İdarenin, bütçe içi işletmeye yapmış olduğu sermaye aktarımlarını Meclis Kararı olmadan gerçekleştirdiği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe İçi İşletme Yönetmeliği’nin 8’inci maddesinde; işletme adına ayrılan ödeneklerin, fonksiyonel sınıflandırılmada ekonomik işler ve hizmetler kodunda gösterileceği, işletmenin iktisadi ticari işlerine ilişkin giderler dışında kalan personel giderleri, sosyal güvenlik kurumuna devlet primi giderleri, mal ve hizmet alımı giderleri, sermaye giderleri ile transferlerinin mahalli idare bütçesinden yapılacağı, işletme ödeneğinin iktisadi ve ticari işler için nakit sermaye olarak kullanılacak kısmının ise ekonomik sınıflandırmada borç verme kodunda gösterileceği, bu ödeneğin işletme adına açılmış bir özel hesaba aktarılmak suretiyle kullanılacağı, işletme ödeneğinden kullanılmayan kısmının yıl sonunda iptal edileceği, işletme faaliyetlerinden sağlanan gelir fazlası veya kârın mahalli idare bütçesine gelir kaydedileceği ifade edilmiştir.

Anılan Yönetmelik’in 9’uncu maddesinde ise; işletme faaliyetlerinin muhasebe işlemlerinin Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine göre mahalli idarenin muhasebe biriminde tutulacağı, işletmenin kurumlar vergisine tabi faaliyetlerinin, hesap planı bakımından, sadece bütçe işlemlerinin muhasebeleştirilmesi ve raporlanmasına ilişkin olarak Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine tabi olduğu, işletmenin ticari mal ve hizmet alım satımlarına ilişkin (Kurumlar Vergisine tabi) faaliyetleri için, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 175’inci ve mükerrer 257’nci maddeleri hükümleri uyarınca belirlenen muhasebe standartları, tek düzen hesap planı ve mali tabloların çıkarılmasına ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde defter tutacağı, mahalli idare bütçesi içinde yapılan personel ve diğer yönetim ve donatım giderlerinin kurum kazancının tespitinde ve kurumlar vergisi beyannamesinin düzenlenmesinde ayrıca dikkate alınacağı belirtilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, belediyelerin kuracakları bütçe içi işletmelerine nakit sermaye olarak koyacakları tutarları ekonomik sınıflandırmada borç verme kodunda göstererek muhasebeleştirecekleri ve bu sermayeyi bütçe içi işletme adına açılmış özel bir hesaba aktaracakları anlaşılmaktadır.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18’inci maddesinde, bütçe içi işletme ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na tâbi ortaklıklar kurulmasına veya bu ortaklıklardan ayrılmaya, sermaye artışına ve gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulmasına karar vermek, belediye meclislerinin görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.

Buna göre, İdarenin kurmuş olduğu bütçe içi işletmeye yapacağı sermaye aktarımlarını Belediye Meclisi kararı ile yapabileceği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, 2023 yılı içerisinde İdare tarafından bütçe içi işletmeye Meclis Kararı alınmadan 5.250.000,00 TL sermaye aktarıldığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından, söz konusu işlemlerin, ortaklık yapısı veya sermaye artışı ile ilgili olmadığı, dolayısıyla bu kaynak aktarımlarının Meclisin görev ve yetkileri arasında sayılmadığı, bu nedenle harcama yetkilisi tarafından faaliyet gideri olarak ödendiği ifade edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe İçi İşletme Yönetmeliği'nin 8'inci maddesinde işletme ödeneğinin iktisadi ve ticari işler için nakit sermaye olarak kullanılacak kısmının, ekonomik sınıflandırmada borç verme kodunda gösterileceği ve bu ödeneğin işletme adına açılmış bir özel hesaba aktarılmak suretiyle kullanılacağı ifade edilmiştir. Dolayısı ile belediyelerin bütçe içi işletmelerinin hesabına aktaracağı nakdi tutarlar sermaye aktarımı olup, bu işlemlerin 5393 sayılı Kanun’un 18’inci maddesi kapsamında meclis kararı ile gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak, İdarenin bütçe içi işletmeye yapacağı sermaye aktarımlarında Meclis kararı alması gerektiği değerlendirilmektedir.