Belediyenin bütçe içi işletmesinde satışa sunulmak üzere alınmış olan ticari malların mali tablolarda Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’ne uygun olarak raporlanmadığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 153 Ticari Mallar Hesabıyla ilgili “Hesabın niteliği” başlıklı 117’nci maddesinde, “Bu hesap, kurumlarca herhangi bir değişikliğe tabi tutulmadan satmak amacı ile alınan ticari mallar ve benzeri kalemlerin izlenmesi için kullanılır.” denilmektedir.

Aynı Yönetmelik’in 153 Ticari Mallar Hesabıyla ilgili “Hesabın işleyişi” başlıklı 118’inci maddesinde, ticari mal niteliğinde bir mal alındığında alış tutarı ve ticari mallar hesabında kayıtlı tutarların yılsonunda enflasyon düzeltmesine tabi tutulması sonucu ortaya çıkan artışların bu hesaba borç kaydedileceği; kullanılmak üzere ambardan çıkışı yapılan ticari malların, sayım sonucunda eksik çıkan ticari mal tutarlarının, ticari mallardan satılan tutarların, kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba alacak kaydedileceği hükmü yer almaktadır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’ne göre, 153 Ticari Mallar Hesabına ilişkin olarak kurumlarca herhangi bir değişikliğe tabi tutulmadan satmak amacı ile alınan ticari mallar ve benzeri kalemlerin bu hesaba kaydedilmesi gerekmektedir.

Belediyenin Kayacık sahilinde yer alan bütçe içi işletmesi için almış olduğu, herhangi bir işleme tabi tutulmadan satışa konu edilecek malların, örneğin ambalajlı dondurmaların kaydına ilişkin olarak 153 Ticari Mallar Hesabının kullanılmadığı tespit edilmiştir. Bu malların kayıtlarının bazılarının 150 İlk Madde ve Malzemeler Hesabına bazılarının ise 630 Giderler Hesabına yapıldığı görülmüştür. Kurum muhasebe sistemindeki yetersizlikler nedeniyle, tam ve doğru bir tutara ulaşılamamış olmakla beraber, bütçe içi işletmeyle ilgili ticari malların hatalı muhasebeleştirilmesi, kurum mali tablosunda 153 Ticari Mallar Hesabı, 150 İlk Madde ve Malzemeler Hesabı, 600 Gelirler Hesabı ve 630 Giderler Hesabının doğru kayıtlar göstermemesine neden olmaktadır.

Öte yandan, bütçe içi işletmenin ilk kurulduğu sıralarda alınan ve bilahare satılan ürünlerden toplam 72.822,45 TL’lik tutar, belirtilen 153 Ticari Mallar Hesabında hâlâ yer almaktadır. Söz konusu tutarın da anılan hesaptan çıkarılması gerekir.

Bu itibarla, Belediyece herhangi bir değişikliğe tabi tutulmadan satılmak amacı ile alınan ticari mallar ve benzeri kalemlerin 153 Ticari Mallar Hesabında izlenmesi sağlanmalıdır. Kurum tarafından bu konuda çalışma başlatıldığı belirtilmiştir.