İdarenin görev ve sorumluluk alanında bulunan sokaklarda, Belediye Şirketi tarafından 2013 yılından itibaren yol üzeri otopark işletmeciliği yapıldığı, ancak bu işletmeciliğe ilişkin ecrimisil tahsilatının yapılmadığı ve tahliye işlemlerinin başlatılmadığı görülmüştür.

5216 sayılı Kanun’un 8’inci ve 9’uncu maddelerine dayanılarak çıkarılan Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliği’nin 18’inci maddesinde yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerindeki araç park yerlerini tespit etme görevi UKOME’ye verilmiştir.

Buna göre, İstanbul sınırları içinde bir yerin yol üstü otopark olarak düzenlenmesi için UKOME kararının alınması gerekmektedir.

Yapılan incelemede, Kadıköy Belediyesinin görev ve sorumluluğuna bırakılıp, UKOME tarafından yol üzeri araç park yeri olarak belirlenmeyen alanlarda, Belediye Şirketi tarafından yol üstü otopark işletmeciliği yapıldığı, hukuki dayanaktan yoksun olan bu yol üzeri otopark işletmeciliğinin, sorumluluk alanında olmasına rağmen Belediye tarafından sonlandırılmadığı ve bu işgali kullanıma ilişkin ecrimisil tahakkuku yapılmadığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından, Bulgu konusu yol üstü otopark uygulamalarının işletilmesi veya kiraya verilmesinin İBB'nin yetkisinde olduğu, Belediye Şirketi tarafından işletilmeye devam edilen yol üstü otopark uygulamalarının işletme hakkının Şirkete devredilmesi veya kiralanması için İBB nezdinde girişimde bulunulduğu ancak talebin İBB tarafından uygun görülmediği belirtilmiştir.

Ancak, ilgili alanlar otopark işletmeciliği yapılıp yapılamayacağı hususu dışında, İBB'nin değil İdarenin yetkisinde olan, ana arterler dışındaki alanlardır. Dolayısı ile Bulgu konusu, Şirketin otopark işletmeciliğinin usulüne uygun olarak yapılmadığı yanında, İdarenin bu faaliyetlerden ecrimisil almamasıdır. İBB'nin bu alanlarda otopark işletmeciliği konusunda olumsuz dönüş yapması, İdarenin kendi yetki alanındaki usulüne uygun olmayan kullanımlardan ecrimsil almasını engellememektedir.

Diğer taraftan İBB'nin geri dönüş yazısında otopark işletmeciliği yapılamayacağının belirtilmediği, bu yerlerde otopark faaliyetinde bulunabilmesi için UKOME kararının alınmasının zorunlu olduğunun ifade edildiği görülmektedir. Bu da uygun görmeme anlamına gelmeyip, temel mevzuata atıf niteliği taşımaktadır. Dolayısıyla İBB'nin UKOME kararı olmaksızın otopark işletmeciliği yapılamayacağı yönündeki geri dönüşü, işgalin sonlandırılması gerektiğine yönelik Bulgu konusu ile aynı yöndedir.

Sonuç olarak, İdarenin hüküm ve tasarrufu altında bulunan, özel mülkiyete konu olmayan, tescil dışı alanlardan biri olan yollar üzerinde gerçekleştirilen işgal dolayısıyla İdare tarafından fuzuli şagil konumundaki Belediye Şirketi adına geçmiş dönemler de göz önünde bulundurularak ecrimisil tahakkuk ettirilmesi ve otopark işletmeciliği yapılabileceğine ilişkin UKOME kararı alınmadıkça söz konusu işgalin sonlandırılmasına yönelik çalışmaların başlatılması gerekmektedir.