Yapılan incelemelerde İdarenin yetki ve işletiminde olan atık su arıtma tesislerine Bakanlık tarafından cezaların kesildiği görülmüştür.

  1. Atıksu Arıtma Tesislerinin Geçici Faaliyet Belgesi ve Çevre İzin Belgesi Bulunmaması Sebebiyle Ceza Kesilmesi

    Yapılan incelemelerde İdarenin yetki ve işletiminde olan 37 atık su arıtma tesisisin çevre izin belgesinin bulunmaması sebebiyle Bakanlık tarafından 4.608.939,00 TL ceza kesilmiştir.

    31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nin “Alıcı ortama atıksu deşarjı olan kurum, kuruluş ve işletmeler için çevre izni” başlıklı 37’nci maddesinde; “Her atıksu deşarjı için bu Yönetmelik çerçevesinde idarenin istediği çıkış suyu kalitesinin ve diğer şartların sağlanması koşuluyla, alıcı ortama her türlü evsel ve/veya endüstriyel nitelikli atıksuların doğrudan deşarjı için idareden çevre izni alınması mecburidir.

    Çevre izni alınması işlemlerinde Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.” denilmektedir.

    10.09.2014 tarih ve 29115 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği’nin “Çevre izni veya çevre izin ve lisansına tabi işletmeler” başlıklı 5’nci maddesinde; “(1) Bu Yönetmelik kapsamında çevre iznine veya çevre izin ve lisansına tabi işletmeler, çevresel etkilerine göre Ek-1 ve Ek-2 listelerinde sınıflandırılmıştır.

    1. Ek-1 ve Ek-2 listelerinde yer alan işletmeler, faaliyette bulunabilmeleri için, öncelikle geçici faaliyet belgesi almak zorundadır.

    2. Geçici faaliyet belgesi alan işletmeler belge tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde çevre izin veya çevre izin ve lisans belgesi almak zorundadır.” denilmiş olup atıksu arıtma tesisleri de Ek-1 de sayılan tesislerden olduğu düşünüldüğünde bu tesislerin faaliyeti için geçici faaliyet belgesi ve çevre izni alması gerekmektedir. Ancak İdare tarafından atık su arıtma tesislerinin 37’si için herhangi bir başvuru yapılmaması sebebiyle Bakanlık tarafından ceza kesildiği görülmüştür.

    Sonuç olarak İdare tarafından bu tesislere ilişkin geçici faaliyet belgesi ve çevre izinlerinin ivedilikle alınması gerekmekte olup Bakanlık tarafından uygulanan yaptırımların tekrarlanmamasını sağlayacaktır.

  2. Atıksu Arıtma Tesislerinin Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği Deşarj Limit Aşımı Sebebiyle Ceza Kesilmesi

    Yapılan incelemelerde İdarenin yetki ve işletiminde olan 15 atık su arıtma tesisisinin Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’nde belirtilen deşarj limitlerinin üzerinde atık su salınması sebebiyle Bakanlık tarafından 7.479.193,00 TL ceza kesildiği tespit edilmiştir.

    Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nin “Alıcı ortama atıksu deşarjı konusunda çevre iznine tabi işletmeler için genel hükümler” başlıklı 38’inci maddesinde; “.. Alıcı ortamın çok yoğun bir şekilde kirletilmiş olduğu yörelerde alıcı ortam deşarj standartları, yer ve sınır belirlemeleri ve uygulanacak diğer işlemlerin, havza koruma planı ile tespit edilmesi esastır. Bakanlıkça bir alıcı ortamın, mevcut kullanım amaçlarının olumsuz yönde etkilenmesini önlemek veya kalitesini düzeltmek amacı ile alıcı ortama, bilimsel çalışmalar sonucu oluşturulan Havza Koruma Planı çalışması yapılıncaya kadar alıcı ortamdaki su kaynaklarının minimum debileri ve kirlilik seviyesi dikkate alınarak mevcut atıksu deşarjlarında bu Yönetmelikte öngörülen sınırların ötesinde kısıtlamalar yapılabilir. (Değişik ibare:RG- 17/12/2022-32046) Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliğinin eklerinde yer alan limit değerler dikkate alınarak yapılacak hesaplamalar sonucunda atıksu deşarj limitlerinde gerekli oranda kısıtlama yapılır. Yapılan kısıtlamalar tebliği tarihinden itibaren oniki ay içerisinde faaliyet sahibi tarafından gerçekleştirilir.” ,

    İlgili Yönetmeliğin “Yaptırım” başlıklı 55’ inci maddesinde: “Bu Yönetmelikteki yasaklara aykırı hareket edenler ve belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyenlere; ek süre verilmesi ve bu süre sonunda da yerine getirmediği takdirde faaliyetlerinin kısmen veya tamamen durdurulması Çevre Kanununun 15 inci maddesinde belirtilen makamlar tarafından, aynı Kanunun 20 nci ve 23 üncü maddelerinde belirtilen idari nitelikteki cezalar ise yine aynı Kanunun 24 üncü maddesinde belirtilen yetkili merciler tarafından verilir.” ,

    Yine Mezkur Yönetmelik’in Denetim başlıklı 51’ inci maddesinde “Bu Yönetmelik uyarınca; Alıcı ortama her türlü atıksu deşarj denetiminde Çevre Kanunu ve (Değişik ibare:RG-17/12/2022-32046) 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin altıncı kısmının dördüncü bölümü uyarınca Bakanlık yetkilidir. Bu yetki taşrada (Değişik ibare:RG-

    17/12/2022-32046) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüklerince kullanılır.”

    Denilmektedir.

    Bu mevzuat doğrultusunda Bakanlık birimleri tarafından yapılan denetimler sonucunda söz konusu Yönetmelik hükümlerine aykırılıklar tespit edilmiş ve deşarj limitlerinin aşılması sebebiyle cezaların kesildiği görülmüştür.

    Sonuç olarak İdare tarafından bu atık su arıtma tesislerinin çalışmasında mevzuatta belirtilen sınırlara ulaşması su kirliliğinin önlenmesi açısından görevleri bulunan İdare için elzem olup bu kapsamda çalışmaların başlatılması gerekmektedir. Bununla birlikte mahalli bir bölgede hizmet sunmak amacıyla bütçe oluşturan İdarenin bu şekilde bütçeye yük oluşturması engellenmelidir.

  3. Atık Su Arıtma Tesislerinin Sürekli Atık Su İzleme Su İzleme Sistemleri Tebliğinde Belirtilen Yükümlülükleri Yerine Getirmemesi Sebebiyle Ceza Kesilmesi

Yapılan incelemelerde İdarenin yetki ve işletiminde olan 2 atıksu arıtma tesisine Sürekli Atık Su Sistemleri Tebliğinde belirtilen sistem verilerinin aktarılmaması ve bütünleşik karşılaştırma testinin yapılmaması sebebiyle cezaların kesildiği tespit edilmiştir.

Sürekli Atık Su Sistemleri Tebliği’nin Tanımlar başlıklı 4’üncü maddesinde “Bütünleşik Karşılaştırma Testi: SAİS kurulumu tamamlanmış endüstriyel tesisler 3 ayda bir, evsel/kentsel tesisler 6 ayda bir olmak üzere SAİS ile eş zamanlı alınan numunelerin yetkili laboratuvara gönderilerek tesisin ilgili Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği sektör tablosunda yer alan parametrelerin tamamının analiz edilmesini ifade ettiği belirtilmiş olup bu analizlerin yapılmaması sebebiyle Çiğli Arıtma Tesisine Bakanlık tarafından 32.855,00 TL ceza kesilmiştir.

Aynı maddede Sürekli Atık Su İzleme Sistemi (SAİS): Tesislerin çıkış suyunun alıcı ortama karışmadan hemen önceki noktada, sürekli ölçüm ve analizinin yapılıp, verilerin gerçek zamanlı olarak Bakanlık merkezi veri tabanına aktarılmasını sağlayan sistem olarak tanımlanmış olup bu sistem tarafından verilerin ilgili birimlere iletilmesi gerektiği ilgili Tebliğ’de açıklanmıştır. Bu kapsamda Bergama Atıksu Arıtma Tesisine de SAİS verilerinin aktarılmaması sebebiyle 32.855,00 TL ceza kesilmiştir.

Tüm bu açıklamalar çerçevesinde İdare tarafından mevzuatta belirtilen şartları dahilinde atıksu arıtma tesislerine bu sistemlerin kurulması sağlanmalı ve bütçesel olarak yük olan bu idari para cezalarının tekrarlanmaması sağlanmalıdır.

Kararla ilgili sorunuz mu var?