Belediye tarafından mevduat hesaplarında tahakkuk eden faiz gelirinin net tutar üzerinden muhasebeleştirildiği ve kesilen vergi tutarlarının bütçe ile ilişkilendirilerek faiz gelirlerinin bütçe hesaplarında eksik gösterilmesine neden olduğu görülmüştür.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Bilanço ilkeleri” başlıklı 8’inci maddesinin üçüncü fıkrasında, bütün varlıkların, yabancı kaynakların ve öz kaynakların bilançoda gayrisafi değerleriyle gösterileceği; “Gayrisafilik ilkesi” başlıklı 39’uncu maddesinde ise, gelir ve giderlerin, herhangi bir düzenleme veya standart ile aksi kararlaştırılmadıkça netleştirilmeden kaydedileceği belirtilmektedir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 102 Bankalar Hesabının işleyişinin açıklandığı 57’nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde ise;

“(…)

6) Muhasebe birimlerinin hesaplarının bulunduğu bankalarca tahakkuk ettirilerek banka hesabına aktarılan faiz tutarları bu hesaba, tevkifat tutarları 630- Giderler Hesabına borç, faiz tutarının içinde bulunulan aya ait kısmı 600- Gelirler Hesabına, geçmiş aylara ait kısmı 181- Gelir Tahakkukları Hesabına alacak kaydedilir. Banka hesabına aktarılan tutarın tamamı aynı zamanda 805- Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800- Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilir.” hükmü mevcuttur.

Buna göre; elde edilen faiz gelirleri 600 Gelirler Hesabına brüt tutar üzerinden kaydedilmeli, faiz gelirine ilişkin yapılan stopaj 630 Giderler Hesabında izlenilmeli ve sadece elde edilen net gelir tutarı bütçe hesapları ile ilişkilendirilmelidir.

Yapılan incelemede, mevduat faizlerinden elde edilen gelirlerin 600 Bütçe Gelirleri Hesabına net tutar üzerinden kaydedildiği, yapılan tevkifat tutarlarının ise 630 Giderler Hesabına borç, 103 Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydedildiği, aynı zamanda faiz gelirlerinin net tutar üzerinden 800 Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, yapılan tevkifat tutarlarının ise 830 Bütçe Giderleri Hesabına borç kaydedildiği tespit edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinde yapılan açıklamaya istinaden mevduat faiz gelirlerine ilişkin olarak yapılması gereken kayıt aşağıda gösterilmiştir:

Görüleceği üzere tek bir yevmiye kaydında hem mevduat faiz gelirinin hem de söz konusu faiz geliri üzerinden kesilen gelir vergisinin muhasebe kaydı yapılmıştır. Söz konusu kayıtta elde edilen faiz geliri net tutar olarak bütçe gelirlerine kaydedilmiş olup bütçe giderleri hesabı ise hiç kullanılmamıştır. Söz konusu hatalı kayıtlar nedeniyle elde edilen faiz gelirlerinin bütçe hesaplarında eksik görünmesine neden olunmuştur.

Bu itibarla, gayrısafilik ilkesi gereği, 2021 yılı Faaliyet Sonuçları Tablosunda yer alan verilerin doğru olmasını teminen, tahakkuk eden faiz gelirlerinin 600 Gelirler Hesabına gayrisafi tutar üzerinden, 800 Bütçe Gelirleri Hesabına ise vergi kesintisi uygulandıktan sonraki net tutar üzerinden kaydedilmesi gerekmektedir.