Belediyenin kazanmış olduğu davalardan kurum lehine hükmedilen vekâlet ücretinin bir kısmının tahsili için gerekli işlemlerin zamanında yapılmadığı görülmüştür.

02.11.2011 gün ve 28103 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 659 sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname’nin 18'inci maddesinde, “2/2/1929 tarihli ve 1389 sayılı Devlet Davalarını İntaç Eden Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekâlet Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır. Diğer mevzuatta 1389 sayılı Kanuna yapılan atıflar bu Kanun Hükmünde Kararnameye yapılmış sayılır.” hükmü yer almaktadır. 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 14'üncü maddesinde de kazanılan vekâlet ücretleri ile ilgili düzenlemeler yapılmış ve lehe hükmedilen vekâlet ücretlerinin dağıtım esasları belirlenmiştir. Belediyenin taraf olduğu davalar sonucu lehine hükmedilen vekâlet ücretleri emanet hesabına alacak kaydedilecek, kaydedilen tutarlar yukarıda belirtilen hüküm çerçevesinde dağıtılacak, artan tutarlarla ilgili işlem 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 14'üncü maddesine göre yapılacaktır.

Vekâlet ücreti avukatın değil tarafın hakkıdır. Anayasa Mahkemesi 2012/615 başvuru numaralı ve 21.11.2013 tarihli bireysel başvuru kararında da bu husus belirtilmiştir. Bu karardan mahkemece hükmedilen vekâlet ücretinin tarafın hakkı olduğu açıktır. Yani vekâlet ücreti, belediyenin hakkıdır. Yargılama gideri olan ve mahkemelerce hükmedilen vekâlet ücreti konusunda özel kanunun 6100 sayılı Kanun olduğu görülmektedir. Yargıtay içtihatlarıyla vekâlet ücretini yargılama giderlerinin bir parçası olarak kabul etmekte ve asil lehine

hükmedilmesi gereken bir hak olduğu konusunda istikrarlı şekilde kararlar vermektedir. Bu durumda 6100 sayılı Kanun ve yerleşik mahkeme içtihatlarına göre mahkemelerin yargılama giderleri kapsamında hükmettikleri vekâlet ücretinin, taraflar lehine bir hak ya da aleyhine bir yükümlülük doğurduğu anlaşılmaktadır.

Kurumun lehine 2013 ve 2014 yıllarında karar tarihleri Eski Sanayi Bölgesine ilişkin vekâlet ücretinin ilgili kişilerden tahsili için gerekli işlem süresinde yapılmamıştır. Söz konusu davalarla ilgili olarak 19 adet tahsil, 2 adet kısmi tahsil ve 49 adet tahsil edilmeyen vekalet ücreti bulunmaktadır. Bu işlemin süresinde yapılmamasının sonucu olarak her ne kadar zamanaşımı süresi dolmamış olsa bile, tahsili mümkün olamayabilecektir. Kurum lehine Mahkemece vekâlet ücretine hükmedildiğinde ilgili muhatabına ödeme için yazı gönderilmeli, ödeme yapmadığı takdirde alacağın icra yoluyla tahsil edileceği belirtilmeli ve süreç işletilmelidir. Tahakkuk eden vekâlet ücretlerinin tahsiliyle ilgili olarak tahakkuk ettiği zaman yapılması gereken işlemler yapılmamıştır. Böylece gelir kaybı oluşmuştur.

Kamu idaresi cevabında, yaklaşık 7-8 yılı bulan zaman diliminde davaların yoğunluğunun en üst safhaya çıktığı, bu süreçte kurum lehine hükmedilen vekalet ücretlerinden talep ya da tahsili için kesinleşmesi gerekenlerden kanun yoluna gidilenlerin zarureten beklendiği, lehe hükmedilen vekalet ücretlerinin öncelikli olarak yazı yoluyla istendiği, en son çare olarak da icra yoluyla tahsil cihetine gidildiği, kimi vekalet ücreti borçlularının kurum içi çalışanlar olması, ikametlerinin yurt dışında bulunması, vefat etmesi, tahsil kabiliyetinin zayıflığı gibi nedenler de bu sürecin uzadığı, bu süreçte kurum lehine hükmedilip de tahsil edilmemiş vekalet ücretleri listesindeki alacakların bir kısmının ya tahsil edilmiş, ya da tahsil edilmek üzere yazıyla istenmiş veya icra takibine konu edildiği muhataplarına şifahen ulaşılmaya çalışıldığı ve listenin tümü üzerinden işlem tesis edilmeye gayret gösterildiği ifade edilmiştir. Kamu idaresi cevabında 2 adet kısmi tahsil ve 49 adet tahsil edilmeyen vekalet ücretine ilişkin somut bilgilendirmeden ziyade genel açıklama yapılmıştır.

Yukarıda belirtilenlere ilave olarak önceki yıllarda kurumun lehine hükmedilen vekâlet ücretlerinin tahsili için gerekli işlemleri yapılmamış olanlarının tespit edilerek tahsilat için gerekli takibatın yapılması ve bundan sonra kurum lehine hükmedilen vekalet ücretleriyle ilgili işlemin süresinde yapılması gerekir.