Karar Künyesi
Çankaya Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğünce ihalesi gerçekleştirilen 100.000 ton “sıcak karışım” (Bitüm Hariç) asfalt aşınma tabakası üretilmesi Ankara Çankaya İlçesi Muhtelif Mahalle ve Sokaklarında Asfalt kaplama Yapılması Asfalt yama Yapılması Asfalt Freze Kazısı ve Freze Malzemesi Nakliyesi Yapılması İşlerine ilişkin yaklaşık maliyetin aşağıda verilen hususlar nedeniyle yanlış hesaplandığı görülmüştür.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (f) bendinde yaklaşık maliyet tanımlanmış olup, “Yaklaşık maliyet hesabına esas
fiyat ve rayiçlerin tespiti” başlıklı 10’uncu maddesinde yaklaşık maliyetin belirlenmesinde esas alınan unsurlar sayılmıştır. “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 11’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında ise ;“(Değişik: RG-7/6/2014-29023) Yaklaşık maliyet, güncelliğini kaybetmesi halinde, ilk ilan veya davet tarihine kadar güncellenir.” Denilmektedir.
Yüksek Fen Kurulunun 15.08.2018 tarih ve 31 sayılı Kararında güncellemenin TÜİK İnşaat maliyet Endeksi ve Değişim Oranına göre güncellemesinin gerektiği ifade edilmektedir.
Yukarıdaki mevzuat hükümlerinde birim fiyatla gerçekleştirilen yapım işi ihalesine ilişkin yaklaşık maliyet hazırlanırken İdarelerin baz alması gereken çeşitli kurum, kuruluş ve firmalara ilişkin fiyat ve fiyat rayiçleri ve bunlara ilişkin hususlar belirtilmiş olup, İdareler bu fiyat ve fiyat rayiçlerini tespit ederken kaynakların verimli kullanılmasını göz önünde bulundurularak ekonomik açıdan en uygun yaklaşık maliyeti hazırlamakla yükümlüdürler. Birim fiyat tespitleri yapılırken rayiçlere müteahhit karı eklenmeli, analizler içerisinde Müteahhit karının olduğu göz önünde bulundurulmalıdır. Yine yüksek fen kurulu kararı gereği henüz birim fiyatların belirlenmediği yıl için fiyat ve rayiçler önceki yılın birim fiyatları TUİK İnşaat Maliyet Endeksi ve Değişim Oranına göre güncellenmelidir.
Tablo 11: Yaklaşık Maliyeti Hatalı Hesaplanan İşler
İşin Adı | Birim Fiyat (TL) | Miktar | Toplam Tutar ÜFE Artış Oranı % 32,93 (Ocak) (TL) | Toplam Tutar İnşaat Maliyeti Endeksi Değişim Oranı % 27 (Ocak) (TL) | Fark (TL) |
Asfalt Betonu Kaplama Tabakasının Plent Altı Alımı | 62,73 | 50.000 | 4.169.500 | 3.983.000 | 186.500 |
Asfalt Kaplama ve Yapım İşi | 85,81 | 50.000 | 5.703.500 | 5.448.500 | 255.000 |
Asfalt Freze Kazısı ve Nakliyesi Eşi | 106,86 | 15,000 | 2.130.750 | 2.035.683 | 95,067 |
Asfalt Yama İşi | 502,18 | 4.500 | 3.003.975 | 2.869.958 | 134.017 |
Toplam | 15.007.725 | 14.337.141 | 575.612 |
Ancak Çankaya Belediyesi fen İşleri Müdürlüğünce yaklaşık maliyeti hazırlanan söz konusu yapım işi ihalesinde ayrıntıları yukarıdaki tabloda yer aldığı üzere 2018 yılı birim fiyatları ile hazırlanan yaklaşık maliyetin 2019 yılı için güncellemesinin TUİK İnşaat Maliyet Endeksi ve Değişim Oranı yerine ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) üzerinden güncellendiği ve 575.612 TL fazla tutarda yaklaşık maliyetin belirlendiği tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda yapılan düzenlemelerle, ihale sürecinin başından sonuna kadar idare tarafından yapılacak birçok işlem yaklaşık maliyetin tutarına bağlanmıştır. Bu nedenle, yaklaşık maliyetin hatalı belirlendiği durumlarda, ihale sürecinin yanlış yürütülmesi ve sonuçlandırılması riski ile birlikte kamu kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılması noktasında da zafiyetler oluşabilecektir.
Açıklanan nedenlerle, yapılacak ihalelerde yaklaşık maliyet tespitlerinin mevzuata uygun bir biçimde yapılması gerekmektedir.