İşçi kadrosuna geçirilen personel için yapılan güvenlik soruşturmalarının mevzuata uygun yapılmadığı tespit edilmiştir.

696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye Geçici 23 ve Geçici 24’ üncü maddeler eklenmiştir. Geçici 24’üncü maddede;

“İl özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuat hükümleri uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 4/12/2017 tarihi itibarıyla çalıştırılmakta olanlar;

1. 657 sayılı Kanun’un 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6), (7) ve (8) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartları taşımak,

…

kaydıyla bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on gün içinde hizmet alım sözleşmesini yapan idareye veya şirkete, ek 20 nci madde kapsamındaki şirketlerinde işçi statüsünde çalıştırılmak üzere yazılı olarak başvurabilirler.”

hükmü yer almaktadır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Genel ve Özel Şartlar” başlıklı 48’inci maddesinin (A) bendinin (5) numaralı alt bendinde;

“5. (Değişik: 23/1/2008 - 5728/317 md.) Türk Ceza Kanunu’nun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, (…)(1) zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak.”

hükmü yer almaktadır.

01.08.2018 tarih ve 20288 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımı Sözleşmeleri Kapsamında Çalıştırılmakta Olan İşçilerin Sürekli İşçi Kadrolarına veya Mahalli İdare Şirketlerinde İşçi Statüsüne Geçirilmesine İlişkin

375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23 ve Geçici 24’üncü Maddelerinin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar’ın “Başvuruda istenilen belgeler, başvuru şekilleri” başlıklı 7’nci maddesinin 3’üncü fıkrasında;

“Başvuru sahipleri hakkında 12/1/2018 tarihinde 14/2/2000 tarihli ve 2000/284 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliğine uygun olarak başvuru sırasında ilgili Yönetmelik ekindeki form doldurulmak suretiyle arşiv araştırması yapılması Bakanlıklar ve merkezi Ankara’da bulunan idarelerin merkez teşkilatları için Emniyet Genel Müdürlüğünden, diğer idareler ile taşra teşkilatları için ise il valiliklerinden topluca istenir. Arşiv araştırması yapılacak ilgilinin ikametgâh adresinin bulunduğu valilik esas alınır. İlgili mercilerden intikal eden arşiv araştırması sonucunda elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi tespit komisyonunca yapılır.”

denilmek suretiyle, başvuru sahipleri hakkında arşiv araştırması yapılacağı ve araştırma sonucunda elde edilen bilgilerin tespit komisyonunca değerlendirileceği hükme

bağlanmıştır.

Yukarıdaki mevzuat hükümleri bir arada değerlendirildiğinde, belediyeler tarafından işçi kadrosuna geçirilecek personelin 657 sayılı Kanun’un 5’inci maddesi gereğince, sayılı suçları işlememiş veya 1 yıldan fazla süreli hapis cezasına mahkûm olmamış olmaları gerekmektedir. Ayrıca 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23 ve Geçici 24’üncü Maddelerinin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar’daki hüküm gereği işçi kadrosuna geçirilecek kişiler için yetkili merciiler tarafından gönderilen Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması sonuçlarının komisyon tarafından değerlendirileceği ve geçiş işlemlerine karar verileceği hüküm altına alınmıştır.

Kars Belediyesinin 2019 Yılı hesap ve işlemlerinin denetimleri sırasında yukarıda zikredilen mevzuat uyarınca yapılan işlemler ve tutulan kayıtlar incelenmiştir. Ancak geçiş süreci ile ilgili işlem ve kayıtların sağlıklı inceleme yapılmasına imkân vermeyecek ölçüde eksik tutulduğu veya denetim ekibine sunulamadığı görülmüştür.

Kars Belediyesinin kayıtlarının incelenmesi sonucunda mezkûr mevzuat kapsamında bulunan ve güvenlik soruşturması yapılan 170 personelin bulunduğu, bunlardan sadece 12 personelin arşiv kayıtlarının denetim ekibine sunulabildiği ve bu 12 adet soruşturma sonucundan 4 adedi için değerlendirme komisyonu tarafından “Güvenlik Arşiv araştırma sonucu 02.04.2018 tarihi itibarı ile olumsuz geldiğinden kadroya geçiş işleminiz gerçekleştirilememiştir.” değerlendirilmesi yapılıp ilgililere tebliğ edilmesine rağmen kadroya geçiş işlemlerinin yapıldığı tespit edilmiştir. İş ve işlemleri incelenemeyen, geri kalan 158 adet işçinin geçiş işlemlerinin yasal gereklere uygun yapılıp yapılmadığının kontrolü, bilgi ve belge sunulamamasından dolayı gerçekleştirilememiştir.

Ayrıca denetim döneminde geçiş işlemi yapılıp fiilen çalışan 143 personel olduğu tespit edilmiştir. 657 sayılı Kanun’un 5’inci maddesi gereğince geçiş işlemi yapılacak personelin 1 yıldan fazla süreli hapis cezasına mahkûm olmamış olması veya sayılan suçlardan birini işlememiş olması gerektiği ile ilgili mevzuata yukarıda yer verilmişti. İdare tarafından söz konusu 143 adet personelle ilgili olarak geçiş sürecinde bu kapsamda inceleme yapılıp yapılamadığına dair herhangi bir kayıt sunulamamıştır. T.C. Kars Cumhuriyet Başsavcılığından alınan 06.02.2020 tarih ve 2020/669 sayılı yazı ile 143 adet personelden 22’sinin arşiv kayıtlarının bulunduğu tespit edilmiştir. Ancak yukarıda ifade edildiği üzere arşiv kayıtlarının işçi kadrosuna geçişe engel olması için mahiyeti itibarı ile 1 yıldan uzun süreli olması veya tahdidi suçlardan birinin işlenmesi ile ilgili olması gerekmektedir. Belediye

tarafından geçiş sürecine ilişkin ibraz edilen belgelerde söz konusu personel ile ilgili inceleme yapılıp yapılmadığı, yapıldıysa değerlendirme sonuçlarına rastlanmamıştır.

Yasal düzenlemeler gereğince, kapsam içerisindeki personelin geçiş işlemlerinin mevzuata uygun yapılıp yapılamadığı hususunda gerekli belgeler sunulamadığından denetim ekibince kanaat oluşturulamamıştır. Kamu idaresi tarafından değerlendirme komisyonları kurularak işçi kadrosuna geçirilen 143 adet personel için gerekli değerlendirmelerin yeniden yapılması ve değerlendirme sonuçları doğrultusunda işlem tesis edilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.