Şirketin temizlik ve güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesi amacıyla, Büyükşehir Belediyesinin diğer şirketlerinden doğrudan hizmet alımıyla temin edilen işçilerin sözleşmede belirlenen ücretlerine ilave zam yapılarak, 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Geçici 24’üncü maddesi ve bu madde uyarınca çıkarılan toplu iş sözleşmesi hükümlerine aykırı işlem tesis edilmiş ve söz konusu hizmetler daha yüksek maliyet ile temin edilmiştir.

20.11.2017 tarihli ve 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 127’nci maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye eklenen Geçici 24’üncü maddesinde şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerin ücret, mali ve sosyal hakları düzenlenmiş, gerek süresi biten toplu sözleşme hükümlerine göre gerekse bireysel iş sözleşmelerine göre ücret ve sosyal hakları belirlenen işçilerin ücretlerinin Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu iş sözleşmesine göre belirleneceği belirtilmiştir.

Bu madde uyarınca mahalli idare şirketlerinde işçi statüsüne geçirilen işçilerin ücret ile diğer mali ve sosyal haklarına ilişkin şartları Yüksek Hakem Kurulu’nca karara bağlanan ve süresi en son sona erecek olan toplu iş sözleşmesi (375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 24. Maddesi Uyarınca İdarelerce İşçi Statüsüne Geçirilen İşçilerinin Ücret ile Diğer Mali ve Sosyal Haklarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Toplu İş Sözleşmesi) hükümleri esas alınmak suretiyle belirlenmiş ve bu sözleşme Bakanlıkça ilan edilmiştir.

Söz konusu toplu iş sözleşmesi hükümleri ile, 696 Sayılı KHK kapsamında mahalli idare şirketlerinde işçi statüsüne geçirilen işçilerin 01.01.2019 tarihinde almakta oldukları çıplak ücretlerine %4 (yüzde dört) zam, 30.06.2019 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak

ücretlerine 01.07.2019 tarihinden itibaren yine %4 (yüzde dört) oranında zam yapılacağı kararlaştırılmıştır. Buna göre, mahalli idare şirketlerinde işçi statüsüne geçirilen işçilerin ücret ile diğer mali ve sosyal hakları, 30.06.2020 tarihine kadar bu hükümler çerçevesinde belirlenmiştir.

Yukarıda belirtilen yasal düzenleme ve toplu iş sözleşmesi hükümleri bu şekilde olmasına karşın, KİPTAŞ'ın 26.03.2019 tarih ve 2019/30 sayılı Yönetim Kurulu Kararıyla, “Şirketimizin personel çalıştırmasına dayalı hizmetlerinin yürütümü için doğrudan hizmet alım sözleşmesi ile Büyükşehir Belediyesinin diğer iştirak şirketleri bünyesinde 696 sayılı KHK kapsamında istihdam edilen personelin bireysel iş sözleşmelerinde ücret zammına ilişkin sınırlayıcı bir hüküm bulunmadığı ve 2018 yılı asgari ücret ile 2019 yılı asgari ücret tutarı arasındaki fark dikkate alınarak 2019 yılı için uygulanan ücret zammındaki yetersizlik nedeniyle bozulan dengenin, hak ve nefaset kurallarına göre düzeltilmesini teminen Anayasa’nın 53’üncü maddesi ve ILO’nun 98 nolu sözleşmesinin 4’üncü maddesi gereğince personelin 28.02.2019 tarihinde almakta olduğu günlük ücretlerine 01.03.2019 tarihinden geçerli olmak üzere 21,16-TL ilave edilmesine” karar verilmiştir.

Bu şekilde, KİPTAŞ'ın personel çalıştırılmasına dayalı hizmetlerinin yürütümü için Büyükşehir Belediyesinin diğer şirketlerinden temin edilen işçilerin doğrudan hizmet alım sözleşmesiyle belirlenen günlük ücretlere 01.03.2019 tarihinden geçerli olmak üzere zam yapılarak, 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Geçici 24’üncü maddesi ve bu madde uyarınca çıkarılan toplu iş sözleşmesi hükümlerine aykırı işlem tesis edilmiştir.

Şirket Yönetim Kurulu bu şekilde karar alarak personel çalıştırmasına dayalı hizmetlerin yaklaşık olarak 344.672,57 TL daha yüksek maliyet ile temin edilmesine sebebiyet vermiştir.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Kurucuların, yönetim kurulu üyelerinin, yöneticilerin ve tasfiye memurlarının sorumluluğu” başlıklı 553’üncü maddesine göre, kurucular, yönetim kurulu üyeleri, yöneticiler ve tasfiye memurları, kanundan ve esas sözleşmeden doğan yükümlülüklerini kusurlarıyla ihlal ettikleri takdirde, hem şirkete hem pay sahiplerine hem de şirket alacaklılarına karşı verdikleri zarardan sorumludurlar.

Yönetim kurulunun Kanun’dan doğan yükümlülükleri 374 ile 378 inci maddelerde yer almaktadır. Kanun’un 374’üncü maddesine göre, yönetim kurulu ve kendisine bırakılan alanda yönetimle görevli olanlar, kanun ve esas sözleşme uyarınca genel kurulun yetkisinde bırakılmış bulunanlar dışında, şirketin işletme konusunun gerçekleştirilmesi için gerekli olan her çeşit iş ve işlemler hakkında karar almaya yetkilidir.

Ayrıca, Kanun’un 369’uncu maddesine göre yönetim kurulu üyeleri ve yönetimle görevli üçüncü kişiler, görevlerini tedbirli bir yöneticinin özeniyle yerine getirmek ve şirketin menfaatlerini dürüstlük kurallarına uyarak gözetmek yükümlülüğü altındadırlar. Şirketin menfaatini gözetmek, yönetim kurulunun şirketle ilgili işlem yapan kişileri gözetleme ve denetleme görevini de kapsamaktadır.

Kanun’un “Şirketin zararı” başlıklı 555’inci maddesine göre, şirketin uğradığı zararın tazminini, şirket ve her bir pay sahibi isteyebilir. Pay sahipleri tazminatın ancak şirkete ödenmesini isteyebilirler.

Kanunun 557’inci maddesine göre ise birden çok kişinin aynı zararı tazminle yükümlü olmaları hâlinde, bunlardan her biri, kusuruna ve durumun gereklerine göre, zarar şahsen kendisine yükletilebildiği ölçüde, bu zarardan diğerleriyle birlikte müteselsilen sorumlu olur.

Sonuç olarak, 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile hizmet alımı suretiyle alt işverenler bünyesinde çalışmakta iken mahalli idarelere ait şirketlerde istihdamı sağlanan personeller için, mevzuatta belirlenen tutar veya oranların üzerinde zam yapılması mümkün görülmediğinden, görevlerini tedbirli bir yöneticinin özeniyle yerine getirmek ve şirketin menfaatlerini dürüstlük kurallarına uyarak gözetmek yükümlülüğü bulunan yönetim kurulu üyeleri ile sözleşmeye göre işin yürütümünde görevlendirilen, yapılan işlemlerin sözleşme ve eklerine uygun olup olmadığını ve şirket menfaatlerine hizmet edip etmediğini incelemekle görevli kişilerin, şirket zararından sorumlu oldukları değerlendirilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti sonrasında, idarece, 696 sayılı KHK kapsamında çalıştırılan personele yapılan zammın bireysel iş sözleşmelerinde ücret zammına ilişkin sınırlayıcı bir hüküm bulunmaması nedeniyle gerçekleştiği ifade edilmiş olsa da, 6356 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesinde; “Toplu iş sözleşmesinde aksi belirtilmedikçe iş sözleşmeleri toplu iş sözleşmesine aykırı olamaz. İş sözleşmelerinin toplu iş sözleşmesine aykırı hükümlerinin yerini toplu iş sözleşmesindeki hükümler alır” denilmekte, 375 sayılı KHK’nın Geçici 24’üncü maddesinde de, kapsamdaki personelin ücretlerinin bireysel iş sözleşmelerine göre değil, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu iş sözleşmesine göre belirleneceği açıkça belirtilmiş bulunmaktadır.

375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Geçici 24’üncü maddesi ve bu madde uyarınca çıkarılan toplu iş sözleşmesi hükümlerine aykırı ödemelerde bulunularak giderlerin arttırılıp şirketin karının azalmasına sebebiyet verildiğinden zararın tazmin ettirilmesi için, şirket ve pay sahibi Büyükşehir Belediyesi tarafından gerekli yasal işlemlerin yapılması uygun olacaktır.