27.12.2012 tarih ve 28510 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sabit ve Mobil Haberleşme Altyapısı veya Şebekelerinde Kullanılan Her Türlü Kablo ve Benzeri Gerecin Taşınmazlardan Geçirilmesine İlişkin Yönetmeliğin “Tanımlar ve kısaltmalar” başlıklı 4 üncü maddesinde;

İşletmeci; yetkilendirme çerçevesinde elektronik haberleşme hizmetini sunan, şebekesini sağlayan veya altyapısını işleten şirket,

Geçiş hakkı; elektronik haberleşme hizmeti sunmak için gerekli şebeke ve altyapıyı kurmak, kaldırmak, bakım ve onarım yapmak gibi amaçlarla kamu ve özel mülkiyet alanlarının altından, üstünden ve üzerinden geçmeleri için işletmecilere tanınan bir hak,

Geçiş hakkı sağlayıcısı; geçiş hakkına konu olan kamuya ait ya da kamunun ortak kullanımında olanlar da dahil olmak üzere taşınmazın sahipleri,

Geçiş hakkı ücreti; geçiş hakkı karşılığında işletmecinin geçiş hakkı sağlayıcısına ödeyeceği ücret,

Geçiş hakkı ücret tarifesi; ek-1’de yer alan geçiş hakkını kullanacak işletmecilerden talep edilen ücretlerin üst sınırlarını gösteren fiyat tarifesi,

olarak tanımlanmıştır.

Müteakip 8 inci maddede geçiş hakkı sağlayıcısı ile işletmecinin serbestçe anlaşma yapabileceği, 9 uncu maddede ise gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine ait olanlar dışındaki yerler için geçiş hakkı sağlayıcısı tarafından talep edilecek ücretin Ek-1’deki Geçiş Hakkı Ücret Tarifesinde belirtilen fiyatlardan fazla olamayacağı belirtilmiştir.

Uygulama sürecine ilişkin 10 uncu madde gereğince; Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca geçiş hakkı kullanım onayının 6 ncı maddeye istinaden verilmesinden itibaren işletmecinin, en geç 120 gün içerisinde taşınmaz sahiplerine başvuru, izin ve onayların alınması, anlaşmaların imzanlanması gibi işlemleri yerine getirmesi, kazı ve sair inşaata başlaması ve bu hususları Bakanlığa bildirmesi gerekmektedir.

Yönetmelik ekinde yer alan Geçiş Hakkı Ücret Tarifesi Üst Sınırları Tablosu incelendiğinde; büyükşehir belediyeleri sınırları içerisinde kalan ve ilçe belediyelerinin tasarrufunda ve/veya sorumluluğunda olan yerler için yıllık metre başına ücret üst sınırının belirlendiği görülmektedir.

Yukarıda anılan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; elektronik haberleşme hizmeti sunan, şebeke sağlayan veya bunların altyapısını işleten işletmeciler geçiş hakkı işlemleri için öncelikle Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından kullanım onayını almakta, daha sonra altyapıyı geçireceği taşınmazların hak sahipleriyle yaptıkları anlaşma çerçevesinde geçiş hakkı sağlayıcısı olan taşınmaz sahibine yıllık olarak belirli bir ücret ödemektedir. Büyükşehir sınırları içerisinde kalan ilçe belediyelerinin kullanımına bırakılan yerlerde geçiş hakkı sağlayıcısı olarak işletmeciyle anlaşma yapmak ve ücret tahsil etmek, Yönetmelik ve bahsi geçen ücret tarifesi gereğince ilçe belediyelerinin hakkı olmaktadır.

Yapılan araştırma ve inceleme neticesinde, Aksu Belediyesince kendi kullanımında olan yerler için, haberleşme altyapı ve şebekelerinden alınması gereken geçiş hakkı ücretinin takip ve tahsiline ilişkin bir işlem yapılmadığı görülmüştür.

Kamu idaresi cevabında; “İlgili kurumlarla yazışmalara başlanmış olup takibine devam edilecektir.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi bulgu konusu ile ilgili gereğini yapacağını belirtmiş olup söz konusu husus izleyen denetim dönemlerinde takip edilecektir.