Kurumun faaliyetinin önemli bir kısmını oluşturan su ve şebeke isale hatları yapım işlerinde ihale sözleşmelerinde veya idari şartnamelerde yer almamasına rağmen idare malının yükleniciye verildiği, mal alımı şeklinde yükleniciden alındığı veya ödünç alma-verme sistemiyle maliyet ve kalite analizi yapılmaksızın taşınır değişimi yapıldığı görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunun 5’nci maddesinde; “ İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı ve yapım işleri bir arada ihale edilemez...” Denilmektedir.

Bu madde hükmünde aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı ve yapım işleri bir arada ihale edilemeyeceği belirtilmiş olup yüklenici tarafından yapım işi için kullanılan taşınırların mal alımı şeklinde idare tarafından satın alınarak başka bir işte kullanılması yani yapım işi ihalesinde mal alımı yapılmasının mevzuata aykırı olduğu açıkça vurgulanmıştır. İdarenin yapım işleri incelendiğinde bu konuyu alışkanlık haline getirdiği herhangi bir yapım işi için kullanılması için sözleşmesi yapılan boruların mal alımı şeklinde yükleniciden maliyet analizi yapılmaksızın alındığı ve başka bir bölgede kullanıldığı görülmüştür.

Yine yapım işi yüklenimlerinde yükleniciye işin devamı için elzem olduğu öne sürülerek yüklenicinin ilgili taşınır için vermiş olduğu birim fiyatlar analiz edilmeden yüklenicilere taşınırların verildiği ( boru, vana, vs ) ve bu taşınırların ilgili işlerde kullanıldığı tespit edilmiştir. Bu durum ihale ilkelerinden olan rekabet ve eşit muamele ilkelere aykırı ve idarenin mali yapısının aleyhine olduğu açıktır. Çünkü idarenin ilgili boruyu için yüklendiği maliyet ile ilgili yapım işinde yüklenicinin maliyeti hiçe sayılarak yapılan bu teslimlere ilişkin birim fiyat sözleşmeleri incelendiğinde idare açısından mali olarak avantaj sağlamadığı görülmüştür. Yine idare ile yükleniciler arasında kalite analizi yapılmadan boru takası yapıldığı da ayrıca tespit edilmiştir.

Sonuç olarak idare malının kullanılmasının idari şartnamelerde ve sözleşmelerinde yer verilmeyen yapım işlerinde yükleniciye taşınır tesliminin yapılmaması veya yapım işlerinde

kullanılması gereken taşınırların maliyet analizi yapılmadan kullanılmaması ile birlikte ilgili yapım işlerinde yükleniciler ile taşınır alışverişinin yapılmaması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Yapım işi iş takvimi başlangıç aşamasında daha detaylı biçimde planlanarak ve ilerleyiş şeması sık aralıklarla kontrol edilerek bulgu konusu öngörülemeyen ihtiyaçların asgari düzeye indirilmesi, bu doğrultuda ihtiyaç duyulan taşınırların maliyet analizi yapılmadan kullanılmaması ve yükleniciler ile taşınır alışverişinin yapılmaması hususlarında denetim esnasındaki sözlü uyarılardan sonra uygulama gerçekleştirilmektedir.” Denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu idaresi cevabından anlaşılacağı üzere bulguya iştirak edilmiştir. Bulgu konusu hususa ilişkin gerekli düzeltmelerin yapılacağı belirtilmiş olup konu müteakip denetim döneminde izlenecektir.