Belediye tarafından ihale edilip geçici ve/veya kesin kabulü yapılan yapım işlerinde sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 16’ncı maddesi gereği işin bitiminde idarenin malı olması gereken bina ve barakaların idarece teslim alınmadığı görülmüştür.

İhale edilen yapım işlerine ait sözleşmenin 8’inci maddesinde, sözleşmenin ekindeki ihale dokümanı ve diğer belgelerle bir bütün olduğu, sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde ihale dokümanında yer alan hükümlerin esas alınacağı, ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralamasında ilk olarak Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin ve daha sonraları ise teknik şartnamelerin geldiği belirtilmiştir.

Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yapı denetim görevlisi için gerekli binaların yapılması” başlıklı 16’ncı maddesinde,

“(1)Yüklenici, yapı denetim görevlisinin işle ilgili her türlü çalışmaları ve gerektiğinde yatıp kalkmaları için, sözleşmesinde belirlenen şartlar altında uygun yerler, bina ve/veya barakalar hazırlayıp bedelsiz olarak idareye teslim etmek zorundadır. Yüklenicinin sözleşme gereği bedelsiz olarak yapmak zorunda olduğu binaların dışında, idarece istendiği takdirde yüklenici, yapı denetim görevlisi için gerekli olan başka binaları da şartları ihale dokümanında belirtilmesi halinde bedeli karşılığında yapacaktır. Bu binaların, proje ve özel şartnamelerinin yükleniciye verildiği tarihten başlamak üzere, sözleşmesinde belirtilen süre içinde tamamlanarak yapı denetim görevlisine teslim edilmeleri gereklidir. Bina ve barakaların teslimi gecikirse bunlar için sözleşmede yazılı cezalar uygulanır.

1. Yapı denetim görevlisi için yapılacak binalar, idarenin göstereceği yerlerde yapılacaktır.

2. Bina ve barakalar, ister bedeli karşılığında, ister bedelsiz olarak yapılmış olsun, işin bitiminde idarenin malı olur. (Ek cümle: 08/08/2019-30856 R.G./23. md., yürürlük: 18/08/2019) Ancak, bedelsiz olarak yapılan bina ve/veya barakalar sözleşmede bu yönde düzenleme yapılmış olması şartıyla yüklenici tarafından işin bitiminde bedelsiz kaldırılır. Aksi takdirde, idare yüklenici nam ve hesabına bina ve/veya barakaları kaldırtmaya yetkilidir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale edilen 2021/336268 ihale kayıt numaralı işe ait idari şartnamenin 48.7 ile sözleşmenin 33.5’inci maddesinde, “İşin süresi boyunca kontrol heyetinin şantiyede iş takibini yapması için şantiyenin uygun bir yerine idari bir ofis (konteyner) kurulacaktır.”, 2021/335793 ihale kayıt numaralı işe ait idari şartnamenin 48.6 ile sözleşmenin 33.5’inci maddesinde, “İşin süresi boyunca kontrol heyetinin şantiyede iş takibini yapması için şantiyenin uygun bir yerine idari bir ofis (konteyner) kurulacaktır.” ve 2021/805992 ihale kayıt numaralı işe idari şartnamenin 46.6 ile sözleşmenin 33.6’ncı maddesinde, “İşin süresi boyunca kontrol heyetinin şantiyede iş takibini yapması için şantiyenin uygun bir yerine idari bir ofis ( konteyner) kurulacaktır.” hükümleri yer almaktadır.

Şantiye binasının nasıl olacağının tanımlanmasa bile yapım işinde her halükarda yapı denetim görevlisi için bina/baraka yapılması gerekir ve işin bitiminde ise idareye bırakılmalıdır. İhale kayıt numaralı belirtilen işlerdeki yapı denetim görevlisi için oluşturulan konteyner/bina işin bitiminde idarece teslim alınmamış olmakla yükleniciye avantaj sağlanmıştır. Geçici ve kesin kabulü yapılan bu işlerde teslim alınmayan bina ve barakalarının bedelleri kadar idare ekonomik kayba uğramıştır.

Kamu İdaresi cevabında, ihale kayıt numaraları belirtilen işlerin ilgili maddelerinden bahsedilmiş, devamında Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yapı denetim görevlisi için gerekli binaların yapılması” başlıklı 16’ncı maddesininin üçüncü paragrafına eklenen Ek cümle hükmü yazılarak ilgili işlerin tamamı için yükleniciden tesis etmesi istenilen yapıların iş süresince kontrollük hizmetlerinin kolaylıkla yürütülebilmesi amacıyla geçici süreyle istenmiş olduğu, bu yapıların tesisi veya tahsisi ile ilgili işlerin sözleşmelerinde herhangi bir bedel veya cezai hükmün belirtilmediği, iş bitiminde yükleniciden kaldırması hususunda ilgili mevzuat doğrultusunda gerekli işlemlerin başlatıldığı belirtilmiştir. Yapı denetim görevlisi için yapılan bina/barakanın şartname/sözleşme hükümleri Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yapı denetim görevlisi için gerekli binaların yapılması” başlıklı 16’ncı maddesinin üçüncü paragrafına göre işin bitiminde idarenin malı olmalıdır. 16’ncı maddenin üçüncü paragrafına eklenen Ek cümle söz konusu yapıların kaldırılmasına ilişkindir. Bu bağlamda Kamu İdaresi cevabında söz konusu yapıların kaldırılması ile ilgili işlem yapılacağının belirtilmesi yapılan açıklamaya uygun düşmemektedir.

Geçici ve/veya kesin kabulü yapılan yapım işlerinde sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 16’ncı maddesi gereği işin bitiminde idarenin malı olması gereken bina ve barakaların idarece teslim alınması ve alınmama sonucu oluşan idare kaybının giderilmesi gerekir.