Karar Künyesi
2020 yılına ait bütçe gelir ve gider tahminleri ile yıl sonu gelir ve gider gerçekleşmeleri arasında önemli ölçüde fark bulunmaktadır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun 13’üncü maddesinde; bütçelerin hazırlanması, uygulanması ve kontrolünde uyulacak temel ilkeler sayılmıştır. Buna göre; bütçeler kalkınma planı ve programlarda yer alan politika, hedef ve önceliklere uygun şekilde, idarelerin stratejik planları ile performans ölçütlerine ve fayda-maliyet analizine göre hazırlanır, uygulanır ve kontrol edilir. Bütçe gelir ve gider tahminleri ile uygulama sonuçlarının raporlanmasında açıklık, doğruluk ve malî saydamlık esastır.
Tablo 7: Son Beş Yıllık Bütçe Gerçekleşmeleri
Yıllar | Bütçe Gelir Gider Tahmini (TL) | Gerçekleşen Gelir (TL) | Gelir Gerçekleşme Oranı (%) | Gerçekleşen Gider (TL) | Gider Gerçekleşme Oranı (%) |
2016 | 283.000.000,00 | 199.825.780,19 | 71 | 174.051.134,49 | 62 |
2017 | 385.000.000,00 | 214.588.039,96 | 56 | 217.252.631,21 | 56 |
2018 | 620.000.000,00 | 249.714.476,07 | 40 | 319.237.223,53 | 51 |
2019 | 704.000.000,00 | 256.976.617,80 | 37 | 244.795.793,35 | 35 |
2020 | 492.000.000,00 | 305.186.482,97 | 62 | 305.594.923,70 | 62 |
Son beş yıla ait bütçe gerçekleşmeleri, tahmin edilen gelir ve gider bütçelerinden %29 ile %65 arasında sapma göstermiştir. 2020 yılına ait gerçekleşme oranı önceki üç yıla göre daha yüksek seviyede olmakla beraber, gelir ve gider bütçelerindeki gerçekleşme %62 seviyesi ile tahmin edilenden %38 sapma göstermiştir.
Bütçe gerçekleşmelerinin tahmin edilenden önemli ölçüde sapma göstermesi, bütçenin temel ilkelerinden olan doğruluk ilkesine aykırılık teşkil etmektedir. Bütçe gelir ve gider tahminleri yapılırken temel bütçeleme ilkelerine riayet edilerek daha gerçekçi bütçelerin yürürlüğe konulması önem arz etmektedir.