Amasya Belediyesinin 2023 yılı yevmiye kayıtlarında 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabında yer alan ve tahakkuk zamanına bir yıldan az süre kalan peşin tahsil edilmiş gelirlerin 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına aktarılmadığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin “480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı” başlıklı 335'inci maddesinde; hesabın dönem içinde tahsil edilen ancak, gelecek yılların faaliyet hesaplarına dâhil edilecek olan gelirlerin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiş ve bu hesapta kayıtlı tutarlardan tahakkuk zamanına bir yıldan az süre kalanlar dönem sonunda bu hesaba borç, 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına alacak kaydedileceği ifade edilmiştir.

Aynı Yönetmelik'in “380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı” başlıklı 286'ncı maddesinde; hesabın, içinde bulunulan dönemde ortaya çıkan ancak, gelecek aylara ait olan peşin tahsil edilmiş gelirlerin izlenmesi için kullanılacağı ifade edilmiş ve bu hesapta kayıtlı tutarlardan ilgili oldukları ay sonlarında gelir olarak tahakkuk ettirilenler bu hesaba borç, 600- Gelirler Hesabına alacak kaydedileceği belirtilmiştir.

Kamu idaresinin 2023 yılı mali tabloları ile yevmiye defterinin incelenmesinde; önceki yıllarda tahsil edilen ancak gelecek yılların faaliyet hesaplarına dâhil edilecek olan gelirlerden tahakkuk zamanına bir yıldan az süre kalanların 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına aktarılmadığı tespit edilmiştir. Bir başka deyişle önceki yıllarda peşin tahsil edilen söz konusu gelirlerden 2023 faaliyet dönemine ilişkin olanlar 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabından 380 nolu Hesaba ve dolaysıyla 600 Gelirler Hesabına yansıtılmamıştır. Böylece 2023 yılına ilişkin 380 ve 600 nolu Hesaplar eksik ve 480 nolu Hesap ise aynı tutarda fazla görünmektedir.

Kamu İdaresinin cevabında, 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabında yer alan tutarların belediyenin yap işlet devret modeli ile yapılan yatırımlarından kaynaklandığı ve sözleşme süreslerinin dolmaması ve kira gelirinin tahsil edilmemesi nedeniyle 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına aktarılmadığı belirtilmiştir. Öncelikle 480 nolu Hesap gelecek yıllarda tahsil edilecek gelirlerin değil hesap dönemi içinde tahsil edilen ancak gelecek yılların faaliyet hesaplarına dahil edilecek olan gelirlerin takip edildiği bir hesaptır. 2022 Yılı Bilançosuna göre; 2023 ve sonraki yıllara ait olup önceki hesap dönemlerinde tahsil edilen 19.128.478,82 TL tutarındaki gelirlerin 480 nolu Hesapta takip edildiği anlaşılmaktadır. Tahsil edilen söz konusu gelirlerin 2023 yılına ilişkin olanların 2022 yılı sonu itibariyle 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabına aktarılması ve 2023 yılında ise ilgili Gelirler hesabına kaydedilmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak peşin tahsil edilen ancak gelecek yılların faaliyet hesaplarına dâhil edilecek olan gelirlere ilişkin muhasebe işlemlerinin yukarıda bahsedilen Yönetmelik hükümlerine göre yapılmaması sonucunda 2023 yılı Bilançosunda 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabı, 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabında, Faaliyet Sonuçları Tablosunda ise 600 Gelirler Hesabında hataya neden olunmuştur.