Kemalpaşa Belediyesinin bilançosunda yer alan 250 Arazi ve Arsalar Hesabı ile 251 Yer Altı ve Yerüstü Düzenleri Hesabının bakiyelerinin, taşınmaz icmal cetvelindeki tutarlar ile uyumlu olmadığı tespit edilmiştir.

Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’in “Kayıt şekli” başlıklı 7’nci maddesinde; Yönetmelik’in eki kayıt planında yer alan taşınmazların, cinslerine göre hangi formlara kaydedileceği ve kayıtların formlarda yer alan bilgileri içerecek şekilde yapılacağı belirtilmiştir. Kamu idarelerinin taşınmaz kayıt ve kontrol işlemleriyle görevli birimlerince hazırlanan bu formların daha sonra taşınmaz icmal cetvellerinin hazırlanması amacıyla mali hizmetler birimine gönderileceği, mali hizmetler birimince de bu formların

konsolide edilerek Yönetmelik’in ekinde (Ek 7) bulunan örneğe uygun şekilde taşınmaz icmal cetvellerinin oluşturulacağı hüküm altına alınmıştır.

Yapılan denetimde, Belediye tarafından tapuda kayıtlı olan taşınmazlara ilişkin taşınmaz icmal cetvelinin hazırlandığı; tapuda kayıtlı olmayan taşınmazlar için icmal cetvelinin, orta mallar için icmal cetvelinin, genel hizmet alanları için icmal cetvelinin ise hazırlanmadığı görülmüştür. Ancak hazırlanan taşınmaz icmal cetveli incelendiğinde, bu cetveldeki kayıtlı taşınmazların değerleri ile kurum bilançosundaki taşınmaz hesaplarındaki kayıtlı tutarların örtüşmediği görülmüştür.

250 Arazi ve Arsalar Hesabının bilançodaki tutarı 16.768.833,88 TL iken taşınmaz icmal cetvelindeki arsa ve arazilerin toplam değeri 15.137.633,88 TL’dir. Dolayısıyla bilanço ve taşınmaz icmal cetveli arasında toplam 1.631.200,00 TL fark bulunmaktadır.

251 Yer Altı ve Yerüstü Düzenleri Hesabının bilançodaki tutarı 873.913,00 TL iken taşınmaz icmal cetvelinde yeraltı ve yer üstü düzenlerinin toplam değeri 127.233,00 TL’dir. Dolayısıyla bilanço ve taşınmaz icmal cetveli arasında toplam 746.680,00 TL fark bulunmaktadır. Bu farkın kurum tarafından envanter işlemlerinin tamamlanmayıp tutulması gereken cetvellerin hazırlanmamış olmasından kaynaklandığı düşünülmektedir.

252 Binalar Hesabının bilançodaki tutarı 18.755.900,00 TL iken taşınmaz icmal cetvelinde de taşınmazların değerinin 18.755.900,00 TL olduğu görülmüştür. Bilanço ve taşınmaz icmal cetvelindeki tutarlar her ne kadar toplamda eşit gözükse de bu hesapta kayıtlı idare binalarının, sosyal ve kültürel amaçlı binaların, konutların ve ticaret amaçlı binaların ve diğer binaların ayrıntısı aşağıda görüldüğü üzere değerlerinin farklı olduğu görülmüştür.

Tablo 6: Taşınmazların Bilanço ve Taşınmaz İcmal Cetvelindeki Değerlerinin Karşılaştırılması

Hazırlanan icmal cetvelinde toplam 34.020.766,88 TL değerinde taşınmaz yer almasına rağmen Kurumun bilançosunda 250 Arazi ve Arsalar, 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri ile 252 Binalar Hesaplarında toplam 36.398.646,88 TL tutarında kayıt yer almaktadır. Dolayısıyla, Kurum bilançosunun ilgili maddi duran varlık hesaplarındaki kayıtlı tutarlar, taşınmaz icmal cetvelindeki tutarlardan 2.377.880,00 TL fazla gözükmektedir.

Bilançonun taşınmazlara ilişkin ilgili maddi duran varlıklar hesaplarına yapılacak kayıtların taşınmaz icmal cetvellerindeki kayıtlar esas alınarak yapılması gerektiğinden Kurum bilançosunda 250 Arazi ve Arsalar, 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesaplarının ve kesin mizanda detay kod bazında 252 Binalar Hesabının gerçek durumu yansıtmadığı düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Bugüne kadar taşınmaz mal yönetmeliğine göre gerekli taşınmaz envanter kayıtları günü gününe yapılmadığından bilanço ve icmal cetvelindeki kayıtların kontrolü sağlanamamıştır. Ancak taşınmaz envanter kayıtlarının tam olarak tamamlanmasından sonra gerekirse, belediyemizde kullanmış olduğumuz olgu program yönetim sistemi yetkilileriyle de görüşülerek taşınmaz icmal cetveli ile bilanço kayıtlarının uyumu sağlanacaktır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi tarafından bulgu konusu taşınmazların icmal cetvelindeki tutarları ile bilançodaki tutarları arasındaki farklılıkların taşınmaz envanter çalışmalarının zamanında yapılmamasından kaynaklandığı ve oluşan bu farklılıkların giderileceği ifade edilmekle birlikte 2018 yılı içerisinde herhangi bir düzeltme yapılmamıştır. Dolayısıyla, söz konusu maddi duran varlık hesaplarının fiili durumu yansıtmadığı ve 2018 yılı bilançosunda hatalı göründüğü değerlendirilmektedir.