2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 58'inci maddesinde düzenlenen bilimsel araştırma projelerine (BAP) ayrılan kaynakların, 2017'de yayımlanan Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarına Ait Kurum ve Kuruluşlar ile Devlet Üniversitelerinin İlgili Birimlerinin Birlikte Kullanımı İle İşbirliği Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerindeki değişiklikten sonra önemli oranda kesintiye uğradığı görülmüştür.

Bilindiği üzere BAP bütçesi cüzi miktarda üniversite özel bütçelerinden ayrılan ödeneklerden, büyük kısmıysa döner sermaye gelirlerinden ayrılan paylardan oluşmaktadır. Özellikle bünyesinde Araştırma ve Uygulama Hastanesi bulunan üniversiteler için döner sermaye gelirlerinin fazla olmasından dolayı bilimsel araştırma projeleri ağırlıklı olarak bu kaynaktan beslenmektedir.

Bünyesinde tıp fakültesi olmakla birlikte Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi bulunmayan Üniversiteler ile Sağlık Bakanlığı arasında Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık tesisleri ile üniversitelerin tıp ve diş hekimliği alanında lisans ve uzmanlık eğitimi veren kurumlarının insan gücü, mali kaynak, fiziki donanım, bina, tıbbi cihaz ve diğer kaynaklarının karşılıklı


birlikte kullanımı (afiliasyon) amacıyla protokol imzalanarak tedavi ve eğitim hizmetlerinin üniversite personeli tarafından Sağlık Bakanlığına bağlı hastanelerde verilmesi sağlanmıştır.

16 Haziran 2017 tarih ve 30098 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan “Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarına Ait Kurum ve Kuruluşlar ile Devlet Üniversitelerinin İlgili Birimlerinin Birlikte Kullanımı İle İşbirliği Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” ile 2016 yılına kadar Üniversite personelinin Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık tesislerinde görev yaptığı afiliasyon uygulanan yerlerde elde edilen döner sermaye gelirlerinden Üniversitelere ödenen BAP payı kaldırılmıştır. 04 Mart 2020 tarih ve 31058 sayılı Resmi Gazete'de aynı konuda yayımlanan Yönetmelik’te de BAP payı yer almamaktadır.

Yönetmelik’in BAP paylarını kaldıran hükmü ile üniversitelerin Anayasal görevi ve amaçlarından biri olan bilimsel araştırma yapmakta zorlanacakları değerlendirilmektedir. Bünyesinde tıp fakültesi olmakla birlikte afiliasyon uygulanmasından dolayı elde edilen döner sermaye gelirlerinden BAP payı ayrılmaması üniversiteler arasında bilimsel araştırma projelerinin adet ve bütçesinde hakkaniyetsiz durumların ortaya çıkmasına neden olmakta, araştırma projelerine ayrılan kaynağın azalması daha az araştırma projesi üretilmesi sonucunu doğurmaktadır. Zira genel olarak üniversitede bilimsel araştırma projeleri için en büyük kaynak döner sermaye gelirlerinden ayrılan paylardan oluşmaktadır. Özellikle Malatya Turgut Özal Üniversitesi gibi yeni kurulan ve yüksek kaynak ihtiyacı olan üniversiteler açısından ise bu paydan mahrum olmak önemli bir dezavantaja sebep olabilmektedir. Nitekim Üniversitenin son üç yıldaki tüm BAP bütçesi toplam 432.000,00 TL, döner sermayenin hastane dışında aktarılan pay ise son üç yıl için toplam 42.712,00 TL’dir. Diğer pek çok üniversite ile kıyaslandığında bu kadar düşük bir bütçe ile bilime ve topluma katkı sağlayacak bilimsel araştırma projelerinin yürütülmesinin çok zor olacağı açıktır.

BAP ile ilgili hususu düzenleyen 2547 sayılı Kanun’a uygun olarak, afiliasyon uygulanan hastanelerin de döner sermaye gelirlerinden üniversite araştırma projelerine pay ayrılabilmesi için Sağlık Bakanlığı tarafından çıkarılan Yönetmelik’e, daha önce 2017 yılına kadar olduğu gibi buna ilişkin bir hüküm konmasının yararlı olacağı değerlendirilmektedir.

Kararla ilgili sorunuz mu var?