Karar Künyesi
Amortismana tabi bazı maddi duran varlıklar için amortisman ayrılmadığı, bazı maddi duran varlıklar için kayıtlı değerinden fazla amortisman ayrıldığı görülmüştür.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 25 Maddi Duran Varlıklar Hesap Grubuna ilişkin 187’nci maddesinin (ç) bendinde bir yıldan fazla kullanılabilen ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz kalan maddi duran varlıklar için amortisman ayrılacağı; bu Yönetmelik kapsamındaki kamu idarelerince muhasebe sistemine dahil edilen maddi duran varlıklardan hangilerinin amortismana tabi tutulacağı ve bunlara ilişkin uygulanacak amortisman süre, yöntem ve oranları ile ilgili olarak Maliye Bakanlığınca belirlenen esas ve usullerin uygulanacağı belirtilmiş; “Tutulacak Diğer Defterler” başlıklı 18’inci bölümünün 491’inci maddesinde ise Duran Varlıklar Amortisman Defteri mahalli idareler tarafından tutulacak defterler arasında sayılmıştır.
Maddi duran varlık bedellerinin ekonomik ömrü içerisinde giderleştirilmesi için kullanılan 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı da aynı Yönetmelik’in 202 ve 203’üncü maddelerinde açıklanmıştır.
Amortisman ve tükenme payı ayrılmasına ilişkin usul ve esaslar ile uygulanacak amortisman ve tükenme payının süre, yöntem ve oranlarının neler olacağı ise 04.11.2015 tarih ve 29522 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Amortisman ve Tükenme Payları” başlıklı 47 sıra numaralı Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği ile belirlenmiş olup Tebliğ’in 9’uncu maddesinde amortismana tabi her bir varlığın Tebliğ eklerinde (Ek-2) yer alan Duran Varlıklar Amortisman Defterine kaydedileceği belirtilmiştir.
Yapılan incelemeler neticesinde, bazı duran varlıklar için amortisman ayrılmadığı ve kayıtlı değerlerinden fazla amortisman ayrılan varlıklar bulunduğu tespit edilmiştir. Bu durum 2023 yılı Bilançosunda; ilgili varlıkların ve 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabının hatalı bilgi içermesine sebep olmuştur.
Hatalı amortisman uygulamalarına aşağıdaki tabloda ayrıntılarıyla yer verilmiştir;
Tablo 9:Hatalı Amortismanlar Tablosu
Hesap Kodu | Hesap Adı | Varlıkların Toplam Değeri (TL) | Amortismanların Toplam Değeri (TL) | Fark (TL) |
251.01.02 | Enerji Nakil Hatları | 751.758,18 | 1.895.674,43 | -1.143.916,25 |
251.01.04 | Kanalizasyon Hatları | 48.074,44 | 128.157,98 | -80.083,54 |
251.01.06.01 | Köprüler | 809.584,28 | 0,00 | 809.584,28 |
251.01.06.02 | Alt Geçitler | 1.896,66 | 0,00 | 1.896,66 |
251.01.06.03 | Üst Geçitler | 103.909,44 | 0,00 | 103.909,44 |
251.01.08 | Sulama Kanalları | 37.698,56 | 87.835,94 | -50.137,38 |
251.01.10.01 | Barajlar | 9.067,01 | 24.027,58 | -14.960,57 |
251.01.16.07 | Duraklar | 75.035,11 | 0,00 | 75.035,11 |
251.01.20.01 | Meydanlar | 11.335.143,24 | 0,00 | 11.335.143,24 |
251.01.20.02 | Parklar ve Yeşil Alanlar | 63.727.823,43 | 0,00 | 63.727.823,43 |
251.01.20.03 | Mesire Yerleri | 191.750,00 | 0,00 | 191.750,00 |
251.01.20.04 | Rekreasyon Alanları | 220.660,00 | 0,00 | 220.660,00 |
251.01.20.05 | Otoparklar | 441.626,62 | 0,00 | 441.626,62 |
251.01.20.06 | Pazar Yeri | 3.174.190,91 | 0,00 | 3.174.190,91 |
251.01.20.07 | Genel Mezarlıklar | 944.687,91 | 0,00 | 944.687,91 |
251.01.20.08 | Umuma Ait Binalar | 15.535.766,04 | 0,00 | 15.535.766,04 |
251.01.99 | Diğer Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri | 243.609.782,60 | 0,00 | 243.609.782,60 |
252.01.01.01.99 | Diğer | 7.254.545,47 | 0,00 | 7.254.545,47 |
252.01.01.02.99 | Diğer | 482.009,69 | 0,00 | 482.009,69 |
252.01.01.03.04 | Hastaneler | 750.723,05 | 1.591.532,81 | -840.809,76 |
252.01,01.03.99 | Diğer | 555.173,79 | 0,00 | 555.173,79 |
252.01,01.04.07 | Kütüphaneler | 251.100,00 | 532.332,00 | -281.232,00 |
252.01.01.04.12 | Eğitim ve Dinlenme Binaları | 332.455,00 | 0,00 | 332.455,00 |
252.01.01.04.15 | Hayvan Barınakları | 79.097,80 | 0,00 | 79.097,80 |
252.01.01.04.99 | Diğer | 30.665.723,41 | 0,00 | 30.665.723,41 |
252.01.01.07.01 | Kamu Konutları | 0,00 | 96.716,30 | -96.716,30 |
252.01.01.09.01 | Alışveriş ve İş Merkezleri | 25.721.374,45 | 0,00 | 25.721.374,45 |
252.01.01.09.05 | Dükkan ve İşyeri | 599.295,76 | 1.320.632,40 | -721.336,64 |
252.01.01.09.99 | Diğer | 3.520.560,97 | 0,00 | 3.520.560,97 |
252.01.01.11.99 | Diğer | 2.991.636,21 | 0,00 | 2.991.636,21 |
253.02.01 | Tarım ve Ormancılık Makineleri | 2.324.987,86 | 0,00 | 2.324.987,86 |
253.02.01 | Tarım ve Ormancılık Makineleri ve Aletleri | 0,00 | 2.065.765,46 | -2.065.765,46 |
253.02.02 | İnşaat Makineleri ve Aletleri | 119.849,15 | 125.631,15 | -5.782,00 |
255.01.03 | Koruyucu Giysi ve Malzemeler | 3.958,04 | 4.447,74 | -489,70 |
255.07.01 | Kütüphane Mobilyaları | 32.146,00 | 0,00 | 32.146,00 |
255.10.02 | Kontrol ve Güvenlik Sistemleri | 562.107,94 | 562.666,53 | -558,59 |
Kamu İdaresi tarafından verilen cevapta, amortismana tabi olan varlıklar için amortisman tebliğine uygun olarak amortisman düzeltme işlemlerinin yıl sonunu itibariyle yapılacağı bildirilmiştir.
Bu itibarla duran varlıklara ilişkin olarak ilgili mevzuatları doğrultusunda envanter çalışmalarının yapılması ve amortismana tabi olan varlıklar için amortisman tebliğlerine uygun olarak amortisman ayrılması gerekmektedir.