Global bütçe uygulaması nedeniyle, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından üniversiteye ödenmeyen tedavi bedellerine ilişkin olarak yapılması gereken ilgili dönem alacak terkinlerinin zamanında yapılmadığı, bu durumun ise muhasebenin dönemsellik ilkesine aykırı bir durum ortaya çıkardığı, tespit edilmiştir.

Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “Temel muhasebe kavramları” başlıklı 29’uncu maddesinde:

“Döner sermeyeli işletmelerin muhasebesi, muhasebe ilke ve kurallarının dayanağını oluşturan ve aşağıda belirtilen kavramlara göre yürütülür: c) Dönemsellik: İşletmelerin faaliyetleri, belirli dönemlerde raporlanır ve her dönemin faaliyet sonuçları diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanır…” denilmektedir.

Üniversite Rektörlüğü ile Sosyal Güvenlik Kurumu arasında imzalanan Götürü Bedel (Global Bütçe) Üzerinden sağlık Hizmeti Satın Alım Sözleşmesi’nin “Ödeme tutarı ve ödeme şartları” başlıklı” 6/b maddesinde:

“…Yılsonu itibariyle tahakkuk tutarlarının belirlenen götürü bedel bütçesinin üzerinde olması durumunda ise 2021 yılı için belirlenen götürü bedel bütçesi kadar ödeme yapılacaktır.” denilmektedir.

Yukarıda yer alan sözleşme hükmüne göre; üniversite hastanesi tarafından yıl içinde yapılan tedavi hizmetlerine ilişkin olarak Sosyal Güvenlik Kurumuna fatura edilen toplam tedavi hizmet bedeli, eğer sözleşmede 2021 yılı için Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından üniversite hastanesine ödenecek götürü tedavi hizmet alım bedelini aşarsa, aşan kısım için Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından üniversite hastanesine herhangi bir ödeme yapılmayacaktır. Dolayısı ile Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından üniversiteye ödenmeyecek olan tedavi hizmet bedellerinden kaynaklı olan alacak tutarlarının ilgili dönem sonunda (dönemsellik ilkesi gereğince) terkin edilerek, bu terkinlere ilişkin olarak ortaya çıkan mali durumun da ilgili yıl gelir tablosu ve bilanço hesaplarında görünmesi gerekmektedir.

Manisa Celal Bayar Üniversitesi Hafsa Sultan Hastanesinin 2021 yılında, Sosyal Güvenlik Kurumu ile Götürü Bedel (Global Bütçe) Üzerinden Sağlık Hizmeti Satın Alım Sözleşmesi imzaladığı, Global Bütçe Uygulaması nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenmeyen 2021 yılına ilişkin 1.315.954,42 TL’nin 2021 yılı sonunda 659.03 Kodu kullanılarak yapılması gereken terkin işlemlerinin 2021 yılı sonu itibariyle yapılmadığı, dolayısı ile 2021 yılı mali tablolarında yer alması gereken terkin tutarının 2021 yılı tablolarına yansımadığı görülmüştür.

Konu ile ilgili olarak Kurum tarafından, yıl sonunda fazla kesilen fatura tutarının Kuruma ödeneceği beklentisiyle terkin işleminin yapılmadığı, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından 2022 yılı içerisinde ödeme yapılmadığı takdirde 2022 yılı sonunda terkin işleminin yapılacağı belirtilmesine karşın terkin yapılması gereken alacak tutarı 2021 yılına ait olup 2021 yılı sonunda terkin edilmesi gerekmektedir. Aksi halde 2021 yılı mali tablolarına terkin yapılmayan söz konusu tutar kadar hata yansıyacaktır. Terkin işleminin 2022'de yapılması halinde bu işlem 2021 yılı mali tablolarındaki hatayı düzeltici mahiyette olmayacaktır.

Bu işlemin Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 29’uncu maddesinde bahsi geçen dönemsellik ilkesine uygun olmadığı, söz konusu alacağın zamanında

terkin edilmediği için 2021 yılı mali tablolarında dönem zararlarının olması gerekenden daha az göründüğü, bu şekildeki bir terkin uygulamasının dönemsellik ilkesine uygun olmadığı değerlendirilmektedir.