Belediye tarafından ambalaj atıklarının toplanmasına ilişkin imtiyaz hakkının, 2886 Devlet İhale Kanunu’na göre ihale yapılmadan, rekabet sağlanmadan ve herhangi bir bedel alınmadan ilgili şirkete verildiği tespit edilmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin yetkileri ve imtiyazları” başlıklı 15’inci maddesinin 1’inci fıkrasının g bendinde;

“Katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geri kazanımı, ortadan kaldırılması ve depolanması ile ilgili bütün hizmetleri yapmak ve yaptırmak.”

hükmü yer almaktadır.

Dolayısıyla, Belediye katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geri kazanımı, ortadan kaldırılması ve depolanması ile ilgili bütün hizmetleri ya bizzat kendisi yapacak yahut mevzuat hükümleri çerçevesinde yaptıracaktır.

2872 sayılı Çevre Kanunu’na dayanılarak çıkarılan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği; 27.12.2017 tarih ve 30283 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01.01.2018 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.

Ambalaj atıklarının yönetimine ait ilgili Bakanlığın görev ve yetkilerinin belirtildiği Yönetmelik’in 6’ncı maddesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığına çeşitli görevler

yüklenmiştir. Bakanlık daha çok işin koordinasyonu ve denetimi gibi konularda yetkilidir.

Aynı Yönetmelik’in “Belediyelerin görev ve yetkileri” başlıklı 8’inci maddesinde; ambalaj atıklarının ayrı toplanmasından, 5216 sayılı Kanun’un 7’nci maddesi kapsamında büyükşehir belediye sınırları içerisinde ilçe belediyeleri ve 5393 sayılı Kanun’un 15’inci maddesi kapsamında belediyeler sorumlu tutulmuştur.

Bu süreçte belediyeler, ambalaj atığını toplamak veya toplattırmak, bu iş için toplama ayırma tesisi kurmak/kurdurmak, işletmek/işlettirmek ve kurduğu tesislere çevre lisansı/geçici faaliyet belgesi almak/aldırmak zorunda olup söz konusu bu işleri ya bizzat kendilerinin yapması ya da Çevre ve Şehircilik Bakanlığından çevre lisansı almış firmalarla sözleşme yaparak yetkiyi devretmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede, Belediye tarafından 16.03.2018 tarihinde ilgili şirkete herhangi bir ihale yapılmadan ambalaj atığı toplama imtiyazı verildiği, 3 yıl süreli sözleşme imzalandığı ve verilen imtiyaz hakkı karşılığında herhangi bir gelir elde edilmediği görülmüştür.

Ambalaj atıklarının toplanması işi gelir getirici bir faaliyet olarak değerlendirildiğinden 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri çerçevesinde ihale yoluyla söz konusu imtiyaz hakkı devrinin yapılmasının ve karşılığında da gelir elde edilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Ambalaj atıklarının toplanması için yetki verilen şirketlerden ÇEVKO ile 04.04.2018 tarihinde 3 yıllığına yapmış olduğumuz sözleşme devam etmekte iken, 2018 Yılı Denetim Raporunda belirtilen hususlar doğrultusunda bahse konu sözleşme fesih yoluna gidilmiş olup; şartlara uygun yeni bir sözleşme yapılmak üzere çalışmalar başlatılmıştır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi tarafından ambalaj atığı toplanmasına ilişkin sözleşmenin feshedildiği ve şartlara uygun yeni bir sözleşme yapılmak üzere çalışmaların başlatıldığı ifade edilmekte olup söz konusu imtiyaz hakkının 2886 sayılı Kanun hükümlerine göre ihale edilmek suretiyle devredilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.