Karar Künyesi
Encümen üyelerinden bazıları, İdareye ait Halktaş AŞ’nin yönetim kurulu üyesi olmasına rağmen, söz konusu Şirket Belediyenin 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu’na göre yaptığı kiralama ihalelerine katılmaktadır.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 2’nci maddesinde;
“Bu Kanun’un yürütülmesinde, ihtiyaçların en iyi şekilde, uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sağlanması esastır.
…”
“İhaleye Katılamayacak Olanlar” başlıklı 6’ncı maddesinde;
“Aşağıdaki şahıslar doğrudan veya dolaylı olarak ihalelere katılamazlar:
1. İhaleyi yapan idarenin;
İta amirleri,
İhale işlemlerini hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve denetlemekle görevli olanlar,
…”
“İhale Komisyonları” başlıklı 13’üncü maddesinde de;
“…
Belediyelere ait ihaleler belediye encümenince bu Kanun hükümlerine güre yürütülür.
…” hükümleri yer almaktadır.
Yukarıda zikredilen yasal hükümlerden anlaşılacağı üzere; Kanun’un 2’nci maddesinde 2886 sayılı Kanun’a göre yapılacak ihalelerde uygulanacak ilkeler belirlenmiş, 6’ncı maddesinde de ihaleyi yapan kurum ile ihale sonucunu etkileyebilecek bir görev ilişkisi bulunanların ihalelere katılmaları yasaklanmıştır. Belediyede de ihale işlemlerini hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve denetlemekle görevli olanların aynı belediyelerin yaptıkları ihalelere katılmaları, 2886 sayılı Kanun’un 2’nci maddesiyle belirlenen ilkelerle bağdaşmamakta ve 6’ncı madde hükmüne de aykırılık teşkil etmektedir. 2886 sayılı Kanun’un
6’ncı maddesiyle getirilen yasaklama hükmü, ihaleye katılacak olanların ihaleyi yapan kurum ile görev ilişkilerinin bulunması halinde ortaya çıkabilecek sakıncaları önleme amacını taşımaktadır. İhale aşamalarında görevli personelin aynı zamanda yönetim kurulunda bulundukları şirketin, belediyenin açtığı ihalelere katılması, ihaleyi yapan ile ihaleye katılanın aynı olması anlamına gelmektedir. Böyle bir durum da, 2886 sayılı Kanun’un 2’nci maddesinde belirlenen ihalede açıklık, tarafsızlık ve rekabetin sağlanması ilkelerini ortadan kaldırabilecektir.
2886 sayılı Kanun’da ihaleye katılamayacaklar arasında belirtilenlerin yönetim kurulu üyesi bulunmadığı şirketlerde ise, sermaye oranıyla ilgili bir sınırlama getirilmeksizin bu şirketlerin tamamının 2886 sayılı Kanun kapsamındaki ihalelere katılabilmesi mümkündür.
İdarenin ihale işlemlerinin incelenmesi neticesinde; yönetim kurulu üyeleri arasında belediye encümen üyeleri de bulanan İdare şirketinin Belediyenin ihalelerine katıldığı tespit edilmiştir. Şöyle ki:
İdare tarafından 2886 sayılı Kanun’a göre yapılan kiralama ihalelerine Belediye şirketi Halktaş AŞ de katılmaktadır. Belediye encümenine belediye meclisinin içinden bir yıl için seçilen üyeler aynı zamanda Halktaş AŞ’nin yönetim kurulunda da yer almaktadır. Belediye encümenin bu seçilmiş üyeleri ihale komisyonu olarak görev yapmaktadır ve belediye encümeninin ihaleye çıkılması kararına katılarak imza atmaktadırlar. Dolayısı ile ihale süreçlerinde yer almış olmaktadırlar.
Bu durumda, Belediyenin şirketi Halktaş AŞ’nin, aynı belediye tarafından açılan ihalelere katılması, 2886 sayılı Kanun’un 2’nci ve 6’ncı maddelerindeki hükümlere aykırılık teşkil etmektedir.
Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; 2886 Sayılı Devlet İhale Kanuna göre yapılacak ihalelerde, Encümen üyesi ve Halktaş AŞ’nin yönetim kurulu üyelerinin ihaleye katılmamalarının sağlanacağı belirtilmiş olsa da kamu idaresi cevabı bulgumuzu karşılamamaktadır. Bulguda, belediye encümenin yönetim kurulu üyesi olduğu belediye iştiraki Halktaş AŞ’nin, İdarenin yaptığı, 2886 sayılı Kanun’a tabi ihalelere girmemesi konu edilirken, İdare tarafından gönderilen cevapta, encümen üyelerinin ve şirket yönetim kurulu üyelerinin ihaleye katılmayacağı ifade edilmiştir.
Netice olarak; Belediye Encümen üyelerinin Halktaş AŞ yönetim kurulu üyelikleri devam ettiği sürece, Halktaş AŞ’nin, 2886 sayılı kanuna göre gerçekleştirilen ihalelere katılmaması gerekmektedir.