Karar Künyesi
Kayseri Büyükşehir Belediyesinin diğer bir şirketi olan KAY-TUR AŞ’nin 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'na göre ilişkili kişi kapsamında olması nedeniyle, Kent Fırını İşletmesi için finansal kiralama sözleşmesi kapsamında Şirket tarafından alınarak KAY-TUR AŞ’ye kiralanan maddi duran varlıkların kira bedelinin emsallere uygunluk ilkesine aykırı olacak şekilde tespit edildiği düşünülmektedir.
Kayseri Büyükşehir Belediye Meclisinin 16.06.2017 gün ve 270 sayılı kararında, “Mülkiyeti Belediyemize ait olan Oruç Reis Mah. Karpuzatan Cad. No:51 Kocasinan/KAYSERİ adresindeki sosyal tesisin Kayseri İmar ve İnşaat Ticaret (İMAR) A.Ş’ye
10 yıllığına yıllık 6.000,00TL bedelle tahsis edilmesi yönünde yazılı önergenin kabulüne oybirliğiyle karar verildi.” denilerek Kent Fırını İşletmesi 10 yıllığına Şirkete tahsis edilmiştir.
Şirkete tahsis edilen Kent Fırını İşletmesinde (Kent Ekmek Fabrikası) daha ucuz imalat ve verimli ürünlerin üretilip uygun fiyata pazarlanması amacıyla çeşitli evsafta maddi duran varlık alınmasına karar verilmiştir. Maddi duran varlıkların teminine yönelik olarak Vakıf Katılım Bankası AŞ ile toplam 6.600.000 TL anapara, 1.482.779,14 TL kâr payı, 80.827,83 TL KDV (KDV oranı finansal kiralama sözleşmelerinde %1 oranında uygulanmaktadır) tutarından 37 ay vade ve aylık taksit tutarı 225.307 TL olmak üzere toplam 8.163.606,97 TL tutarında finansal kiralama sözleşmesi imzalanmıştır. Şirket, finansal kiralama sözleşmesinde belirlenen aylık 223.076,24 TL ana para ve kâr payı ile 2.230,76 TL KDV tutarı toplamı 225.307 TL’yi ödemiştir.
Şirketin Kent Fırını İşletmesi için Kayseri Büyükşehir Belediyesine ödediği aylık 500 TL kira bedeli ile maddi duran varlıkları için ödenen 223.076,24 TL (KDV hariç) finansal kiralama ana para ve kâr payı taksit tutarı ile birlikte Kent Fırını İşletmesinin (ekmek üretim giderleri hariç) Şirkete aylık maliyeti 223.576,24 TL olarak gerçekleşmiştir.
Şirket tarafından Kent Fırını İşletmesi 01.08.2018 tarihine kadar yaklaşık 1 yıl 2 ay işletilerek Şirket Yönetim Kurulunun 01.10.2018 gün ve 2018/021 nolu kararı ile “Yönetim Kurulumuzun 21.09.2018 tarih, 2018/020 nolu kararı ile yapılan ihale neticesinde, şirketimiz bünyesindeki Kent Fırını İşletmesi'nin 01.10.2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 12.06.2027 tarihine kadar KAY-TUR Kayseri Turizm Eğitim Kültür Ticaret Anonim Şirketi’ne
kiralanmasına” denilmiştir.
Mezkur Karar ile, Belediyenin diğer bir şirketi olan KAY-TUR AŞ’ye aylık 230.000 TL + KDV kira bedeli ve her yıl %1 kira artış oranıyla, Şirkete yapılan tahsis süresinin sonu olan 12.06.2027 tarihine kadar Kent Fırını İşletmesinin içinde bulunan maddi duran varlıkları ile beraber kiralanmasına ilişkin sözleşme 01.10.2018 tarihinde imzalanmıştır.
Kent Fırını İşletmesinin KAY-TUR AŞ’ye aylık 230.000 TL (KDV hariç) tutarından kiralanması (ekmek üretim giderleri hariç) Şirkete aylık maliyeti olan 223.576,24 TL (KDV hariç) tutardan 6.423,76 TL fazla gerçekleşmiştir.
Diğer taraftan, kira sözleşmesi kapsamında Kent Fırını İşletmesinin çeşitli evsafta maddi duran varlık ihtiyaçlarının temini için, KAY-TUR AŞ tarafından Şirkete yazı yazılmıştır. Bu yazıya istinaden de 2019 yılında, 450.893,54 TL (KDV dahil) tutarında çeşitli evsafta maddi duran varlık alınarak KAY-TUR AŞ’ye işletmede kullanılmak üzere Şirket tarafından teslim edilmiştir.
Aylık kira tutarının, finansal kiralama ile alınan maddi duran varlıkların finansman maliyeti ve diğer maliyetler göz önüne alındığında Şirkete maliyetinin altında belirlendiği ve bu durumunda vergi mevzuatına uygun olmadığı görülmüştür.
Şirket Yönetim Kurulunun 02.01.2020 gün ve 2020/01 nolu kararıyla “…01.10.2018 tarihinde imzalanan kira sözleşmesine ek zeyilname düzenlenerek, 1. maddesinde yer alan aylık kira bedelinin makinaların süreklilik arz eden tamir, bakım harcamaları ve artan amortisman değerlerinden dolayı 01.01.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 40.000 TL + KDV olarak yeniden belirlenmesi…” düzenlenmiştir. Bu kapsamda, 01.10.2018 tarihinde imzalanan kira sözleşmesine ek zeyilname düzenlenerek aylık kira bedeli 40.000 TL
+ KDV olacak şekilde yeniden belirlenmiş ve Şirket ile KAY-TUR AŞ arasında yeni kira sözleşmesi 02.01.2020 tarihinde imzalanmıştır.
Kayseri Büyükşehir Belediye Meclisinin 10.02.2020 gün ve 56 sayılı kararında ise, “Mülkiyeti Belediyemiz adına kayıtlı Oruçreis Mahallesi, Karpuzatan Caddesinde bulunan taşınmazın Kayseri İmar ve İnşaat Tic. AŞ'ye yapılan tahsisinin iptal edilmesine ve Kayseri Turizm Eğitim Kültür ve Ticaret (KAY-TUR) AŞ'ye 10 yıllığına yıllık 6.000,00 TL bedelle tahsis edilmesi” denilmiştir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü
kazanç dağıtımı” başlıklı 13’üncü maddesinde “(1) Kurumlar, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunursa, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılır. Alım, satım, imalat ve inşaat işlemleri, kiralama ve kiraya verme işlemleri, ödünç para alınması ve verilmesi, ikramiye, ücret ve benzeri ödemeleri gerektiren işlemler her hal ve şartta mal veya hizmet alım ya da satımı olarak değerlendirilir.
İlişkili kişi; kurumların kendi ortakları, kurumların veya ortaklarının ilgili bulunduğu gerçek kişi veya kurum ile idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğu gerçek kişi veya kurumları ifade eder… İlişkinin doğrudan veya dolaylı olarak ortaklık kanalıyla oluştuğu durumların örtülü kazanç dağıtımı kapsamında sayılması için en az %10 oranında ortaklık, oy veya kâr payı hakkının olması şartı aranır…
Emsallere uygunluk ilkesi, ilişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ya da satımında uygulanan fiyat veya bedelin, aralarında böyle bir ilişkinin bulunmaması durumunda oluşacak fiyat veya bedele uygun olmasını ifade eder...
Tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazanç, Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarının uygulamasında, bu maddedeki şartların gerçekleştiği hesap döneminin son günü itibarıyla dağıtılmış kâr payı veya dar mükellefler için ana merkeze aktarılan tutar sayılır…” hükümlerine yer verilmiştir.
5520 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinde, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımından söz edebilmek için;
Bir kurum tarafından bir mal veya hizmet alım ya da satımının (kiraya verme işlemleri) yapılmış olması,
Söz konusu kurumun bu mal veya hizmet alım ya da satımını ilişkili kişilerle yapmış olması,
Bu mal veya hizmet alım ya da satımında emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak fiyat veya bedel tespiti yapılmış olması gerektiği,
belirtilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde, Kayseri Büyükşehir
Belediyesinin diğer şirketi olan KAY-TUR AŞ ilişkili kişi kapsamındadır. Bu nedenle Kent Fırını İşletmesi için kira bedelinin, emsallere uygunluk ilkesine aykırı olacak şekilde tespit edilmesi 5520 sayılı Kanuna göre tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı olarak düşünülmektedir.