Mevzuatta belediye giderleri arasında sayılmamasına rağmen Narman İlçe Belediyesine borç verildiği, borcun vadesinin dolmasına rağmen tahsil edilmediği, ayrıca Aziziye İlçe Belediyesi ile Yakutiye İlçe Belediyesinin kuruma ödemeleri gereken borçlarının tahsil edilmediği görülmüştür.

Yapılan incelemede;

1. Narman Belediyesince 28.04.2014 tarihinde personeline maaş ödemesinde bulunmak için Erzurum Büyükşehir Belediyesinden 40 ay eşit taksitle ödenmek şartıyla 1.000.000.-TL nakdi borç istendiği, idare tarafından 14.05.2014 tarihinde Narman İlçe Belediyesine 40 ay eşit taksitler halinde geri ödemeli 1.000.000.-TL borç verildiği, 2017 yılında borcun vadesinin dolmuş olmasına rağmen 2023 yılsonu itibariyle söz konusu borçtan kalan563.346,09.-TL’nın hala tahsil edilmediği,

2. Yakutiye İlçe Belediyesine ait; 2009 yılında 5747 Sayılı Kanun ile kapanıp hem gelirleri hem de borçları ile Yakutiye İlçe Belediyesine devir edilen Kazımkarabekir Belediyesi, Dadaşköy Belediyesi ve Dumlu Belediyesine ait Büyükşehir Belediyesince verilen toplamda 1.236.824,00-TL borcun hala tahsil edilmediği,

3. Aziziye İlçe Belediyesine ait; 2009 yılında 5747 Sayılı Kanun ile kapanıp hem gelirleri hem de borçları ile Aziziye İlçe Belediyesine devir edilen Dadaşkent Belediyesi ile Ilıca Belediyesine ait Büyükşehir Belediyesince verilen borç tutarlarının ve 2016 yılında Aziziye İlçe Belediyesine Asfalt Malzemesi olarak verilen toplamda 1.004.494,90-TL tutarından 373.990,30-TL ödenmiş olup kalan 630.504,60-TL tutarın hala tahsil edilmediği,

   Görülmektedir.

   5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 60’ncı maddesinde belediyenin giderleri sayılmıştır. Söz konusu giderler arasında ilçe belediyelerine borç verme yer almamaktadır. 5393 sayılı Kanun çerçevesinde, belediyelerin diğer belediyelere veya başka herhangi bir kişi veya kuruma faizli veya faizsiz olarak borç vermesi mümkün değildir.

   5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun 27’nci maddesinde ise; büyükşehir belediyesi ile bağlı kuruluşlarının, belediye başkanının onayı ile birbirlerinin nakit ihtiyacını karşılayabilecekleri ve bu şekildeki ödünç vermelerde faiz uygulanmayacağı hüküm altına alınmıştır. Bu maddeye göre de büyükşehir belediyesi sadece bağlı idaresine nakit borç verebilmektedir.

   5216 sayılı Kanun'un 27’nci maddesinde ayrıca; “Büyükşehir belediyesi, ilçe belediyeleri ile ortak projeler geliştirebilir ve yatırım yapabilir. Büyükşehir belediyesi, kesinleşmiş en son yıl bütçe gelirinin %10'unu aşmamak ve bütçede ödeneği ayrılmış olmak şartıyla, ilgili belediyenin yatırım programında yer alan projelerin finansmanı için büyükşehir belediye başkanının teklifi ve meclisin kararıyla ilçe belediyelerine mali ve ayni yardım yapabilir” denilmektedir.

   Anılan madde hükmüne göre büyükşehir belediyeleri, ilçe belediyeleri ile ortak projeler gerçekleştirebilir ve yatırım yapabilir. Ancak bunun için projenin ilçe belediyesinin yatırım programında yer alması, büyükşehir belediye başkanın teklifi ve meclis kararının olması gerekir. Kurumca ilçe belediyelerine yapılan söz konusu ödemelerin ilçe belediyelerinin yatırım programında yer alanı ortak proje olmadığı görülmüştür. Ödeme listesi aşağıdadır;

   ‌Tablo 15:Ödeme listesi

   Hesap Kod	Hesap Adı	Ekod4	Borç Toplam
   137	Takipteki Kurum Alacaklari Hesabi (Yakutiye Beld.)	01	1.236.824,00
   137	Takipteki Kurum Alacaklari Hesabi (Aziziye Beld.)	02	630.504,69
   137	Takipteki Kurum Alacaklari Hesabi (Narman Bld.)	03	563.346,09
   	TOPLAM		2.430.674,78

   Kurum cevabında; Yakutiye İlçe Belediyesi ile Aziziye İlçe Belediyesi'ne ait, 2009 yılında 5747 Sayılı Kanun ile kapanan belediyelerden kalan borçlarla ilgili söz konusu belediyelerle sürekli yazışma yapılmakta olup, borç tutarlarının kurum hesaplarına yatırılması istenmektedir. Ancak ilgili belediyeler kapanan belediyelerden gelen borcun kaynağını kabul etmemekte ve zamanaşımını ileri sürmektedir. 2024 yılında yapılan yazışmalarda borcun tahsil edilmemesi durumunda ilgili belediyelere yasal yollara başvurulacağı bildirilmiştir.

   Narman Belediye Başkanlığı'na geri alınmak üzere verilen borçla ilgili olarak ise; 2024 yılında yapılan yazışmayla tahsilâttan kalan 563.346,09 TL’nin faiziyle birlikte kurum hesaplarına yatırması gerektiğini, aksi takdirde yasal yollara başvurulacağı bildirilmiştir. Söz konusu kurum alacklarının hala tahsil edilemediği anlaşılmaktadır.

   Yukarıdaki mevzuat hükümleri ve açıklamalar çerçevesinde, Erzurum Büyükşehir Belediyesinin ilçe belediyelerine borç vermesi mevzuat hükümlerine uygun değildir. Kurum alacaklarının faiziyle birlikte tahsil edilmesi gerekmektedir.