Belediye sınırlarında faaliyet gösteren tüm işyerlerinden Çevre Temizlik Vergisinin alınmadığı, bu suretle belediye bütçesinin gelir kaybına uğratıldığı görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “Çevre temizlik vergisi” başlıklı Mükerrer 44’üncü maddesinin birinci fıkrasında;

“Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar çevre temizlik vergisine tabidir.” hükmü,

Sekizinci fıkrasında;

“İşyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisi, belediyelerce binaların tarifedeki derecelere intibak ettirilmesi üzerine her yılın Ocak ayında yıllık tutarı itibarıyla tahakkuk etmiş sayılır. Tahakkuk eden vergi, bir defaya mahsus olmak üzere, belediyelerin ilan mahallerinde bir ay süreyle topluca ilan edilir. İşyeri ve diğer şekilde kullanılan binalarla ilgili olarak tahakkuk eden bu vergi, her yıl, emlak vergisinin taksit sürelerinde ödenir” hükmü,

On birinci fıkrasında ise;

“Bu maddenin dördüncü ve beşinci fıkralarında yer alan tutarlar, her yıl yeniden değerleme oranında artırılır” hükmü yer almaktadır.

Yukarıdaki mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binaların Çevre Temizlik Vergisine tabi olduğu; işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalara ait Çevre Temizlik Vergisinin binaların tarifedeki derecelere intibak ettirilmesi üzerine her yılın Ocak ayında yıllık tutarı itibarıyla tahakkuk etmiş sayılacağı ve her yıl, Emlak Vergisinin taksit sürelerinde ödeneceği ifade edilmiştir. Ayrıca, Çevre Temizlik Vergisi artışının her yıl yeniden değerleme oranı kadar arttırılarak hesaplanacağı belirtilmiştir.

Denetim kapsamında İlçe Vergi Dairesi Müdürlüğünden denetim yılı içerisinde yeni faaliyete başlayan işyerleri listesi istenmiş olup, 655 adet işyerinin 2019 yılında faaliyete başladığı tarafımıza bildirilmiştir. 2019 yılında ilk defa faaliyete başlayan işyerlerinden 353 adet işyerinin Çevre Temizlik Vergisi tahakkuk kayıtlarının yapıldığı, 302 adet işyerinin ise Çevre Temizlik Vergisi tahakkuk kayıtlarının yapılmadığı tespit edilmiştir. Bu verilerden de anlaşılacağı üzere sadece 2019 yılında faaliyete başlayan işyerleri üzerinde yapılan denetimde İşyeri Çevre Temizlik Vergisi tahakkuku yapılan mükellef oranı % 53,8’dir. Bu veriler sadece 2019 yılında faaliyete başlayan işyerleri ile sınırlı olup geçmiş yıllar dahil edildiğinde mükellefiyet tesis edilmeyip İşyeri Çevre Temizlik Vergisi tahakkuku yapılmayan işyeri sayısının daha fazla olacağı açıktır.

Bununla birlikte, Belediye tarafından kiraya verilen taşınmazlardan kira süresi bitip ecrimisil bedeli ile kullanımına fiili olarak devam edilen 106 adet işyerinin tamamının, İşyeri Çevre Temizlik Vergisi tahakkukunun yapılmadığı da tespit edilmiştir.

Mevzuata uygunluğu sağlayacak olan kontrollerin bulunmaması, birimler arası iletişim eksikliği nedeniyle çok sayıda işyerinin İşyeri Çevre Temizlik Vergisi tahakkuku yapılmadan

faaliyetlerini yürüttüğü görülmektedir. Emlak İstimlak Müdürlüğü tarafından işlemleri yürütülen, kiraya verilen işyerlerinde dahi İşyeri Çevre Temizlik Vergisi tahakkukları yapılmadığı göz önünde bulundurulduğunda birimler arası koordinasyonun olmadığı ortaya çıkmaktadır.

Bu itibarla, Belediye sınırları ile mücavir alanlar içinde yer alan işyerlerinden, Çevre Temizlik Vergisi mükellefiyeti tesis ettirilmesi gereken işletmelerle ilgili işlemlerin yapılarak Çevre Temizlik Vergisi tahakkuk ve tahsilatlarının artırılması ve birimler arası koordinasyonun sağlanması gerekmektedir.