansıtılmaktadır.

Amortisman işlemine tâbi tutulacak duran varlıkların faydalı ömürlerine ve amortisman oranlarına ilişkin düzenlemeler, Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği'nin 29’uncu maddesine dayanılarak hazırlanan ve 04.11.2015 tarihinde yürürlüğe giren 47 Sıra no’lu Amortisman ve Tükenme Payları konulu Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği ile düzenlenmiştir.

Söz konusu Tebliğ ekinde, 252 Binalar Hesabı için detay koduna göre 20 ya da 50 yıl faydalı ömür öngörülmekle birlikle, 253 Tesis Makine Cihazlar Hesabında, bütün detay kodları için 5 yıl faydalı ömür öngörüsünde bulunulmuştur. Amortisman oranları da 100/Faydalı ömür süresi şeklinde belirlenmektedir. Bundan dolayı, taşınır olarak kaydedilmesi gereken varlıkların amortisman gideri yıl sonunda ayrılması gereken tutarın çok altında belirlenmiş olacak, yıllık faaliyet giderleri olması gerektiğinden daha düşük görünecektir.

2021 mali tablolarının yanlış sonuç üretmesine neden olan söz konusu hatalı uygulamaların, 2022 yılında düzeltileceği tarafımıza bildirilmiştir.

Yukarıda bilgisi verilen taşınırların 253 Tesis Makine ve Cihazlar Hesabına kaydedilmesi gerekirken, 252 Binalar Hesabına kaydedilmesi ile; 2021 mali yılı Bilanço Hesapları 2.561.308,87 TL yanlış sonuç üretmektedir. Ayrıca taşınırların bina olarak kaydedilmesinden dolayı aradaki amortisman farkı kadar 630 Giderler Hesabı olması

gerektiğinden düşük görünmekte, 2021 yılı Faaliyet Sonuçları Tablosu da gerçek durumu yansıtmamaktadır.