Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından İdareye devredilen Ünye Limanı ile Fatsa İskelesinde yükleme boşaltma işlemlerinin yapılması bunun karşılığında Liman içinde dolgu yapılması işinin ihalesiz bir şekilde Belediye Şirketine yaptırıldığı görülmüştür.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde;

“Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütülür.”

Denilmektedir.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 26’ncı maddesinde;

“... Büyükşehir belediyesi, mülkiyeti veya tasarrufundaki hafriyat sahalarını, toplu ulaşım hizmetlerini, sosyal tesisler, büfe, otopark ve çay bahçelerini işletebilir; ya da bu yerlerin belediye veya bağlı kuruluşlarının % 50'sinden fazlasına ortak olduğu şirketler ile bu şirketlerin % 50'sinden fazlasına ortak olduğu şirketlere, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine tabi olmaksızın belediye meclisince belirlenecek süre ve bedelle işletilmesini devredebilir... ”

Hükmü yer almaktadır.

5216 sayılı Kanun'un 26’ncı maddesi ile kanun koyucu tarafından belirlenen bazı faaliyetlerin büyükşehir belediyeleri tarafından bizzat işletilmesine veya belediye veya bağlı kuruluşlarının %50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketler ile bu şirketlerin %50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketlere 2886 sayılı Kanun hükümlerine bağlı kalınmaksızın devredilmesine imkân tanınmıştır. Buna göre Büyükşehir belediyesi, mülkiyeti veya tasarrufundaki hafriyat sahalarını, toplu ulaşım hizmetlerini, sosyal tesisler, büfe, otopark ve çay bahçelerini işletebilir; ya da bu yerleri şirketlerine 2886 sayılı Kanun’a tabi olmadan süreli ve bedelli olarak devredebilir hükmü gereğince protokolle işletme hakkını ve karşılığında bedel olarak dolgu yapılmasını işini şirketine devretmiştir. Ancak limanlar söz konusu maddede belirtilen işletme yerlerinden biri değildir.

Yapılan incelemede Kaledere Hükümet Cad, No:17 Ünye adresinde bulunan Ünye Limanı ve Atatürk Parkı, Fatsa Merkez adresinde bulunan Fatsa iskelesinde yapılacak yükleme boşaltma işinin hangi şartlarda ve nasıl yapılacağını ve bu yükleme ve boşaltmadan elde edilecek gelirle Belediye Şirketi tarafından Ünye Limanı Geliştirme Projesi kapsamında yapılacak olan yatırımların hangi miktarda ve nasıl yapılacağı Belediye Meclisi kararı üzerine 14.01.2023 tarihinde imzalanan protokolle kararlaştırılmıştır.

İşletme hakkının kiralanması mahiyetinde olan söz konusu işlemin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine tabi olduğu ve bu konuda herhangi bir muafiyet olmadığı açıktır.

İdare tarafından verilen cevapta, bundan sonra yapılacak iş ve işlemlerde bulgu doğrultusunda hareket edileceği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak Ünye Limanı ve Fatsa İskelesinde yapılan yükleme ve boşaltma işlerinin İdare tarafından muhammen bedel tespiti yapılarak, 2886 sayılı Kanun kapsamında İhale edilmesi gerekmektedir.