Manisa Celal Bayar Üniversitesi Hafsa Sultan Hastanesinde mesai dışında sunulan ilave ücret alınmayacak sağlık hizmetlerinden faydalanan bazı hastalardan hatalı faturalar düzenlenmek suretiyle yersiz ücret alındığı görülmüştür.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Döner sermaye” başlıklı 58’inci maddesinin h fıkrasında öğretim üyelerinin mesai saatleri dışında üniversitede sundukları sağlık hizmetlerinden dolayı 31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 73’üncü maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca alınan ilave ücretlerin döner sermaye işletmesinin ayrı bir hesabında toplanacağı, bu tutardan ayrıca hazine payı kesintisinin ve aynı maddenin b fıkrası kapsamındaki kesintinin yapılmayacağı ve bu şekilde elde edilen gelirin yüzde 50’sinden az ve yüzde 60’ından fazla olmamak üzere üniversite yönetim kurulunca tespit edilecek oranının mesai saatleri dışında sağlık hizmeti sunan öğretim üyesine her ay ayrıca ödeneceği hüküm altına alınmıştır.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na dayanılarak yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği’nin (SUT) 1.9.3. maddesinde, bu maddede yer alan sağlık hizmetleri için hiçbir ilave ücret alınmayacağı belirtilmiş ve aynı maddenin j fıkrasında söz konusu Tebliğ eki EK-2/G listesinde yer alan sağlık hizmetleri de bu kapsamda sayılmıştır. Aynı Tebliğ’in 5.3.1.C maddesinde ise “Hizmet Detay Belgesinin” içeriği düzenlenmiştir. Bu düzenlemeye göre hastanın adı soyadı, T.C. kimlik numarası, muayene tarihi, kısaltma yapılmadan tanı veya ön tanı, işlemlerin (muayene, tetkik, tahlil, vb.) SUT kodu, tarihi, adı, adedi, tutarı gibi bilgiler hizmet detay belgesinde yer alacaktır. Ayrıca hizmet detay belgesindeki epikriz bölümü, yatarak tedavilerde ve cerrahi işlemlerin yapıldığı tüm sağlık hizmetlerinde elektronik ortamda ayrıntılı olarak düzenlenmek zorundadır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden, öğretim üyelerinin mesai saatleri dışında üniversitede sundukları sağlık hizmetleri karşılığında hastalardan ilave ücret adı altına bir ücret alınacağı ve alınan bu ücretlerin döner sermaye işletmesine gelir olarak kaydedileceği, tahsil edilen gelirin bir kısmının ücret olarak öğretim elemanlarına ödenebileceği, ancak mesai saatleri dışında tedavi gören hastaların Sağlık Uygulama Tebliği’nde belirtilen bazı sağlık hizmetlerinden ilave ücret ödemeden yararlanabilecekleri, ayrıca hastalara sunulan sağlık hizmetlerine ilişkin olarak elektronik ortamda hizmet detay belgesi adlı bir belge düzenleneceği anlaşılmaktadır.

Hizmet detay belgesinde yer alan epikriz bölümünün içeriği ile ilgili yapılan incelemeler neticesinde sağlık kurumlarına başvuran hastaya ilişkin olarak poliklinik tedavisinden itibaren klinik tedavinin bitimine kadar yapılan her türlü işlemin akış durumunu gösteren bilgilerin ve hastaya konulan teşhis ve uygulanan tedavi kapsamında yerine getirilen sağlık hizmetlerine dair tüm bilgilerin detaylı bir şekilde yer aldığı anlaşılmıştır.

Üniversite Döner Sermaye İşletmesi’nin 2020 döneminde elde ettiği gelirlerin incelenmesi kapsamında, mesai dışı sağlık hizmetleri dolayısıyla düzenlenen faturalar örneklem seçilmek suretiyle incelenmiştir. Söz konusu inceleme sonucunda mesai saatleri dışında tedavi gören bazı hastalara ilave ücret alınacak sağlık hizmetleri sunulmuş gibi fatura düzenlendiği görülmekle birlikte, aynı hastalara ilişkin olarak elektronik ortamda düzenlenen hizmet detay belgelerinin epikriz bölümlerinde hastaların Sağlık Uygulama Tebliği’nin eki EK- 2/G listesinde yer alan sağlık hizmetlerinden yani ilave ücret alınmayacak sağlık hizmetlerinden faydalandıkları dolayısı ile hastalardan yersiz ilave ücret alındığı tespit edilmiştir. Söz konusu yersiz ücretlerin bir kısmının Sağlık Uygulama Tebliği’nin eki EK-2/G listesinde yer alan sağlık hizmetlerinin kısımlara ayrılması suretiyle tahsil edildiği anlaşılmıştır. Oysa ki, listede yer alan sağlık hizmetlerinin kısımlara ayrılarak birbirinden ayrı değerlendirilmesi mümkün olmadığından Sağlık Uygulama Tebliği'nde tek kod altında düzenlenmiş ve ayrı ayrı fatura edilmesine imkan verilmemiştir. Ayrıca hatalı şekilde alınan bu ücretlerin bir kısmının döner sermaye ek ödemesi şeklinde tedaviyi yapan öğretim elemanlarına ödendiği görülmüştür. Hastanede kullanılan bilgi yönetim sisteminden bu şekilde hatalı uygulamaya maruz kalan 95 hastanın olduğu ve bunlardan yersiz olarak toplam 252.824,37 TL ilave ücret alındığı bilgisi temin edilmiştir.

Mevzuata aykırı şekilde hastalardan alınan toplamda 252.824,37 TL tutarındaki fazladan ücretin, döner sermaye ek ödemesi yapılan öğretim elemanları ve hastane döner sermaye bütçesinden karşılanmak suretiyle ilgili 95 hastaya iade edilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.