Karar Künyesi
a) Avukatlık Vekalet Ücretinin Ödenmesinde Mevzuatta Belirtilen Yönteme Uyulmaması
İdare lehine sonuçlanan dava ve icra takipleri nedeniyle hükme bağlanarak karşı taraftan tahsil edilen vekalet ücretlerinin dağıtımı mevzuatta belirtilen usul ve esaslara uygun olarak yapılmamıştır.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Avukatlık ücretinin dağıtımı” başlıklı 82’nci maddesinde;
“Belediye lehine sonuçlanan dava ve icra takipleri nedeniyle hükme bağlanarak karşı taraftan tahsil olunan vekâlet ücretlerinin; avukatlara (49 uncu maddeye göre çalıştırılanlar
dâhil) ve hukuk servisinde fiilen görev yapan memurlara dağıtımı hakkında 1389 sayılı Devlet Davalarını İntaç Eden Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekâlet Hakkında Kanun hükümleri kıyas yolu ile uygulanır.” denilmektedir.
659 sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname’nin “Yürürlükten kaldırılan ve uygulanmayacak hükümler ile atıflar” başlıklı 18’inci maddesinin birinci fıkrasında;
“2/2/1929 tarihli ve 1389 sayılı Devlet Davalarını İntaç Eden Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekâlet Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır. Diğer mevzuatta 1389 sayılı Kanuna yapılan atıflar bu Kanun Hükmünde Kararnameye yapılmış sayılır.” hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan yasal düzenlemelerden görüleceği üzere; 5393 sayılı Kanun’un avukatlık vekalet ücretinin dağıtımına ilişkin maddesinde, 1389 sayılı Kanun’a atıf yapılmıştır. 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin yürürlükten kaldırılan ve uygulanmayacak hükümler ile atıflara ilişkin maddesinde ise, 1389 sayılı Kanun’a yapılan atıfların 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye yapılmış sayılacağı ifade edilmiştir. Bu doğrultuda, avukatlık vekalet ücretinin dağıtımının 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin ilgili hükümlerine göre yapılması gerekmektedir.
Anılan Kararname’nin “Davalardaki temsilin niteliği ve vekalet ücretine hükmedilmesi ve dağıtımı” başlıklı 14’üncü maddesinin ikinci fıkrasında;
“İdareler lehine karara bağlanan ve tahsil olunan vekalet ücretleri, hukuk biriminin bağlı olduğu idarenin merkez teşkilatında bir emanet hesabında toplanarak idare hukuk biriminde fiilen görev yapan personele aşağıdaki usul ve sınırlar dahilinde ödenir.
Vekalet ücretinin; dava ve icra dosyasını takip eden hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata %55’i, dağıtımın yapıldığı yıl içerisinde altı aydan fazla süreyle hukuk biriminde fiilen görev yapmış olmak şartıyla, hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara %40’ı eşit olarak ödenir.
(…)
c) Yapılacak dağıtım sonunda arta kalan tutar, hukuk biriminde görev yapan ve (b) bendindeki tutarları dolduramayan hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve
avukatlara ödenir. Bu dağıtım sonunda arta kalan tutar üçüncü bütçe yılı sonunda ilgili idarenin bütçesine gelir kaydedilir.”
hükümleri yer almaktadır.
Kararname uyarınca, vekalet ücretlerinin dağıtımına ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla “Vekalet Ücretlerinin Dağıtımına Dair Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” yayımlanmıştır.
Yönetmelik’in “Limit dışı vekalet ücretinin dağıtımı” başlıklı 7’nci maddesinde;
“Bu Yönetmeliğin 5 inci ve 6 ncı maddelerine göre vekalet ücreti ödenen ve limitini dolduramayan hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara ödenecek tutarlar, mali yılı takip eden Ocak ayı sonuna kadar tahakkuka bağlanmak suretiyle hukuk biriminin bağlı olduğu merkez muhasebe birimince emanet hesabındaki limit dışı vekalet ücretinden ödenir.” şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine göre; avukatlık vekalet ücretinin %55’inin dava ve icra dosyasını takip eden hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata, %40’ının hukuk birimindeki davayı takip etmeyen hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara eşit olarak ödenmesi, vekalet ücretlerinin ödenmesinde öncelikle yıl içerisinde tahsil edilen vekalet ücretlerinin dağıtımının yapılması, limitini dolduramayan hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara mali yılı takip eden ocak ayının sonuna kadar emanet hesabındaki limit dışı vekalet ücretinden ödeme yapılması gerekmektedir. Ayrıca %40’lık payın ödenmesinde, dağıtımın yapıldığı yıl içerisinde altı aydan fazla süreyle hukuk biriminde fiilen görev yapmış olmak şartının aranması, dağıtım sonunda arta kalan tutarın üçüncü bütçe yılı sonunda gelir kaydedilmesi gerekmektedir.
İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; yıl içerisinde tahsil edilen vekalet ücretlerinin yılı geçtikten sonra hukuk biriminde fiilen görev yapan ve vekalet ücreti almaya haiz tüm personele eşit olarak üst sınırdan dağıtıldığı tespit edilmiştir.
Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından özetle; avukatlık vekalet ücreti dağıtımının mevzuata uygun şekilde yapılacağı ifade edilmiştir.
Sonuç itibarıyla; İdare lehine sonuçlanan dava ve icra takipleri nedeniyle hükme bağlanarak karşı taraftan yıl içerisinde tahsil edilen vekalet ücretlerinin mevzuatta belirtilen hesaplama yöntemleri ve hukuk birimindeki fiili görev süreleri dikkate alınarak yıl içerisinde
dağıtılması, limitini dolduramayan hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara mali yılı takip eden ocak ayının sonuna kadar emanet hesabındaki limit dışı vekalet ücretinden ödeme yapılması gerekmektedir.
Avukatlık Vekalet Ücretinin %5’lik Kısmının Bütçeye Gelir Kaydedilmemesi
İdare lehine sonuçlanan dava ve icra takipleri nedeniyle hükme bağlanarak karşı taraftan tahsil edilen vekalet ücretlerinin %5’lik kısmı bütçeye gelir kaydedilmemiştir.
659 sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname’nin “Davalardaki temsilin niteliği ve vekalet ücretine hükmedilmesi ve dağıtımı” başlıklı 14’üncü maddesinin ikinci fıkrasında;
“İdareler lehine karara bağlanan ve tahsil olunan vekalet ücretleri, hukuk biriminin bağlı olduğu idarenin merkez teşkilatında bir emanet hesabında toplanarak idare hukuk biriminde fiilen görev yapan personele aşağıdaki usul ve sınırlar dahilinde ödenir.
Vekalet ücretinin; dava ve icra dosyasını takip eden hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata %55’i, dağıtımın yapıldığı yıl içerisinde altı aydan fazla süreyle hukuk biriminde fiilen görev yapmış olmak şartıyla, hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara %40’ı eşit olarak ödenir.
(…)
c) Yapılacak dağıtım sonunda arta kalan tutar, hukuk biriminde görev yapan ve (b) bendindeki tutarları dolduramayan hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara ödenir. Bu dağıtım sonunda arta kalan tutar üçüncü bütçe yılı sonunda ilgili idarenin bütçesine gelir kaydedilir.”
hükümlerine yer verilmiştir.
Söz konusu Kararname’de avukatlık vekalet ücretinin %55’inin dava ve icra dosyasını takip eden hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata, %40’ının hukuk birimindeki davayı takip etmeyen hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara eşit olarak ödeneceği ifade edilmiş ancak geriye kalan %5’lik kısmının kullanımına ilişkin bir düzenleme getirilmemiştir. Vekalet Ücretlerinin Dağıtımına Dair Usul
ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile birlikte vekalet ücretlerinin %5’lik kısmının kullanımına açıklık getirilmiştir.
Yönetmelik’in “Ödenecek vekalet ücretinin limiti ve dağıtım şekli” başlıklı 6’ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi;
“Dağıtımı yapılmayan %5’lik kısım muhasebe birimince Hazineye gelir kaydedilir.”
şeklinde düzenlenmiştir.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine göre; İdare lehine sonuçlanan dava ve icra takipleri nedeniyle hükme bağlanarak karşı taraftan tahsil edilen vekalet ücretlerinin 333 Emanetler hesabında muhasebeleştirilmesi, toplanan vekalet ücretlerinin %55’inin dava ve icra dosyasını takip eden hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata,
%40’ının hukuk birimindeki davayı takip etmeyen hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara eşit olarak ödenmesi, geriye kalan %5’lik kısmının muhasebe birimince gelir kaydedilmesi gerekmektedir.
İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; 333 Emanetler hesabında vekalet ücreti olarak 2019 yılında toplanan 111.490,88 TL tutarın 5.574,54 TL’si (%5’lik kısım), 2020 yılında toplanan 79.899,91 TL tutarın 3.995,00 TL’si (%5’lik kısım) ve 2021 yılında toplanan 64.745,91 TL tutarın 3.237,30 TL’sinin (%5’lik kısım) muhasebe birimince gelir kaydedilmediği tespit edilmiştir.
Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından özetle; avukatlık vekalet ücretinin dağıtımından geriye kalan %5’lik kısımlarının gelir kaydedildiği ifade edilmiştir.
Sonuç itibarıyla; İdare lehine sonuçlanan dava ve icra takipleri nedeniyle hükme bağlanarak karşı taraftan tahsil edilen vekalet ücretlerinin mevzuatta belirtilen usul ve esaslara uygun olarak %95’inin hukuk biriminde fiilen görev yapan personele dağıtılması geriye kalan
%5’lik kısmının muhasebe birimince gelir kaydedilmesine devam edilmesi gerekmektedir.