Belediye sınırları içinde faaliyette bulunan eczanelerin levhalarından/tanıtıcı ilanlarından 2019/2, 2020/1-2, 2021/1-2 dönemi için ilan ve reklam vergisi alınmasıyla ilgili gerekli işlemin yapılmadığı görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 12’nci maddesinde, belediye sınırları ile mücavir alanları içinde yapılan her türlü ilan ve reklamın İlan ve Reklam Vergisine tabi olduğu, 13’üncü maddesinde İlan ve Reklam Vergisinin mükellefinin ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran gerçek veya tüzelkişiler olduğu, 14’üncü maddesinin beşinci fıkrasında gerçek veya tüzel kişilere ait işyerlerinin içine veya dışına asılan iş sahibinin kimliği ile işin mahiyetini gösteren ve alanı 1/2 metrekareyi aşmayan ışıksız levhaların istisna olduğu, alanı 1/2 metrekareyi aşan levhaların aşan kısım üzerinden vergiye tabi olduğu, 15’inci maddenin birinci sırasında dükkân, ticarî ve sınaî müessese ve serbest meslek erbabınca çeşitli yerlere asılan ve takılan her çeşit levha, yazı ve resim gibi tüm sabit ilân ve reklamların beher metrekaresinden yıllık olarak en az 20 ve en çok 100 TL olmak üzere belirlenen tutarda vergi alınacağı, metrekare üzerinden yapılan hesaplamalarda, yarım metrekareye kadar olan kesirlerin yarım metrekareye, yarım metrekareyi aşanların ise tam metrekareye tamamlanacağı, herhangi bir yüzeye yazılmak, takılmak veya çizilmek suretiyle yapılan ilan ve reklamlarda yazı ve resimlerin kapladığı alanın yüzölçümünün esas alınacağı, ilan ve reklamların süresinin 6 aydan az olursa vergi miktarının yarısının alınacağı, 6 ayı geçen sürelerin 1 yıl sayılacağı, 16’ncı maddesinde vergiye tabi ilan ve reklamlarda, ilan ve reklam işinin mükellefçe yapılması halinde ilan veya reklam işinin yapılmasından önce mükellef tarafından, ilan ve reklam işinin bu işi mutad meslek olarak ifa edenler tarafından yapılması halinde ilan ve reklam işini yapanlarca ilan veya reklamın yapıldığı ayı takip eden ayın 20’nci günü akşamına kadar verilecek beyanname üzerine tarh ve tahakkuk ettirileceği hüküm altına alınmıştır.

2464 sayılı Kanun’un 16’ncı maddesinde vergiye tabi ilan ve reklamlarda, beyan edilecek süre ve tarife belirlenmiş ve Kanun’un 98’inci maddesinde de, bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, bu Kanuna göre alınacak vergi, harç ve katılma payları hakkında 213 sayılı ile 6183 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. İlan ve reklam vergisi beyannamesinin süresinde verilmemesinin Vergi Usul Kanunu’nun 352/1 inci maddesi uyarınca birinci derece usulsüzlük cezası fiilini oluşturduğu, aynı Kanun’un 336’ncı maddesinin birinci fıkrasında da cezayı istilzam eden tek bir fiil ile vergi ziyaı ve usulsüzlük

birlikte işlenmiş olursa bunlara ait cezalardan sadece miktar itibarıyla en ağırının kesileceği belirtilmiştir. İlan ve reklam vergisi beyannamelerinin süreler geçtikten sonra verilmesi halinde kesilecek birinci derece usulsüzlük cezası ile vergi ziyaı cezasının karşılaştırılarak miktar itibarıyla fazla olan cezanın kesilmesi gerekmektedir.

Eczanelerden ilan reklam vergisi alınıp alınmaması ile ilgili olarak “E” logolu levhaların kullanımının zorunlu ve ilan ve reklam amacını taşımaması nedeniyle ilan ve reklam vergisi alınmamasına yönelik kararlar olduğu gibi, eczanelerin ilan ve reklam vergisi mükellefi oldukları, eczanelerin ışıklı ve ışıksız levhalarının ilan ve reklam vergisinin konusuna girdiği, 2464 sayılı Kanun ile diğer Kanunlarda konu ve mükellefler açısından istisna ve muafiyet hükmü bulunmaması nedeniyle Türk Eczacılar Birliği tarafından eczanelerde standardize edilmiş ışıklı ve ışıksız levha kullanımın Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelik ile zorunlu tutulmasının tabelanın mahiyetini ve verginin konusuna girdiği gerçeğini değiştirmeyeceğinden ilan ve reklam vergisi alınması gerektiğine ilişkin kararlarda bulunmaktadır.

Belediye eczanelerin kullandıkları levhaların kullanımının zorunlu olması nedeniyle ilan ve reklam amacını taşımadığı kararlarını esas alarak 2019/2, 2020/1-2, 2021/1-2 dönemi ilan ve reklam vergisi tahakkuk/tahsilatı yapmamıştır. Bu konuyla ilgili olarak Belediye aleyhine verilmiş ve kesinleşmiş her hangi bir yargı kararı bulunmamaktadır. Dolayısıyla tamamen idari bir tasarrufla eczanelerden ilan ve reklam vergisi alınmamıştır. Bir uyuşmazlıkla ilgili olarak kesinleşen Mahkeme kararına tarafların uyması zorunludur. Bu karar davanın tarafları için uygulanması zorunludur. Mahkemelerin içtihadı birleştirme kararları ise herkes tarafından uyulması gereken kararlardır. Mahkemelerin aynı konuda bir birinden çok farklı kararlarının olduğu ülkemizde, her hangi bir olaya özgü verilen Mahkeme kararını esas alarak genel düzenleyici işlem tesisi mümkün değildir. Bir mahkemenin kararında yer alan ifadeleri dikkate alarak genel düzenleyici işlem tesis edilemez. Bu bağlamda eczanelerin kullandıkları levhaların ilan ve reklam vergisine tabi olup olmadığı olaya özgü verilen yargı kararı yerine 2464 sayılı Kanun’a göre belirlenmelidir.

Eczaneler tarafından işyerlerinde kullanılan levhaların ilan ve reklam vergisine tabi olup olmadığıyla ilgili Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairelerince kesin olarak verilen kararlar arasındaki aykırılık Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu 19.01.2022 tarihinde kesin olarak karar verilerek giderilmiştir.

10.02.2022 tarih ve 31746 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Danıştay Vergi Dava

Daireleri Kurulunun 2021/8 Esas, 2022/1 Karar sayılı Bölge İdare Mahkemesi Kararları Arasındaki Aykırılığın Giderilmesi Hakkındaki Kararında, Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairelerince kesin olarak verilen kararlar arasındaki aykırılığın eczaneler tarafından işyerlerinde kullanılan levhaların ilan ve reklam vergisine tabi olup olmadığıyla ilgili olduğu, Anayasa'nın 73’üncü maddesinin birinci fıkrasında, herkesin kamu giderlerini karşılamak üzere mali gücüne göre vergi ödemekle yükümlü olduğunun belirtildiği, diğer fıkralarında da bu yükümlülüğe ilişkin ilkelerin gösterildiği, Devletin vergilendirme yetkisinin Anayasa'nın 73’üncü maddesinde yer alan verginin kanuniliği, mali güce göre ödenmesi, genelliği, vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı ilkeleri yanında Anayasa'nın genel ilkeleri ile de sınırlandırıldığı, verginin kanuniliği ilkesinin takdire dayalı keyfî uygulamaları önleyecek sınırlamaların kanunda yer almasını gerektirdiği ve vergi yükümlülüğüne ilişkin düzenlemelerin konulması, değiştirilmesi veya kaldırılmasının kanun ile yapılmasının zorunlu olduğu, bu zorunluluğun verginin kanuniliği ilkesi olarak tanımlandığı, bu ilke uyarınca verginin yükümlüsü, konusu, vergiyi doğuran olay, matrah, oran, tarh, tahakkuk, tahsil, zamanaşımı, muafiyet ve istisna gibi vergilendirmenin temel ögelerinin kanun ile belirlenmesi gerektiği, Kanun'un açıkça verginin konusunu ve mükellefini belirlediği hallerde, bu belirlemelerin aksine vergisel yükümlülüğün kapsamını idari ya da yargısal yorum yoluyla genişletilmesi ya da daraltılmasının verginin kanuniliği ilkesine aykırı düşeceği gibi vergi adaletini de zedeleyeceği, 2464 sayılı Kanun'un "İlan ve Reklam Vergisi" başlıklı ikinci bölümünde, verginin konusu, mükellefi ve sorumlusu, istisna ve muaflıkları, tarife ve nispeti, verginin tarhı ve ödenmesine ilişkin düzenlemelere yer verilerek bu konularda açıkça bir belirleme yapıldığı, anılan Kanun'da, verginin konusunu, belediye sınırları ile mücavir alanları içinde yapılan her türlü ilan ve reklamın oluşturduğu kurala bağlandıktan sonra verginin mükellefinin yurt dışından gönderilen ilan ve reklamlar dahil olmak üzere ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran gerçek veya tüzel kişiler olduğunun belirtildiği, ilan ve reklamın yapılmasıyla vergiyi doğuran olayın gerçekleştiğinin kabul edildiği, ilan ve reklamın levha, yazı, resim gibi çeşitli yöntemlerle yapılabildiği, ilan ve/veya reklam mahiyetinde olabilecek olan levhanın, mutlak suretle reklam içermesi gerekmemekle birlikte kanun koyucunun vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi için, ilan ile reklamın birlikte yapılması şartını aramadığını, bu durumun reklam unsuru taşımayan salt ilan mahiyetinde olan levhalar yönünden de vergiyi doğuran olayın gerçekleştiğinin kabul edilmesini gerekli kıldığı, eczacılık faaliyeti yürüten sağlık kuruluşları olan eczanelerde eczane ibaresinin, reklam mahiyetinde olmayacak biçimde eczanenin adının ve eczacının adı ile soyadının ilan edilmesine yarayan levhaların kullanılması ilgili düzenlemelerde zorunlu tutulduğu, 2464 sayılı Kanun’un verginin konusunu, her türlü ilan

ve reklamın oluşturduğunu açıkça belirledikten sonra ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran mükellefin ilanı ve/veya reklamı icra edilen meslek kurallarını belirleyen yasal ya da idari düzenlemelerde öngörülen zorunluluğa istinaden yapmasını istisna ya da muafiyet biçiminde bir vergi kolaylığı tanınması sonucunu doğuran bir unsur olarak değerlendirilmediği, verginin konusunu belirleyen kuralda "her türlü ilan ve reklam" ifadesine yer verilmek suretiyle ilanın veya reklamın zorunlu olarak yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın verginin konusuna girdiğinin açıkça kabul edildiği, yürütülen hizmetin kamusal mahiyetinin de kanunda açıkça vergi kolaylığı tanınmasını gerektiren bir unsur olarak belirlenmediği müddetçe bir öneminin bulunmadığı, ilgili düzenlemelerde faaliyetleri reklam yasağına tabi kılınan eczaneler tarafından iş yerlerinde kullanılan levhaların ilan niteliğinde olduğu ve bu ilanın ise 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca ilan ve reklam vergisinin konusuna girdiği, 2464 sayılı Kanun'un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendi hariç söz konusu levhalar için vergi istisnası tanınması öngören bir yasal düzenlemenin bulunmadığı sonucuna varıldığı, söz konusu levhaların vergilendirilmesine yönelik hukuki değerlendirmelerde 2464 sayılı Kanun'un ilgili maddelerinde öngörülen ışıksız levhalar yönünden levhanın alanı bağlamında belirlenen istisna veya verginin tarife ve nispetine ilişkin diğer kuralların dikkate alınacağı, eczaneler tarafından iş yerlerinde kullanılan levhaların 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca ilan ve reklam vergisinin konusuna girdiği ve 2464 sayılı Kanun'un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendi hariç söz konusu levhalar için vergi istisnası tanınmasını öngören bir yasal düzenlemenin bulunmadığına kesin olarak karar verildiği belirtilmiştir.

Görüleceği üzere, eczaneler tarafından iş yerlerinde kullanılan levhaların 2464 sayılı Kanun’a göre ilan ve reklam vergisine tabi olduğu yukarıda belirtilen Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun kararında yer alan ifadelerde de açıkça yer almaktadır. Bu nedenle Belediyenin eczanelerle ilgili tahakkuk/tahsil etmediği ilan ve reklam vergisinin her hangi bir Kanuni dayanağı bulunmamaktadır.

Kamu idaresi cevabında, 10.02.2022 tarih ve 31746 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’nun 2021/8 Esas, 2022/1 Karar sayılı Bölge İdare Mahkemesi kararları arasındaki aykırılığın giderilmesi hakkındaki kararına göre işlem tesis edilmekte olduğu ve 2019/1;2020/1-2;2021/1-2 dönemlerine ait tahakkukların atıldığı ifade edilmiştir.

Belediye sınırları içinde faaliyette bulunan eczanelerden 2019/2, 2020/1-2, 2021/1-2

dönemi için tahakkuk/tahsil edilmeyen ilan ve reklam vergisinin zamanaşımı süresi de dikkate alınarak gerekli işlemlerin yapılması, süresinde beyanda bulunmayanlarla ilgili gerekli işlemin tesis edilmesi ve 213 sayılı Kanun’un ilgili hükümlerinin uygulanması gerekir.