Karar Künyesi
Şirketin Ticari Alacaklar Hesabında izlediği alacaklarından, süresi içerisinde tahsil edilmeyen tutarlar ile ilgili olarak faiz tahakkuk ettirilmediği görülmüştür.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Ticari işlerde faiz” başlıklı 8’inci maddesi uyarınca ticari işlerde sözleşmenin tarafları, gecikme faizi alınmasını ve uygulanacak faiz oranını sözleşmede serbestçe belirleyebilirler.
Şirket ile parklanma hizmetinden yararlanan kullanıcılar arasında akdedilen sözleşmelerin benzer hüküm içeren ilgili maddelerinde; sözleşmede belirtilen parklanma bedellerinin kesin vade ihtiva ettiği ve her ay kesilecek fatura tarihinden itibaren kullanıcıların
40 gün içerisinde Şirkete peşin olarak ödeme yapılacağı ve vadesinde ödenmeyen aylık parklanma bedelleri için ticari temerrüt faizi oranında vade farkı uygulanacağı hükümleri yer almaktadır.
Ayrıca 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’un 1’inci maddesinde, Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanununa göre faiz ödenmesi gereken hallerde, miktarı sözleşme ile tespit edilmemişse ödemelerin yıllık %12 oranı üzerinden yapılacağı; 2’nci maddesinde, bir miktar paranın ödenmesinde temerrüde düşen borçlunun, sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça, geçmiş günler için 1’inci maddede belirlenen orana göre temerrüt faizi ödemeye mecbur olduğu; yine 2’nci maddesinde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranının, yukarıda açıklanan orandan fazla olması durumunda, arada sözleşme olmasa dahi ticari işlerde temerrüt faizinin bu oran üzerinden istenebileceği belirtilmiştir.
26.12.1992 tarih ve 21447 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan 1 Seri No’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nin “Tekdüzen Hesap Çerçevesi, Hesap Planı ve Hesap Planı Açıklamaları” başlıklı (c) bendinde, işletmelerin faaliyet alanı kapsamındaki işlerden kaynaklanan temerrüt faizi gelirlerinin 649-Faaliyetlerle İlgili Diğer Olağan Gelir ve Karlar hesabında izlenmesi gerektiği düzenlenmiştir.
Yapılan incelemeler sonucunda, Şirket alacaklarından temerrüde düşen meblağlar ile ilgili olarak faiz işletilmediği görülmüştür. Yalnızca, alacakların vadeli çek alınma suretiyle tahsil edildiği haller ile hukuki takip işlemi yapılan hallerde faiz işletildiği tespit edilmiştir. Şirket tarafından temerrüde düşen alacaklar ile ilgili olarak faiz işletilmemesi genel uygulama hatası niteliğinde olup aşağıdaki tabloda örnek temerrütlü alacaklara yer verilmiştir.
Tablo 6: Faiz İşletilmemiş Temerrütlü Alacaklar Tablosu
Cari Hesap Kodu | Bakiye (TL) | Bakiyenin İlk Başladığı Tarih |
120.Park.0001470 | 157.532,48 | 15.11.2016 |
120.Park.0001610 | 71.800,04 | 24.05.2022 |
120.Park.0001796 | 15.645,00 | 15.02.2019 |
120.Park.0001932 | 15.600,00 | 9.01.2020 |
120.Park.0002448 | 15.340,00 | 18.11.2021 |
120.Park.0001359 | 13.000,09 | 11.02.2016 |
120.Park.0001114 | 38.430,80 | 19.02.2015 |
120.Park.0001851 | 12.000,00 | 7.08.2019 |
120.Park.0001912 | 11.800,00 | 16.12.2019 |
120.Park.0001023 | 10.350,07 | 24.10.2014 |
120.Park.0001631 | 10.260,07 | 19.01.2018 |
Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine Şirket tarafından, 31.12.2023 tarihi itibarı ile alacaklara ilişkin sözleşme hükümlerine uygun olarak faiz hesaplandığı ve 2024 Yılı itibarı ile faiz tahakkuk ettirildiği ifade edilmiştir. Ancak herhangi bir tahakkuk kaydı sunulmamıştır.
Sonuç olarak, Şirket menfaatlerinin korunmasını ve mevzuata uyarlılığın sağlanmasını teminen temerrüde düşen alacaklar ile ilgili olarak faiz işletilmeli ve meblağ muhasebeleştirilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.