Kastamonu Üniversitesi Mevlüt Beyribey Konukevi ve Cide Konukevi için alımı yapılan taşınır niteliğindeki gıdaların, stoklandıkları halde ilgili varlık hesaplarında izlenmeden 630 Giderler Hesabına borç kaydı yapılmak suretiyle doğrudan giderleştirildiği görülmüştür.

Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabına ilişkin olarak düzenlenen “Hesabın niteliği” başlıklı 87’nci maddesinde;

“İlk madde ve malzeme hesabı; kamu idarelerince üretimde veya diğer faaliyetlerde kullanılmak ya da tüketilmek üzere edinilen tüketim malzemeleri ile hammadde, yardımcı madde, ambalaj malzemesi ve diğer malzemelerin izlenmesi için kullanılır.” hükmü,

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde;

“(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;

…

r) Tüketim malzemeleri: Belirli bir hizmetin üretilmesinde kullanılan, kullanımı sonucunda tükenen veya bir süre kullanıldıktan sonra ilk özelliklerini kısmen veya tamamen kaybederek bir daha kullanılamayacak duruma gelen, çeşitleri ile kod numaraları Taşınır Kod Listesinin (A) bölümü 150 hesap detayında yer alan malzemeleri,

…

ifade eder.” hükmü yer almaktadır.

Mezkûr Yönetmelik eki Taşınır Kod Listesi’nin “A-Tüketim Malzemeleri” bölümünde ise, sarf malzemesi olarak kabul edilen taşınır mallar tadadi olarak sayılmıştır. Listenin “150.07 Yiyecek Grubu” başlıklı bölümünde gıdaların, taşınır niteliğinde olduğu ifade edilmiştir.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Mali olmayan varlıklar ve sınıflandırılması” başlıklı 22’nci maddesinde ise;

“…

(2) Stoklar, maliyet bedeliyle ilgili stok hesaplarına kaydedilir. Maliyet bedeli, stokların depolanacağı yere kadar getirilmesi için yapılan bütün giderleri kapsar. Kullanıldıklarında veya tüketildiklerinde gider hesabına, satıldıklarında ise ilgili varlık hesaplarına kaydedilerek stok hesaplarından düşülür.” hükmü yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, kurumlarca tüketilmek ya da diğer faaliyetlerde kullanılmak üzere edinilen ve stoklanan gıda malzemelerinin, 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabında izlenmesi gerektiği ve söz konusu malların ancak kullanıldıklarında veya tüketildiklerinde gider hesabına kaydedilerek stok hesaplarından düşülebileceği anlaşılmaktadır.

Yapılan inceleme neticesinde Kastamonu Üniversitesi Mevlüt Beyribey Konukevi ile Cide Konukevi için 12 adet işlem ile alımı yapılan ve stoklanan toplam 169.588,11 TL tutarındaki gıda malzemesinin taşınır işlem fişi düzenlenmeksizin ve ilgili varlık hesaplarında izlenmeksizin anında tüketilmiş gibi 630 Giderler Hesabına borç kaydı yapılmak suretiyle giderleştirildikleri tespit edilmiştir.

Sonuç olarak, söz konusu malların ancak kullanıldıklarında veya tüketildiklerinde gider hesabına kaydedilerek stok hesaplarından düşülebileceği dikkate alındığında, Üniversite mali tablolarında, yıl sonu itibariyle tüketilmeyen veya kullanılmayan malların tutarı kadar

150 İlk Madde ve Malzeme Hesabının eksik, 630 Giderler Hesabının ise fazla olarak göründüğü değerlendirilmektedir.İdare tarafından da bu tür alımlarda muhasebe kayıtlarının doğru tutulması için gerekli hassasiyetin gösterileceği belirtilmiştir.