İdarece peşin tahsil edilen kira gelirlerinin gelecek dönemlere ait olan kısmının vadelerine göre 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı ile 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı’nda izlenmesi gerekirken tamamının tahsil edildiği yılda gelir kaydedildiği

görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 286’ncı maddesinde; 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı’nın, içinde bulunulan dönemde ortaya çıkan ancak gelecek aylara ait olan peşin tahsil edilmiş gelirlerin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir. Yönetmelik’in 288’inci maddesinde ise peşin tahsil edilen gelirlerin, içinde bulunulan aya ait olan kısmının 600 Gelirler Hesabı’na, sonraki aylarda tahakkuk ettirilmesi gereken kısmının 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı’na, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi gereken kısmının da 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı’na alacak kaydedileceği, tahsil edilen tutarın tamamının ise 100 Kasa Hesabı, 102 Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara borç kaydedilip diğer taraftan 800 Bütçe Gelirleri Hesabı’na alacak, 805 Gelir Yansıtma Hesabı’na borç kaydedilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Buna ek olarak 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı’nda kayıtlı olan tutarlardan ilgili oldukları ay sonlarında gelir olarak tahakkuk ettirilenlerin ise bu hesaba borç, 600 Gelirler Hesabı’na alacak kaydedilmesi gerektiği de ifade edilmiştir.

Diğer taraftan; mezkur Yönetmelik’in 337’nci maddesine göre de 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı’nda kayıtlı tutarlardan tahakkuk zamanına bir yıldan az süre kalanlar dönem sonunda bu hesaba borç, 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı’na alacak kaydedilmesi gerekmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, içinde bulunulan dönemde peşin tahsil edilen ancak gelecek aylara ait olan gelirlerin 380 No.lu Hesap’ta, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemlerde tahakkuk ettirilmesi gerekenlerin 480 No.lu Hesap’ta izleneceği, içinde bulunulan aya ait kısmının ise 600 No.lu Hesap’a kaydedileceği anlaşılmaktadır. Ayrıca, peşin tahsil edilen tutarların tahakkuk zamanına bir yıldan az süre kalanların da dönem sonunda 480 No.lu Hesap’tan 380 No.lu Hesap’a aktarımının yapılması gerekmektedir.

Yapılan incelemede; 01.07.2020 ile 01.07.2030 tarihleri arasında kiraya verilen lunapark alanının beş yıllık kira bedelinin peşin tahsil edildiği; toplam tahsilatın 77.880,00 TL’sinin 2020 yılı, 155.760,00 TL’sinin ise müteakip her yıl için ilgili olduğu; tahsil edilen tutarın tamamının tahsilat tarihi itibariyle 600 Gelirler Hesabı’na kaydedildiği tespit edilmiştir. Ancak, yılı içerisinde peşin tahsil edilen beş yıllık kira bedelinin tamamının 600 Gelirler Hesabı’na kaydedilmesi nedeniyle 2022 yılı bilançosunda 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı 155.760,00 TL, 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı 389.400,00 TL, faaliyet

sonuçları tablosunda da 600 Gelirler Hesabı 155.760,00 TL eksik tutarla yer almıştır.

Gelecek aylara ve yıllara ait olup peşin tahsil edilen kira alacaklarının vadelerine göre 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı ile 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı’nda muhasebeleştirilmesi ve mali tablolara aktarılması gerekmektedir.