4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Doğrudan temin” başlıklı 22/d maddesine göre doğrudan temin usulü ile yapılmış olan ve belli süreyi kapsayan işlerin bazılarında ilgili firmalar ile sözleşme yapılmadığı tespit edilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Doğrudan temine ilişkin açıklamalar” başlıklı 22.1.1.3 maddesinde;

“Bu madde kapsamında alımı yapılacak malın teslimi veya hizmetin ya da yapım işinin belli bir süreyi gerektirmesi durumunda, alımın bir sözleşmeye bağlanması zorunlu olup bir defada yapılacak alımlarda sözleşme yapılması idarelerin takdirindedir…” hükmü yer almaktadır.

Buna göre 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22’nci maddesine göre doğrudan temin yöntemi ile yapılacak olan ve gerçekleştirilmesi belli bir süreyi gerektiren malın teslimi veya hizmetin ya da yapım işinin bir sözleşmeye bağlanması gerekmektedir.

Yapılan incelemede; İdare tarafından, doğrudan temin usulüyle alınan ve gerçekleştirilmesi belli süre gerektiren 91 adet hizmet alımı ve yapım işinde sözleşme yapılmadığı görülmüştür.

Kamu İdaresi cevabında; bulguya konu olan mal, hizmet ve yapım işi alımlarının çoğunlukla iş makinası, binek araç, atık su tesisi, içme suyu tesisi, sondaj kuyularında meydana gelen arıza sebebiyle anında müdahale edilmesi gereken işler olduğu, Kamu İhale Genel Tebliğinin 22.1.1.3 maddesinde geçen “belli bir süreyi gerektirmesi durumunda ifadesinin muğlak olduğu ve bu sürenin zaman dilimi olarak ifade edilmediği sürece karışıklığa sebep olacağı, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Pazarlık Usulü” başlıklı 21’inci maddesinin son fıkrasında yer alan; “(b), (c) ve (f) bendi kapsamında yapılan mal alımlarında, malın sözleşme yapma süresi içinde teslim edilmesi ve bunun idarece uygun bulunması halinde, sözleşme

yapılması ve kesin teminat alınması zorunlu değildir.” ifadesi uyarınca sözleşme yapma süresinin on gün olduğu göz önüne alındığında, doğrudan temin ile mal alımlarında malın teslim edilmesi on gün içerisinde yapılsa bile bu süre içerisinde sözleşme yapmanın zorunlu olmadığının değerlendirildiği ifade edilmiş, aynı zamanda bulgu konusu hususla alakalı tebliğ tarihinden itibaren harcama birimlerine, doğrudan temin alımın belli süreyi gerektirmesi durumunda sözleşme imzalanması hususuna dikkat edilmesi gerektiği uyarısında bulunulduğunu belirtmiştir.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Pazarlık Usulü” başlıklı 21’inci maddesine ilişkin açıklamalar doğrudan temin maddesine ilişkin yapılan alımlarla alakalı bir ifade değildir. Doğrudan temin alımlarıyla alakalı düzenleme mezkur Kanun’un 22’nci maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nde düzenlenmiştir. Kamu İhale Genel Tebliği’nin 22.1.1.3 maddesinde ise; malın teslimi veya hizmetin ya da yapım işinin belli bir süreyi gerektirmesi durumunda, alımın bir sözleşmeye bağlanması zorunlu olduğu ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, gerçekleştirilmesi belli bir süreyi gerektiren tedariklerde, yüklenicinin işi zamanında yerine getirmesini sağlamak ve mevzuata uygun alım yapabilmek için sözleşme imzalanmasının zorunlu olduğu değerlendirilmektedir.