Belediyenin bazı tahsilatlarından elde ettiği ve vergi dairesine göndermesi gereken Katma Değer Vergisi (KDV) borcunun ödenmeyerek, kaynağı bilinmeyen 190 Devreden Katma Değer Vergisi Hesabından mahsup yapıldığı tespit edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 391 Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabının niteliğini açıklayan 293’üncü maddesine göre; teslim edilen mal veya ifa edilen hizmetler üzerinden hesaplanan katma değer vergisi tutarları bu hesapta izlenir. Ay sonlarında, bu hesap 190 Devreden Katma Değer Vergisi ve 191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesaplarının toplamından düşükse, mahsup yapılarak kapatılır.

İdare, 2017 yılından sonra 191 İndirilecek KDV Hesabının hatalı kullanımına, 2021 ve 2022 yılında sehven hatalı kullanıldığını ifade ettiği 626.288,08 TL tutarındaki birkaç kayıt dışında son vermiştir. 2022 yılındaki iki hakediş ödemesinden kaynaklanan 536.611,87 TL tutarda mahsup işleminde kullanılarak 190 Devreden KDV Hesabına eklenmiştir.

Hatalı şekilde indirim konusu yapılan KDV tutarları, mahsup yoluyla 190 Devreden KDV Hesabına aktarılmak suretiyle gerek yılı içindeki gerekse sonraki dönemdeki vergi borçlarının ödenmemesine sebebiyet vermektedir. Dolayısıyla bu hesabın hatalı kullanımından kaçınılmalı, hatalı kullanılmış ise 190 ve 191 Hesapları mahsup işlemine konu edilmeden mevzuatı çerçevesinde kapatılmalıdır.

İdare 191 İndirilecek KDV Hesabının hatalı kullanımına 2017 yılındaki Sayıştay Raporuna istinaden birkaç kayıt dışında son vermiştir. Ancak gerek geçmiş gerek yılı içindeki hatalı kullanımlardan kaynaklı oluştuğu kabul edilen 190 Devreden KDV Hesabı kapatılmayarak 2022 yılı başında 30.418.311,69 TL bakiye ile açılmış ve 2022 yılı içindeki 1.444.433,90 TL vergi borcunun ödenmeyerek mahsubuna sebebiyet vermiştir. Yıl sonunda 190 Devreden KDV Hesabı 29.510.489,66 TL ile kapanmıştır.

Kamu idaresi özetle, 191 İndirilecek KDV hesabının 2017 yılı ve öncesinde kullanıldığını, sonraki yıllarda uygulamanın Yönetmelik hükümlerine göre yapıldığını ifade etmektedir. Ancak bulguda değinildiği gibi, 2022 yılı içinde de birkaç hatalı kayıt yapılmıştır. Diğer yandan bulguda asıl vurgulanmak istenen, geçmişte 191 İndirilecek KDV Hesabının hatalı kullanımı nedeniyle 190 Devreden KDV Hesabının olduğundan fazla görünmesi ve mahsup yoluyla vergi borcunun ödenmesine engel teşkil etmesidir.

Yapılan açıklamalar uyarınca, 190 Devreden KDV Hesabındaki bakiyenin sıhhatinin araştırılması, hatalı kullanımdan kaynaklı bakiyenin vergi borcuna mahsup edilmeden kapatılması, vergi borcunun tam olarak ilgili vergi dairesine bildirilerek ödenmesi gerekmektedir.