Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesinde 2021 yılı denetimi kapsamında ek ders ödemelerine ilişkin yapılan incelemelerde; ek dersin hak edilmesi için gerekli olan öğretim elemanlarının fiilen ders yapması şartının yerine getirilip getirilmediğine dair kontrolün Üniversitenin tüm birimlerinde tam ve yeterli düzeyde yapılmadığı anlaşılmıştır.

2547 sayılı Kanun’un “Çalışma esasları” başlıklı 36’ncı maddesinde, öğretim üyelerinin haftada asgari on saat, öğretim görevlisi ve okutmanların ise haftada asgari on iki saat ders vermekle yükümlü oldukları hükme bağlanmıştır.

2914 sayılı Yükseköğrenim Personel Kanunu’nun “Ek ders ücreti” başlıklı 11’inci maddesine göre öğretim elemanlarına mecburi ders yükü dışında, haftalık ders programında yer alması ve fiilen yapılması şartıyla ek ders ücreti ödenebileceği vurgulanmıştır. Diğer taraftan, 2914 sayılı Kanun’un 11’inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak yürürlüğe konulan Ders Yükü Tespiti ve Ek Ders Ödemelerinde Uyulacak Esaslar’ın 2’nci maddesinde de, haftalık ders yükünün hesabında bilfiil, bizzat bulunmak ve yapmak şartının esas alınacağı belirtilmiştir.

Görüldüğü üzere yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre ek ders ücreti, mecburi ders yükü dışında, haftalık ders programında yer alan ders ve diğer faaliyetler için ders

vermekle görevli öğretim elemanı tarafından bizzat ve fiilen yerine getirilmesi durumunda yapılan bir ödemedir.

Bununla birlikte tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de iki yıldır etkili olan Covid-19 pandemisi dolayısıyla eğitim öğretimde aksamalar olmuş, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’nın aldığı kararlar doğrultusunda uzaktan eğitim uygulamasına geçilmiştir. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı 2020-2021 eğitim öğretim yılının başında tüm üniversitelere yazdığı yazı ile uzaktan eğitimin planlaması hususunda üniversitelere inisiyatif tanımıştır. Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Senatosu da bu kapsamda 2020-2021 eğitim öğretim dönemi içerisinde çeşitli tarihlerde ve 2021-2022 eğitim öğretim döneminin başında salgındaki gelişmelere bağlı olarak hangi birimlerde derslerin ne kadarının uzaktan eğitim, yüz yüze veya karma yapılabileceğine ve tüm bu süreçlerin yürütülmesine dair çeşitli kararlar almıştır.

Üniversitenin uzaktan eğitim platformunda yapılan incelemelerde ve konu hakkında ilgililerden alınan bilgiler sonucunda ek ders ödemesinin, öğretim elemanlarının ek dersi uzaktan ya da yüz yüze fiilen ve bizzat kendisinin yapıp yapmadığının tam ve düzenli kontrol edilmeksizin, çoğunlukla sistem üzerinden girilen beyanlar esas alınarak yapıldığı, Personel Dairesi Başkanlığında yapılan kontrollerin ise genel bir mahiyet taşıdığı anlaşılmıştır. Uzaktan eğitim platformunda yer alan bazı fakülte ve enstitülere ait örneklem olarak bakılan bazı öğretim elamanlarının sayfalarında hiç canlı ders kaydının olmadığı, bazılarınınsa eksik olduğu görülmüştür. Bölüm ve fakülte/enstitü/yüksekokul nezdinde derslerin fiilen yapılıp yapılmadığına ilişkin Üniversitenin tüm birimleri için geçerli olan etkin bir kontrol süreci bulunmadığı kanaatine varılmıştır.

Derslerin fiilen ve bizzat yapılmasının kontrol edilmesinde bir diğer sorun izin, rapor, geçici görev vb. durumların takibinin manuel yapılmasıdır. Öğretim elemanı belirtilen hallerde ilgili tarihlere ilişkin bilgiyi birimin mutemedine bildirmediği ya da bildirse bile mutemedin bu bilgiye dayalı olarak ek ders formlarını tek tek ve hata yapmaksızın kontrol edip incelemediği müddetçe, akademik takvime göre belirlenen tüm derslerin fiilen yerine getirildiği varsayılarak ödeme yapılmaktadır. Derslerin takip edildiği bilgisayar programında, izin, rapor, geçici görev vb. durumlarda bu tarihlere ilişkin otomatik olarak ders yapılmamış olduğunu gösteren ya da o tarihlerde ders yapılmış gibi beyan edilmesini bloke eden entegre bir sistem bulunmamaktadır.

Ders yükünün tespiti ve ek ders takibinin en başından ödenmesine kadar olan sürecin etkin bir şekilde yeniden tasarlanması, özellikle derslerin fiilen işlenip işlenmediğine ilişkin ispata dayalı kontrollerin titizlikle yapılması gerekmektedir. Mevzuatta belirtilen derslerin

fiilen yapılması şartının yerine getirilip getirilmediğinin, çevrimiçi yapılan dersler için uzaktan eğitim platformu üzerinden, yüz yüze yapılan dersler içinse yoklama kâğıdı, imza föyü vb. ispat edici bir belge aracılığıyla, çeşitli süreç kontrolleri geliştirilerek takip edilmesi; izin, rapor, geçici görev vb. hallerde ders yükü ve ek ders takibinin insan unsurunun minimize edilerek entegre bir sistemle sağlanması, bu konunun kamu zararına sebebiyet vermeyecek şekilde mevzuata uygun bir çerçevede gerçekleşmesi adına büyük önem arz ettiği düşünülmektedir.

Ek dersin hak edilmesi için gerekli olan öğretim elemanlarının fiilen ders yapması şartının yerine getirilip getirilmediğine dair kontrolün Üniversitenin tüm birimlerinde tam ve yeterli düzeyde yapılmasının gerektiği değerlendirilmektedir.