Serdivan Belediyesinin mali tablolarında yer alan tahakkuk etmiş, takipli duruma düşmüş ve tecilli hale gelmiş alacaklarına ilişkin kayıtlar, gelir servisinden alınan kayıtlarla farklılık göstermektedir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabına ilişkin 87 nci maddesinde; ilgili servislerce tahakkuk bordroları ya da tahakkuk fişleri ile muhasebe birimine bildirilen gelirlerden alacak tahakkuklarının, düzenlenecek muhasebe işlem fişiyle ilgili hesaplara alınarak tahakkuk kayıtlarının yapılacağı, 88 inci maddesinde ise gelir tahakkukları bu hesaba borç, 600 Gelirler Hesabına alacak kaydedileceği ifade edilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına ilişkin “Hesaba İlişkin

işlemler” başlıklı 90 ıncı maddesinde; ilgili servislerce muhasebe servisine bildirilen takibe alınmış alacakların muhasebe kayıtlarının Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına borç, ilgisine göre Gelirlerden Alacaklar Hesabı veya Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabına alacak kaydedileceği ifade edilmiştir.

Mezkûr Yönetmeliğin 122 ve 222 Gelilerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesaplarına ilişkin 94 üncü ve 167 nci maddelerinde; Gelirlerden Alacaklar Hesabı veya Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabında kayıtlı tutarlardan tecil ve tehir edilenlerin tecil ve tehir edilme süresine göre 122 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabına veya 222 Gelirden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabına borç ve ilgisine göre 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabı veya 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına alacak kaydedilmesi gerektiği ifade edilmektedir.

Yukarıda yer verilen Yönetmelik hükümlerinden de anlaşılacağı üzere gelirler, gelir birimi tarafından belgelere dayanılarak tahakkuk ettirilmeli, takibe alınmalı ve tecilli hale getirilmelidir. Ayrıca bu tutarların muhasebe birimince Yönetmelik hükümlerine uygun şekilde kayıt altına alınması gerekmektedir. Dolayısıyla her iki birimin kayıtları arasında bir tutarsızlık söz konusu olmamalıdır.

Serdivan Belediyesi mali tabloları ile Gelir Servisi kayıtları hesap detayında mukayeseli olarak incelendiğinde:

Tablo 7: 600 Gelirler Hesabının Dönem Sonu Kayıtları

Tablo 8: 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabı ve 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabının Dönem Sonu Bakiyeleri

Tablo 9: 122 ve 222 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesaplarının Dönem Sonu Bakiyeleri

Detay kodlar itibariyle yukarıdaki tablolarda gösterilen farkların toplam tutarı 600 Gelirler Hesabı için 1.063.759,92 TL, 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabı için 1.586.668,05 TL, 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabı için 692.953,37 TL, 122 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı için 106.892,59 TL ve 222 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı için ise 91.798,39 TL’dir.

Bu durum muhasebede gösterilen tahakkuk etmiş, takipli duruma düşmüş ve tecilli hale gelmiş alacaklara ilişkin kayıtların, gelir biriminin tutmuş olduğu kayıtlardan farklı olduğu anlamına gelmekte olup ayrıca Belediyenin 2018 yılı mali tablolarında ise 600 Gelirler Hesabının 1.063.759,92 TL, 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabının 1.586.668,05 TL, 122 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabının 106.892,59 TL fazla görünmesine ve 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabının 692.953,37 TL, 222 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabının 91.798,39 TL eksik görünmesine neden olmuştur.

Kamu idaresi cevabında; “28.03.2019 tarih ve 1069 yevmiye ile Gelir Servisi ile mutabakat sağlanarak bulgu gereği yerine getirilmiştir. İlgili Muhasebe işlem fişi ektedir.” denilmiştir.

Sonuç olarak Belediye tarafından bulgu konusu hususa iştirak edildiği ve gerekli düzeltmenin yapıldığı belirtilmiştir. Ancak muhasebe kayıtlarının yılı içinde mevzuata uygun

olarak yapılmaması nedeniyle, 2018 yılı mali tablolarında 600 Gelirler Hesabı 1.063.759,92 TL, 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabı 1.586.668,05 TL, 122 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı 106.892,59 TL fazla ve 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabı 692.953,37 TL, 222 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı 91.798,39 TL eksik görünmektedir.