Kamu İdaresince doğrudan temin yöntemi ile yapılan konaklama hizmet alımları ve avans verme suretiyle gerçekleştirilen mal ve hizmet alımlarında piyasa fiyat araştırmasının yapılmadığı görülmüştür.

Belediyelerin mal ve hizmet alımı ile yapım işlerinin ihaleleri 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümleri kapsamında yürütülmektedir. Bu Kanun’un “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesi ile; bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ile belli istekliler arasında ihale usulünün temel ihale usulü olduğu ifade edildikten sonra diğer ihale usullerinin Kanun’da belirtilen özel hallerde kullanılabileceği belirtilmiş olup, idarelerin saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olacağı hüküm altına alınmıştır.

Söz konusu Kanun’un 22’nci maddesinde yer alan doğrudan temin usulü ile ilan yapma, teminat alma, ihale komisyonu kurma ve Kanun’da belirtilen yeterlik kriterleri gibi zorunluluklar aranmaksızın, ihale yetkililerince görevlendirilen kişi ya da kişilerce piyasada fiyat araştırması yapılarak kamu ihtiyaçlarının giderilmesine imkân tanınmıştır.

Aynı maddenin (d) bendinde; büyükşehir belediyesi sınırları dâhilinde bulunan idarelerin onbeş milyar, diğer idarelerin beşmilyar Türk Lirasını aşmayan ihtiyaçları ile (2022 yılı için söz konusu limit tutarı büyükşehir belediyesi sınırları dâhilinde bulunan idareler için

218.395 TL, diğer idareler için 72.752 TL) temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımların ilan yapılmaksızın, teminat alınmaksızın ve ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılarak ihtiyaçların doğrudan teminle karşılanabileceği belirtilmiştir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere, doğrudan temin ile alım yapılırken piyasa fiyat araştırması yapılmalıdır. Diğer bir ifadeyle, doğrudan temin ile yapılan alımlarda ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasa araştırması yapılarak ihtiyacın en uygun şekilde temin edilmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede; doğrudan teminle yapılan konaklama hizmet alımları ve avans suretiyle gerçekleştirilen mal ve hizmet alımlarında piyasa fiyat araştırmasının yapılmadığı tespit edilmiştir.

Kamu İdaresi cevabında; konaklama alımları için 4734 sayılı Kanun’un 22/d kapsamına göre piyasa fiyat araştırması yapıldığı, avans alımlarının ise ivedi ve zorunlu giderler olduğu için harcama yetkilisi onayı ve harcama talimatı ile piyasa fiyat araştırması yapılmadan işlem tesis edildiği ifade edilmiştir. İlgili evrakların incelenmesinden konaklama alımları için piyasa fiyat araştırması yapıldığına dair bilgi ve belgeye rastlanılmamıştır. Ayrıca avans suretiyle gerçekleştirilen alımların ivedi ve zorunlu nitelikte olması piyasa fiyat araştırması yapılmasına engel teşkil etmemektedir.

Doğrudan teminle yapılan mal ve hizmet alımlarında piyasa fiyat araştırmasının yapılması gerekmektedir.