İdare tarafından mali durum ve ödemeler dengesi gözetilmeden Trabzon Büyükşehir Belediyesine borç verildiği görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Üst yöneticiler” başlıklı 11’inci maddesinde;

“(…)

Üst yöneticiler, idarelerinin stratejik planlarının ve bütçelerinin kalkınma planına, yıllık programlara, kurumun stratejik plan ve performans hedefleri ile hizmet gereklerine uygun olarak hazırlanması ve uygulanmasından, sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden, malî yönetim ve kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesi, izlenmesi ve kanunlar ile Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinden Bakana; mahallî idarelerde ise meclislerine karşı sorumludurlar.

Üst yöneticiler, bu sorumluluğun gereklerini harcama yetkilileri, malî hizmetler birimi ve iç denetçiler aracılığıyla yerine getirirler.”

denilmektedir.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Belediyeler arası hizmet ilişkileri ve koordinasyon” başlıklı 27’nci maddesinde; “(...) Büyükşehir belediyesi ile bağlı kuruluşları, belediye başkanının onayı ile birbirlerinin nakit ihtiyacını karşılayabilir. Bu şekildeki ödünç vermelerde faiz uygulanmaz. (...)” denilerek büyükşehir belediyeleri ile bağlı kuruluşlarının birbirlerinin nakit ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri belirtilmiştir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine göre; büyükşehir belediyeleri ile bağlı kuruluşları, birbirlerinin nakit ihtiyacını karşılarken üst yöneticilerin kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlama sorumluluğunu gözetmesi gerekmektedir.

İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; Büyükşehir Belediyesine 2021 yılında 8.000.000,00 TL, 2022 yılında 30.000.000,00 TL olmak üzere toplam 38.000.000,00 TL nakit ödünç verildiği ve Büyükşehir Belediyesinden toplam 1.400.000,00 TL nakit ödünç alındığı dolayısıyla İdarenin bu işlemlerden kaynaklanan toplam 36.600.000,00 TL alacağı kaldığı tespit edilmiştir.

Diğer taraftan; İdarenin nakit akışı ve ödemeler dengesinde meydana gelen bozulmalar nedeniyle, 2021 yılsonu itibarıyla 395.044.922,10 TL olan borç stoku 314.044.237,51 TL artarak 2022 yılsonu itibarıyla 709.089.159,61 TL olmuştur. Aynı zamanda borç stoku, mevzuat hükümlerine göre belirlenen borçlanma sınırını 2021 yılında 152.722.629,61 TL, 2022 yılında ise 329.430.580,77 TL aşmıştır.

Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından özetle; bulguda belirtilen hususlara uygun işlem yapılacağı ifade edilmiştir.

Sonuç itibarıyla, İdarenin Büyükşehir Belediyesine nakit ödünç verirken mevzuatta belirlenen borçlanma sınırının aşıldığını ve borç stokunun yüksek olduğunu dikkate alması gerekmektedir.