İdare ile bir vakıf arasında imzalanan protokol kapsamında vakfa nakdi kaynak aktarımı gerçekleştirilmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Bütçelerden yardım yapılması” başlıklı 29’uncu maddesinde;

“Gerçek veya tüzel kişilere kanunda veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde dayanağı olmadan kamu kaynağı kullandırılamaz, yardımda bulunulamaz veya menfaat sağlanamaz. Ancak, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bütçelerinde öngörülmüş olmak kaydıyla; kamu yararı gözetilerek dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardım yapılabilir…” denilmektedir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlıklı 75’inci maddesinde;

“Belediye, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda;

a)Mahalli idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait yapım, bakım, onarım ve taşıma işlerini bedelli veya bedelsiz üstlenebilir veya bu kuruluşlar ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir ve bu amaçla gerekli kaynak aktarımında bulunabilir. Bu takdirde iş, işin yapımını üstlenen kuruluşun tabi olduğu mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır.

(…)

c)Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet

projeleri gerçekleştirebilir. Diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması gerekir.

(…)

(Ek fıkra: 12/11/2012-6360/19 md.) 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi ile 5253 sayılı Dernekler Kanununun 10 uncu maddesi; belediyeler, il özel idareleri, bağlı kuruluşları ve bunların üyesi oldukları birlikler ile ortağı oldukları Sayıştay denetimine tabi şirketler için uygulanmaz…”

hükümlerine yer verilmiştir.

Yukarıda yer alan 5393 sayılı Kanun’un 75’inci maddesinin (a) ve (c) fıkralarında belediyenin diğer kurum ve kuruluşlarla ortak hizmet projesi yapma şartları belirlenmiştir.

Buna göre; Kanun’un 75’inci maddesinin (a) fıkrasında mahalli idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ortak hizmet projesi gerçekleştirilmesinde belediyenin bu kuruluşlara kaynak aktarımı öngörülmektedir.

Ancak 75’inci maddenin (c) fıkrası kapsamında kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, dernek ve vakıflar ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirilmesinde bir kaynak aktarımından bahsedilmemiştir. Bu durumda belediye, ortak hizmet projesi kapsamında kaynak aktarmaksızın harcamaları kendisi yapacak veya tarafların ortak proje kapsamında ne tür katkılarının olacağı, bunların nasıl finanse edileceği protokolde belirtilecek ve buna göre kaynak kullanacaktır.

Diğer taraftan 2012 yılında 75’inci maddedeki yapılan değişiklikle belediyelerin proje kapsamında doğrudan dernek ve vakıflara para aktarımı yapması mevzuat çerçevesinde engellenmiştir.

İdarenin dernek ve vakıflar ile yaptığı protokollerin incelenmesi neticesinde; İdare ile bir vakıf arasında imzalanan protokol kapsamında vakfa nakdi kaynak aktarımı gerçekleştirildiği görülmüştür.

İdare ile söz konusu vakıf arasında 11.11.2021 tarihinde imzalanan protokolün “Amaç”

başlıklı 1’inci maddesinde;

“Bu protokolün amacı; Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ile … Vakfı işbirliğiyle, Gaziantep ve çevresinin ekonomik, sosyal, kültürel gelişimini güçlendirmek için yurt içi ve yurt

dışında bulunan kişi, kurum ve kuruluşların bölgeye ilgisini artıracak tanıtım çalışmaları yapmak ayrıca Gaziantep merkez olmak üzere, toplumun genelinde gelişime katkı sağlarken gelişmişlik için çaba göstermek amacıyla şehrimizin önem ve değerine katkıda bulunacak faaliyetlerin gerçekleştirilmesini sağlamak üzere Vakıf senedinde yer alan amaçlar bölümündeki tüm hizmetleri gerçekleştirilecektir.”,

“Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde;

“(…) İlimizi ve sahip olduğu sosyo-ekonomik potansiyeli göz önüne alınarak şehir içi huzurun ve sosyal uyumun sağlanması adına maddi destek adına; maddi yardımlar, mağduriyet yaşayanların ihtiyaçlarını gidermek ve bu alanlarda gerektiği takdirde organizasyonlar, lansmanlar, yarışmalar ve benzeri etkinlikler ile vakıf senedinin 4. Maddesi olan “Amaçlar” bölümü ile 5. Maddesi olan “Faaliyet Alanları”ında yer alan tüm esasları kapsar.”,

“Tarafların yükümlülükleri” başlıklı 6’ncı maddesinde;

“1.Belediyenin Görev ve Yükümlülükleri (…)

c)Belediye, protokol amacına hizmet eden faaliyetler için Vakfa, 1.800.000,00-TL (Birmilyonsekizyüzbinlira) nakdi yardımda bulunacaktır…”

düzenlemeleri yer almaktadır.

Protokolün yukarıdaki maddeleri ile diğer tüm maddeleri birlikte değerlendirildiğinde; somut bir “ortak hizmet projesi”nden ziyade belirgin olmayan ve vakfın tüm faaliyetlerini de kapsayan bir içeriği olduğu görülmektedir. Bu durum protokolün “ortak hizmet projesi” vasfını ortadan kaldırmaktadır. Diğer taraftan yukarıda açıklanan gerekçelerle İdare tarafından vakfa “ortak hizmet projesi” kapsamında, protokolün 6’ncı maddesindeki gibi, nakit kaynak aktarımı da yapması mümkün değildir.

Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından özetle; ortak hizmet projesi çerçevesinde, İdare olarak kendi sorumluluklarının yerine getirileceği, nakit aktarımı yapılmamasına dikkat edileceği ifade edilmiştir.

Sonuç itibarıyla; dernek ve vakıflar ile yapılacak ortak hizmet projelerinde ve protokollerde, hizmetlerin ve kapsamın daha somut olarak belirlenmesi, İdarenin nakit kaynak aktarımı yapmadan kendi üzerine düşen sorumlulukları gerçekleştirmesi gerekmektedir.