Karar Künyesi
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin (f) ile 22’nci maddesinin (d) bendinde belirtilen parasal limitler dâhilinde yapılan mal alımlarına ilişkin harcamaların yıllık toplamının, 2022 yılı bütçesine bu amaçla konulan ödeneklerinin %10’unu, Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadan aştığı görülmüştür.
4734 sayılı Kanun’un “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62’nci maddesinin (ı) bendinde, Kanunun 21 ve 22 nci maddelerindeki parasal limitler dâhilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamının, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşılamayacağı belirtilmiştir.
Anılan Kanun’un “Pazarlık Usulü” başlıklı 21’inci maddesi birinci fıkrasının (f) bendinde; İdarelerin yaklaşık maliyeti 728.072,00 TL’ye kadar olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımlarının pazarlık usulü ile ihale edilebileceği, “Doğrudan Temin” başlıklı 22’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde ise büyükşehir belediyesi sınırları dâhilinde bulunan idarelerin 218.395,00 TL’yi, diğer idarelerin 72.752,00 TL’yi aşmayan ihtiyaçları ile temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlarını ilan yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan temini usulü ile karşılanabileceği belirtilmektedir.
Buna göre Kanun kapsamındaki kurum ve kuruluşlar, temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlar hariç 22’nci maddenin (d) bendi kapsamında yapacakları harcamalarla, pazarlık usulü ile yapacakları alımlarda bütçelerine bu amaçla konulan ödeneklerin %10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadan aşamayacaklardır.
31.12.2020 tarih ve 31351 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu’nun 62 nci maddesinin (ı) Bendi Kapsamında Yapılacak Başvurulara İlişkin Tebliğin “Genel esaslar” başlıklı 4’üncü maddesinin 2’nci fıkrasında; Kanun’un 62’nci maddesinin (ı) bendine göre, Kanun kapsamında yer alan ve bütçe sahibi olan kamu idarelerinin; Kanunun gerek 21 inci maddesinin (f) bendi, temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlar hariç 22’nci maddesinin (d) bendi kapsamında yapacakları harcamalarda, bütçelerine bu amaçla konulan ödeneklerin %10’unu Kurulun uygun görüşü olmadan aşamayacağı, bu oran aşılarak Kuruma yapılan başvuruların reddedileceği,
3’üncü fıkrasında ise, Kanun’un 21 inci maddesinin (f) bendi ile 22’nci maddesinin (d) bendine göre ihtiyaçların temininde bütçe sahibi olan kamu idareleri tarafından, yıllık bütçelerine bu amaçla konulan toplam ödenek tutarının dikkate alınacağı; mal alımı, hizmet alımı veya yapım işleri için bütçelerine bu amaçla konan yıllık toplam ödenekleri üzerinden her biri için ayrı ayrı %10 oranının hesaplanacağı,
İfade edilmiştir.
Yapılan incelemede, 4734 sayılı Kanun’un 21 inci maddesinin (f) bendi ile 22’nci maddesinin (d) bendine göre yapılan mal alımlarında aşağıdaki tablodan görüleceği üzere bütçeye bu amaçla konulan ödeneklerin %10’unun, Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadan aşıldığı tespit edilmiştir.
Tablo 9:Pazarlık ve Doğrudan Temin Usulü İle Yapılan Alım ve Yapım İşlerinde Ödenek Sınırı Aşımı
Harcama Kalemleri | 2022 Yılı Toplam Ödenek Tutarı (A) | Toplam Ödeneğin % 10'u (Sınır) (B=A*%10) | 21/f, 22/d Kapsamında Yapılan Harcama Tutarı (TL) (C) | Sınırı Aşan Tutar (TL) (D=C-B) | 21/f, 22/d Kapsamında Yapılan Harcama Tutarı/Toplam Ödenek Tutarı(C/A) |
Mal Alımı | 421.212.373,00 | 42.121.237,30 | 80.004.452,14 | 37.883.214,84 | 1,90 |
Hizmet Alımı | 508.063.429,16 | 50.806.342,92 | 40.007.319,04 | - | 0,79 |
Yapım İşi | 606.535.478,40 | 60.653.547,84 | 16.991.517,02 | - | 0,28 |
Kamu idaresi cevabında, sadece mal alımlarında Kamu İhale Kanunu'nda belirtilen limitlerin aşıldığı, bundan sonraki süreçte İdare tarafından aynı Kanun'un 62'nci maddesine göre uygulama yapılacağı ifade edilmiştir.
Sonuç olarak, İdare tarafından 2022 yılı içerisinde 4734 sayılı Kanun’un 21/f ve 22/d maddeleri kapsamında gerçekleştirilen mal alımlarında bütçeye bu amaçla konulan ödeneklerin
%10’u tutarındaki sınırın, Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadan aşılması 4734 sayılı Kanun ve ilgili Tebliğ hükümlerine aykırılık teşkil etmektedir.