İdare tarafından önceki dönemlerde bazı yapım işleri ile hizmet alımları dolayısıyla kamu hizmeti üretiminde nihai tüketici olarak ödenen katma değer vergisinin ilgili hizmetin ve yapımın maliyet bedeline dâhil etmek yerine 191-İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabına kaydedildiği, böylelikle 190-Devreden Katma Değer Vergisi Hesabının bakiyesinin yıllar itibariyle gerçeğe aykırı şekilde arttığı anlaşılmıştır.

KDV Genel Uygulama Tebliği’nin “2. Kamu Kurum ve Kuruluşları, Dernek ve Vakıflar ile Mesleki Kuruluşların Vergilendirilmesi” başlıklı bölümünde, 3065 sayılı Kanunun (1/3- g) maddesinde sayılan; genel bütçeye dâhil idareler, özel bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birlikler, üniversiteler, dernek ve vakıflar ile her türlü mesleki kuruluşların ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyet kapsamına girmeyen, kuruluş amaçlarına uygun teslim ve hizmetlerinin vergiye tabi olmayacağına dair düzenlemeye yer verilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 191-İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabının niteliğine ilişkin 153’üncü maddesinin;

Birinci fıkrasında; bu hesabın, mal ve hizmetin satın alınması sırasında satıcılara ödenen veya borçlanılan ve kurum açısından indirim hakkı doğuran katma değer vergisinin izlenmesi için kullanılacağı,

İkinci fıkrasında ise; mahalli idarelerin bir bedel karşılığı satmak üzere ürettikleri mal veya hizmetin üretim girdisi olarak satın aldıkları mal veya hizmetlere ilişkin olarak ödemiş oldukları Katma Değer Vergisini indirim konusu yapacakları, bunun dışında kurumun satışa konu olmayan kamu hizmeti üretiminde nihai tüketici olarak kullanmak veya tüketmek üzere satın alınmış mal veya hizmet için ödenen Katma Değer Vergisi’ni indirim konusu yapamayacakları ve bu tutarların ilgili gider hesabı veya varlık hesabına yapılacak muhasebe kaydında maliyet bedeline ilave edileceği ifade edilmiştir.

Yapılan incelemede; İdarenin 2022 yılı açılış bilançosunda 190-Devreden KDV Hesabının bakiyesinde 82.996.537,11TL’lik tutar olduğu görülmüş ve bu bakiyenin geçmiş yıllarda kurum açısından indirim hakkı doğurmayan katma değer vergilerinden oluştuğu anlaşılmıştır. Ayrıca bu kapsamda İdare nezdinde yapılan vergi incelemesinde de söz konusu tespitin yapıldığı ve Vergi İdaresi tarafından İdarenin devreden katma değer vergilerinin reddedildiği anlaşılmıştır.

Ayrıca İdarenin 2022 yılı Aralık ayında Niğde Vergi Dairesi Müdürlüğüne verdiği KDV beyannamesinde devreden KDV’sinin 3.824.687,48 TL olduğu, ancak 2022 bilançosunda 190- Devreden KDV Hesabı’nda 87.230.874,72 TL’lik bakiye yer aldığı anlaşılmıştır.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; 190-Devreden Katma Değer Vergisi Hesabında yer alan hatanın 2023 yılı içerisinde düzeltileceği ifade edilmiştir. Ancak söz konusu muhasebe işlemlerinin 2022 yılı içerisinde yapılmaması sebebiyle İdarenin 2022 yılı mali tablolarında 190-Devreden KDV Hesabı 83.406.187,24 TL fazla tutarla yer almıştır.

Sonuç olarak, İdare tarafından tespit konusu hususla ilgili olarak gerekli çalışmaların yapılarak, mali tablolarda 190-Devreden Katma Değer Vergisi Hesabının doğru bilgi vermesi sağlanmalıdır.