Gaziantep Büyükşehir Belediyesine ait mülk ve işletmelerin ihale yapılmadan bir üçüncü kişiler tarafından kullandırıldığı, bu kişilerin mezkûr yerlerden tahliyesi yerine kendilerinden kira tahsil edilmek suretiyle işgallerin devam ettirildiği ve bu suretle ihalesiz belediye mülkiyetindeki taşınmazları kullandırıldığı tespit edilmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 15' inci maddesinde 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75' inci maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı hüküm altına alınmış olup taşınmazlar ihale yoluyla kanunda belirtilen süre sınırları dahilinde kiraya verilmektedir.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun "Ecrimisil ve Tahliye" başlıklı 75' inci maddesinde devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malların gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden ecrimisil isteneceği ayrıca işgal edilen taşınmaz malın, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edileceği belirtilmiştir.

Yukarıdaki mevzuattan da anlaşılacağı üzere, ecrimisil bir kiralama yöntemi olmadığı gibi olağan bir yöntem de değildir. İşgale uğrayan ve sonradan tespit edilen kamuya ait taşınmaz mal için fuzuli şagilden bunun bedelinin adeta bir tazminat suretinde alınmasıdır. Maddenin dördüncü fıkrasında da belirtildiği üzere işgal edilen taşınmaz mal için mülki amirine talepte bulunulması ve mülki amirince söz konusu taşınmazın 15 gün içinde tahliye ettirilmesi esastır.

Aksi bir durum, yani işgal eden kişinin ödemesi için tespit edilen ecrimisil bedelinin kira ödemesi gibi esas alınarak ileriye doğru devam ettirilmesi, 2886 sayılı Kanun'un her türlü satış ve kiralama gibi hususlarda ihale yoluna gidilmesi gerektiğini ifade eden amir hükümlerine aykırı olacaktır, Ayrıca mevzuata aykırı bu gibi bir uygulama idare malını haksız ve hukuksuz bir şekilde işgal edenin ödüllendirmesi sonucunu doğuracaktır.

Yukarıda açıklandığı üzere, idareye ait olan veya idarenin yetki ve sorumluluk bölgesinde bulunup da kamuya terkini yapılan taşınmazlarda herhangi bir işgal vuku bulduğunda bunlar için hem ecrimisil tespit edilerek geriye doğru 5 yılı geçmeyecek şekilde bu ecrimisiller tahsil edilmeli hem de aynı zamanda 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75'inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca konu mülki amire intikal ettirilerek söz konusu taşınmazın tahliyesi sağlanmalıdır.

Gaziantep Büyükşehir Belediyesinde yapılan incelemelerde, belediyeye ait mülklerin şagiller tarafından işgal edildiği, Kurumun bunları tahliye yoluna gitmediği, bunun yerine ecrimisil gibi kira uygulamasına dönüştürülerek aylık bedeller alındığı ve işgallerin idare eliyle devam ettirildiği tespit edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında; Bulguda belirtilen taşınmazların bazıları jeolojik riskli alan ilan edilen ve tahliyesi planlanan bir bölgede bulunmakta, geri kalan taşınmazların çoğunluğu tapuda tarla, arsa olarak geçen veya hiç tapusu olmayan tescil harici alanlarda, imar planında yol, kaldırım, vb. alanlarda kalan fakat uzun yıllardır dükkan olarak kullanılan taşınmazlardır.

Bu nedenlerle söz konusu yerler ihaleye çıkılmak suretiyle kiraya verilmemekte, uzun yıllardır buraları kullanan mevcut kullanıcılar kontratlı kiracı olarak değil de tahsil edilen bedeller 6183 sayılı Amme alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’a göre takip edilen, bölge rayicine uygun ve yıllık düzenli olarak artışları yapılarak, kullanılan yerlerdir.

Belediyemiz tarafından yeni kiralanan alanlar 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre ihale ile kiralanmaktadır.

Sonuç olarak Kamu idaresi cevabında jeolojik riskli alan ilan edilip tahliye edilmesi planlanan, tapuda tarla, arsa olarak geçen veya hiç tapusu olmayan park,yol gibi alanların kiralanması mevzuat hükümlerine göre mümkün değildir. Dolayısıyla adı geçen aykırı yapıların kira veya ecrimisil tahsil etmek yoluyla kullandırılması değil, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75'inci maddesi uyarınca söz konusu taşınmazların tahliyesi sağlanmalıdır Ayrıca mevzuat hükümlerine aykırı olarak tahsis edilen ve

encümen kararıyla tahsis (kira) ücretleri belirlenen diğer işyerlerinin de, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine uygun olmayan aykırılıkların giderilmesi ve mevzuata uygun hale getirilmesi gerekmektedir.