İdare tarafından diğer hizmet gelirlerinin tebliğ, takip ve tahsili için gerekli süreçlerin tam işletilmediği ve diğer hizmet gelirlerinden tahsil edilemeyen tutarların yıllar itibari ile arttığı tespit edilmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun "Belediye başkanının görev ve yetkileri" başlıklı 38'inci maddesine göre belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etme görevi belediye başkanına verilmiş ve bu konuda belediye başkanı birinci derecede sorumlu kılınmıştır.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun "Gelirlerin toplanması sorumluluğu" başlıklı 38’inci maddesinde "Kamu gelirlerinin tarh, tahakkuk, tahsiliyle yetkili ve görevli olanlar, ilgili kanunlarda öngörülen tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin zamanında ve eksiksiz olarak yapılmasından sorumludur." denilmektedir. Gelirlerin tahakkuk ve takip görevi, aynı Kanun’un “Mali hizmetler” başlıklı 60’ıncı maddesinde Mali Hizmetler Birimine, gelirlerin tahsil görevi ise "Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları" başlıklı 61’inci maddesinde Muhasebe Yetkilisine verilmiştir. Kanun maddesi hükümlerine göre, ilgili kamu görevlileri Belediye gelirlerinin tahakkuk, tahsil ve takip süreçlerini yürütmekle yükümlüdürler.

Yapılan incelemelerde, diğer hizmet gelirleri kaleminde 2023 yılı başında 48.769.921,01 TL tahsil edilmeyen takipli alacak bulunduğu, bu rakamın yıl sonunda 98.490.426,85 TL’ye yükseldiği, bu gelir kaleminde tahsil edilmeyen gelir tutarının 2023 yılında %101,95 oranında arttığı görülmüştür. Diğer Hizmet gelirlerine ait 19.051.406,82 TL de KDV alacağı bulunmaktadır. Söz konusu alacaklar, yapılan protokol kapsamında ilçe belediyeleri ve su kanalizasyon idaresinin görev alanlarındaki yollara asfalt yapımından kaynaklanmaktadır. Bu kapsamda KDV hariç 98.490.426,85 TL olan diğer hizmet gelirleri alacaklarının, 20.000.074,39 TL’si Akyazı Belediyesinden, 17.146.270,54 TL’si Geyve Belediyesinden, 17.021.085,55 TL’si Sapanca Belediyesinden, 10.250.539,90 TL’si Pamukova Belediyesinden, 9.301.333,13 TL’si Kaynarca Belediyesinden, 7.175.416,23 TL’si Hendek Belediyesinden, 6.130.352,55 TL’si Kocaali Belediyesinden, 4.077.565,75 TL’si Sakarya Su Kanalizasyon İdaresinden ve 7.388.146,14 TL’si de diğer beş Belediyeden bulunmaktadır. Taşınmaz ve taşınır satışı, kira ve ücret gelirleri gibi belediye gelirlerinden zamanında ödenmeyenlerin takibi için ise 6098 sayılı Borçlar Kanunu ve 2004 sayılı İcra İflas Kanunu hükümleri uyarınca hukuk servisine gerekli bildirimlerin yapılması ve hukuk servisince icra takibinin yapılması gerekirken, söz konusu işlemlerin yapılmadığı tespit edilmiştir.

İdare tarafından verilen cevapta; Diğer Hizmet Gelirlerine ilişkin alacaklar için gerek 5216 sayılı Kanun'un 23’üncü maddesi, gerekse 6098 sayılı Kanun’un ilgili maddeleri gereğince tahsilat işlemlerine başlanılacağı belirtilmiştir.

İdare tarafından gönderilen cevap değerlendirildiğinde; idarece bulguda yer alan hususlarla ilgili gerekli çalışmaların yapılmaya başlanacağı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak; diğer hizmet gelirlerinden zamanında ödenmeyenlerin takibi için 6098 sayılı Borçlar Kanunu ve 2004 sayılı İcra İflas Kanunu hükümlerinin uygulanması, gelirlerin tahakkuk, tahsil ve takibini yapan birimler arasında etkin bir koordinasyonun sağlanması gerekmektedir.