İdarenin gecekondu fonu kapsamındaki gelirlerinden bir kısmının, cari hesaplara aktarılarak muhtelif harcamalarda kullanıldığı anlaşılmıştır.

775 sayılı Gecekondu Kanunu'nun 12’nci maddesinde, bu Kanun'daki hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla temin edilen gelirlerin, ilgili belediyelerce açılacak özel hesaplarda

toplanarak birer fon teşkil edileceği; aynı Kanun'un 13’üncü maddesinde de, toplanan bu kaynakların hangi amaçlar için kullanılacağı belirtilmiştir.

Kanun’un 13’üncü maddesinde;

“12 nci madde gereğince teşkil edilen fonda toplanan paralar, belediyelerce, Toplu Konut İdaresi Başkanlığının izni alınmak şartiyle :

1. Bu kanundaki amaçlarda kullanılmak üzere arsa sağlanmasında, Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan plan ve projelere göre halk konutu, nüve konut veya geçici misafir konutu yapılmasında,

2. Islah olunacak gecekondu bölgeleri ile yeniden tesis edilecek önleme bölgelerinin yol, meydan, kanalizasyon, su, elektrik ve benzerleri gibi kamu hizmet ve tesislerinin Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan projelerine göre yapılmasında veya onarılmasında,

3. Kendi bütçe imkanlariyle karşılanamıyan ve fakat bu kanun gereğince yapılması gereken tesbit, harita alımı, plan ve projelendirme hizmetlerinde kullanılır.” denilerek fon kaynaklarının hangi alanlarda kullanılacağı hüküm altına alınmıştır.

Yapılan incelemede, İdarenin, 775 sayılı Kanun kapsamındaki gelirlerinin izlendiği toplam 6 adet banka hesabının olduğu; ilgili hesaplara ait banka ekstreleri ve yevmiye kayıtları incelendiğinde, bu hesaplardan İdarenin diğer cari hesaplarına 2021 yılı içerisinde toplam 63.576.351,79 TL aktarıldığı ve muhtelif harcamalarda kullanıldığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; 5018 sayılı Kanun'un “Kamu Maliyesinin Temel İlkeleri” başlıklı 5’inci maddesinde kamu maliyesinin temel ilkelerinin belirtilmiş olduğu, Mezkûr Kanun’un “Hesap Verme Sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesine göre kamu kaynaklarının kullanımında hesap verme sorumluluğunun açıklandığı, İBB’nin diğer birimlerince gecekonduların ıslahı, tasfiyesi, yeniden gecekondu yapımının önlenmesi kapsamında yapılan harcamalar sonucu belediye cari hesabının Mesken Müdürlüğünün gider hesabından alacaklı duruma geldiği, Emlak Müdürlüğü kayıtlarında bulunan 2 adet taşınmazın 23.05.2018 tarihli ve 4072 sayılı Başkanlık onayına istinaden 187.213.114,07 TL bedelle 31.08.2018 tarihli ve 2103216 yevmiye no.lu muhasebe işlem fişi ile muhasebeleştirilerek Mesken Müdürlüğüne devredildiği, aktarılan tutarların da bahse konu taşınmazların devrinden kaynaklandığı ifade edilmişse de; yukarıda açıklandığı üzere gecekondu fonundaki tutarların hangi harcamalarda kullanıldığının tespiti ve fonda biriken

paraların hesabının doğruluğu açısından tüm giderler ve gelirlerin aynı hesaptan izlenmesi mevzuata uyarlı olacaktır. Ayrıca mevzuat gereği fonda biriken meblağın, Kanun’a uygun şekilde harcanması zaruri olduğundan, diğer cari hesaplara aktarımının yapılması hatalı bir uygulamadır. Ayrıyeten İdarenin göndermiş olduğu cevapta 2018 yılındaki taşınmaz devrinden bahsediliyorsa da, 2018, 2019 ve 2020 raporlarına gönderilen cevaplarda da aynı gayrimenkul devri nedeniyle söz konusu aktarımın yapıldığı ifade edilmiştir. Dolayısıyla bahsi geçen sürede Mesken Müdürlüğünden cari hesaba yapılan aktarımlarla söz konusu gayrimenkul devrine ilişkin alacağın kapanmış olduğu ve mesken hesaplarının alacaklı durumda olduğu değerlendirilmektedir.

Netice olarak, İdarenin gecekondu fonu kapsamındaki gelirlerinin ilgili mevzuatında belirtilen amaçlar için kullanılması gerekmektedir.