Kamu İdaresince çeşitli kanun hükümlerine istinaden yapılandırılan ve bir yıldan uzun vadeli hale gelen borçlar 438 Kamuya Olan Ertelenmiş Veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabında izlenmemektedir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 322’nci maddesinde kamuya olan vergi ve benzeri borçların, vadesinde ödenmeyip ertelenmiş veya takside bağlanmış olup bir yıldan daha uzun sürede ödenecek olan kısmının 438 Kamuya Olan Ertelenmiş Veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabında izlenmesi gerektiği ifade edilmiştir.

Yine söz konusu Yönetmelik’in 323’üncü maddesinde ise bahse konu hesabın işleyişi düzenlenmiş; kamuya olan vergi ve benzeri borçların vadesinde ödenmeyip ertelenmiş veya takside bağlanmış olup bir yıldan daha uzun sürede ödenecek olan kısmının 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabına alacak, 36 Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler hesap grubunda yer alan ilgili hesaplara borç kaydedileceği hüküm altına alınmıştır.

Söz konusu maddenin devamında ise 438 Kamuya Olan Ertelenmiş Veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabında kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenlerin 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabına aktarılacağı belirtilmiştir.

Kamu İdaresinde çeşitli yapılandırma kanunları uyarınca yapılandırılan borçlar aşağıda gösterildiği gibidir:

Tablo 9: Yapılandırma Kanunları Uyarınca Taksitlendirilen Borçları Gösteren Liste

Kamu İdaresi tarafından yukarıdaki tabloda ayrıntılarına yer verilen borçların tamamı kısa ve uzun vade ayırımı yapılmadan 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabında izlenmektedir. Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 278 inci maddesine göre söz konusu hesap; kanuni süresi içerisinde ödenmeyen vergi ve diğer yükümlülükler ile ertelenen veya taksitlendirilen vergi ve diğer yükümlülüklerin erteleme veya taksitlendirme vadesinin bir yılı aşmayan kısımlarının izlenmesi için kullanılmaktadır.

İlgili yapılandırma kanunları ile Belediyenin diğer kamu idarelerine olan borçları bir yıldan daha uzun vadeli hale gelmiş olup Kamu İdaresinin mali tablolarında herhangi bir uzun vadeli borç kaydı bulunmamaktadır. Bahse konu husus muhasebenin temel ilkelerinden dönemsellik ve tam açıklama kavramı ile bağdaşmamaktadır.

Bunun yanında Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 339’uncu maddesinde uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki hesaplarda yer alan iç ve dış mali borçlar için ay sonlarında hesaplanan ve içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemden sonraki dönemlerde ödenecek olan işlemiş faiz giderlerinin ise 481 Gider Tahakkukları Hesabına kaydedileceği belirtilmiştir. Bu nedenle söz konusu yapılandırma işlemlerinden kaynaklanan ve anaparaya eklenen vade farklarının söz konusu hesapta izlenilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresince ilgili yapılandırma kanunları çerçevesinde taksitlendirilen çeşitli borçlara eklenen ve faaliyet dönemini takip eden dönemden sonraki dönemlerde ödenecek olan toplam 2.188.875,42 TL vade farkı tutarının da 481 Gider Tahakkukları Hesabı yerine 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı izlenildiği anlaşılmıştır.

Yukarıda bahsedilen hususlar nedeniyle Kamu İdaresinin 2018 yılı mali tablolarında 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı 4.005.181,62 TL noksan, 481 Gider Tahakkukları Hesabı 2.188.875,42 TL noksan ve 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş

veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı ise 6.194.057,04 TL fazla görünmektedir.

Kamu idaresi cevabında; "Çeşitli kanun hükümlerine istinaden yapılandırılan ve bir yıldan uzun vadeli hale gelen borçların 438 Kamuya olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar hesabında izlenilmemesinin Sayıştay tarafından bulgu konusu yapıldığı belirtilmiş olup Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 322’nci maddesine göre işlem yapılarak bir yıldan uzun vadeli borçların 438 numaralı hesapta izlenilmesi sağlanılacaktır"

denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresince bulgu konusu hususa katılınmakta olup bir yıldan uzun vadeli borçların 438 Kamuya olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabında izlenilmesinin sağlanacağı belirtilmiştir. Lakin söz konusu işlemler 2019 yılı itibariyle yapılacağı için Kamu İdaresinin 2018 yılı mali tablolarında 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı 4.005.181,62 TL noksan, 481 Gider Tahakkukları Hesabı 2.188.875,42 TL noksan ve 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı ise 6.194.057,04 TL fazla görünmektedir.