4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22’nci maddesinin (b) bendi kapsamına girmeyen alımların bu bent hükümlerine göre alındığı görülmüştür.

4734 sayılı Kanun’un “Doğrudan temin” başlıklı 22’nci maddesinin,

1. Bendinde se, “Sadece gerçek veya tüzel tek kişinin ihtiyaç ile ilgili özel bir hakka sahip olması.” hükmü, yer almaktadır.

   Kamu İhale Genel Tebliği’nin,

   “İhtiyacın gerçek veya tüzel tek kişiden temini” başlıklı 22.2. maddesinde,

   “İdareler, 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin (a) bendinin uygulamasında mal ve hizmet alımlarında, 4734 Sayılı Kanunun 22 nci maddesinin (a), (b), (c) Bentleri Kapsamında Tek Kaynaktan Temin Edilen Mallara/Hizmetlere İlişkin Formu (KİK022.0/M ve KİK021.0/H) kullanarak ihtiyacın neden sadece gerçek veya tüzel tek kişi tarafından karşılanabileceğini detaylı olarak yazacak, fiyat araştırması yapacak, ihtiyaç konusu malın veya hizmetin niteliklerini tarif edecek ve bu hususlara ilişkin bütün belgeleri standart forma ekleyeceklerdir. Ayrıca, bir taahhüt kapsamında; taahhüt konusu sözleşme veya şartnamede yer alan hükümler nedeniyle belli bir marka veya modelli malın alınmasının zorunlu olduğu hallerde, 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin (a) bendinin uygulanması mümkün bulunmaktadır.” açıklaması,

   “İhtiyacın özel bir hakka sahip gerçek veya tüzel tek kişiden temini” 22.3. başlıklı maddesinde ise,

   “4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin (b) bendi sadece gerçek veya tüzel tek kişinin ihtiyaç ile ilgili bilimsel, teknik, fikri veya sanatsal v.b. nedenlerle özel bir hakka sahip olmasını ifade etmektedir. Bu nedenle, ihale konusu mal veya hizmet, bilimsel, teknik, fikri veya sanatsal v.b. nedenlerle ve münhasır hakların korunması nedeniyle sadece belirli bir mal tedarikçisi veya hizmet sunucusu tarafından sağlanabiliyorsa, ilan yapılmaksızın anılan madde hükmüne göre doğrudan temin yoluyla ihtiyaçların karşılanması mümkün bulunmaktadır. Örneğin idarelerin diğer usullerle temini mümkün olmayan bilimsel yayın, fikir ve sanat eseri, belirli bir akademik kişiden eğitim v.b. mal veya hizmetler bu bent kapsamında temin edilebilecektir. İdareler, 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin (b) bendinin uygulamasında, (Tek Kaynaktan Temin Edilen İhtiyaçlara İlişkin Standart Formu-KİK022.0/M ve KİK021.0/H) kullanarak ihtiyacın neden sadece özel bir hakka sahip gerçek veya tüzel tek kişiden karşılanabileceğini detaylı olarak yazacak, fiyat araştırması yapacak, ihtiyaç konusu mal veya hizmetin niteliklerini tarif edecek ve bu hususlara ilişkin bütün belgeleri standart forma ekleyeceklerdir.” <span>açıklaması,</span>

   bulunmaktadır.

   İdarece hazırlanan Tek Kaynaktan Temin Edilen İhtiyaçlara İlişkin Standart Formu’nda (KİK022.0/M ve KİK021.0/H) yer alan gerekçe ile ihtiyacın kapsam ve içeriği yukarıda belirtilen düzenlemelere göre incelendiğinde, asansör bakım hizmeti gibi bazı alım konusu ihtiyaçlar “İhtiyacın özel bir hakka sahip gerçek veya tüzel tek kişiden temini” kapsamına girmemesine rağmen bu bent kapsamında alım yapıldığı görülmüştür.

   Kamu idaresi cevabında, mevzuat hükümleri doğrultusunda iş ve işlemlerin yapılmasının sağlanacağı ifade edilmiştir.

   Bu itibarla, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22’nci maddesinin (b) bendi kapsamına girmeyen alımların, İdarece ihtiyacın kapsam ve niteliği ile tutarına bağlı olarak Kanun’un 22’nci maddesinin (d) bendine veya ihale usullerine göre yapılması gerekmektedir.