İdarenin yapım işi hakediş ödemeleri, geçici kabul noksanlıkları için yapılması gereken kesinti kadar eksik yapılmakta ve söz konusu ödemeler bütçe giderleri hesabına bu haliyle yansıtılmakta, ancak, yapılan kesintiler muhasebe kayıtlarına alınmamaktadır.

Anahtar Teslimi Götürü Bedel Sözleşmeli Yapım İşlerinde Tip Sözleşme’nin “Geçici kabul noksanları” başlıklı 30.1. maddesi ile Birim Fiyatlı Yapım İşlerine İlişkin Tip Sözleşme’nin 30.2. maddesine göre düzenlenen her hakedişte %3 veya %5’lik oranın İdarede tutulması gerekmektedir. Burada, esas olan yapılan işin tam karşılığının bütçe gideri olarak muhasebeleştirilmesi, ödemenin kesinti yapılmış şekilde gerçekleştirilmesi ve tutulan kısmın yine bir ödeme/borç yükümlülüğü içermesi nedeniyle muhasebeleştirilmesidir. Bu durumda, geçici kabul noksanları için yapılan kesintilerin İdarenin mali tablolarında gözükmesi gerektiği açıktır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 257 ve 258’inci maddelerine göre, teminat olarak nakden veya mahsuben tahsil edilen tutarların 330-Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına kaydedilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, yapım işi sözleşmelerinin niteliğine göre %3 ve %5 oranında yapılan geçici kabul noksanları kesintisinin muhasebeleştirilmesi ve 330-Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına kaydedilmesi

gerekmektedir.

Ayrıca, 2019 Mahalli İdareler Detaylı Hesap Planının 330-Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı alt detay kodlarında “330.15 Yapım İşleri Tip Sözleşmesinin 30’uncu ve 31’inci Maddeleri Gereği Alınan Teminatlar Hesabı” yer almakta olup hakediş ödemelerinden yapılan geçici kabul noksanları kesintilerinin bu hesapta izlenmesi gerektiği açıkça belirtilmiştir.

İdarenin hesap ve işlemleri incelendiğinde; hakediş ödemeleri yapılırken söz konusu kesintilerin hakedişten yapıldığı ve hakediş tutarının yapılan kesintiler kadar noksan hesaplanarak bütçe giderinin azaltıldığı, ancak, yapılan kesintiler için muhasebe kaydı yapılmadığı tespit edilmiştir. İdare uygulamasında belirtildiği şekilde yapılan ve muhasebe kayıtlarına alınmayan geçici kabul noksanları kesintilerine ilişkin bilgi aşağıdaki tabloda sunulmuştur:

Tablo 8: Muhasebe Kayıtlarına Alınmayan Geçici Kabul Noksanları Kesintileri Tablosu

Yukarıda yer verilen denetim tespitine binaen, İdare tarafından; 330.15-Yapım İşleri Tip Sözleşmesinin 30’uncu ve 31’inci Maddeleri Gereği Alınan Teminatlar Hesabının genel anlamda kullanıldığı ve Nisan 2020 itibariyle adı geçen hesapta 448.519,61 TL olarak mali

tablolarında yer aldığı, bazı işlemlerde harcama birimleri tarafından yapılan bildirimlerin doğru kabul edilerek kayıtlara alındığı, harcama birimlerinin hakediş icmalinin doğru olarak düzenlenmesinden sorumlu olduğu, muhasebe biriminin ise hakediş icmalinde yer alan bilgiler doğrultusunda muhasebe kayıtlarının doğru olarak tutulmasından sorumlu olduğu, bundan sonra hakediş ödemeleri yapılırken, geçici kabul noksanlıkları için yapılan kesintiler için ilgili hesabın kullanılacağı ve eksiklik görülmesi halinde ilgili birimlerin uyarılacağı ifade edilmiştir.

Ancak; ödemelerin hakediş raporlarında kesinti yapılmış haliyle Bütçe Giderleri Hesabına yansıtılması ve kesintilerin muhasebeleştirilmemesi nedeni ile İdarenin 2019 yılı mali tablolarında 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabı, 330-Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı, 830-Bütçe Giderleri Hesabı ve 835-Gider Yansıtma Hesabında 818.525,41 TL tutarında eksik bilgi oluşmuştur.