2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Müteahhit veya müşterinin sözleşmenin bozulmasına neden olması” başlıklı 62’nci maddesinde “Sözleşme yapıldıktan sonra 63 üncü maddede yazılı hükümler dışında müteahhit veya müşterinin taahhüdünden vazgeçmesi veya taahhüdünü, şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi üzerine, idarenin en az 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatı gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.”

“İdarelerce ihalelere katılmaktan geçici yasaklama” başlıklı 84’üncü maddesinde de; “…

Üzerine ihale yapıldığı halde usulüne göre sözleşme yapmayan istekliler ile sözleşme yapıldıktan sonra taahhüdünden vazgeçen ve mücbir sebepler dışında taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmeyen müteahhit veya müşteriler hakkında da, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili bakanlık tarafından, bir yıla kadar ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilir ve bu kararlar Resmi Gazete'de ilan ettirildiği gibi ilgililerin müteahhitlik sicillerine işlenir.”

“İhaleye katılamayacak olanlar” başlıklı 6’ncı maddesinde ise;

“Aşağıdaki şahıslar doğrudan veya dolaylı olarak ihalelere katılamazlar:

…

2. Bu Kanun ve diğer kanunlardaki hükümler gereğince geçici veya sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanlar.” hükümleri yer almaktadır.

İdare tarafından 29 adet taşınmazın kiralanması için ihale yapılmış ve neticede tüm

taşınmazların mevcut kiracıları ile sözleşme yapılmıştır. Oysa bu kiracıların tamamının önceki sözleşmelerinden kalan kira borçları bulunmaktadır. Sözleşme hükümlerine aykırı olarak ödeme yükümlülüğünü yerine getirmeyen bu kiracılara 2886 sayılı Kanun’un 62’nci maddesi uyarınca 10 gün süreli ihtar verilmesi ve ihlalin bu sürenin sonunda da devam etmesi durumunda kira sözleşmelerinin feshedilerek hesabının genel hükümlere göre tasfiye edilmesi gerekirdi. Ayrıca Kanun’un 84’üncü maddesine göre ilgililer hakkında 1 yıla kadar ihalelere katılmaktan yasaklama kararı da uygulanması gerekmektedir. Dolayısıyla İdare tarafından bu işlemlerin yerine getirilmeyerek borcu olan kiracılar ile yeniden sözleşme imzalanması 2886 sayılı Kanun’da yer alan düzenlemelere aykırılık teşkil etmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “T.C. Sayıştay Başkanlığı’ nın 2018 yılı denetiminde Emlak ve İstimlak Müdürlüğümüzden Mevcut Kiracıları ile Sözleşmesi Yenilenen Taşınmazlara ilişkin bilgiler istenilmiş olup, Müdürlüğümüzce tanzim edilen kiracılar tablomuz incelenerek; Tablo: 3’ te yer verilen 29 adet taşınmazın kiralanması için ihale yapılmış ve neticede tüm taşınmazların mevcut kiracıları ile sözleşmeleri yenilendiği, ancak bu kiracıların tamamının önceki sözleşmelerinden kalan kira borçlarının olduğu görülmüş, bu durumun mevzuata aykırılığı belirtilmiştir.

İdaremiz ve uygulayıcı Emlak ve İstimlak Müdürlüğü olarak ödeme yükümlülüğünü yerine getirmeyen kiracılara herhangi bir kasıt ve art niyet bulunmaksızın sözleşmeleri yenilenmiş olup, ancak yapılan görüş ve değerlendirmeleriniz dikkate alınarak mevzuatın gerektirdiği şekliyle kirasını ödemeyen kiracılara 2886 sayılı Kanun’ un 62 maddesi uyarınca 10 gün süreli ihtar verilerek, verilen bu süre sonunda ihlalin devam etmesi durumunda kira sözleşmesinin feshedileceği, hesabının genel hükümlere göre tasfiyesinin sağlanarak ayrıca 2886 sayılı kanun’ un 84’ ncü maddesine göre ilgililer hakkında 1 yıla kadar ihalelere katılmaktan yasaklama kararının da ihale yapan Destek Hizmetleri Müdürlüğü’nce gerçekleştirileceği, sözleşmesi biten kiracıların ihale aşamasında bulunan borçlarını yasa gereği yapılandırdığı ve bunların tahsili yönündeki çalışmaları ise Borç Takip birimimizin yasal yollardan takip edeceği bundan sonraki iş ve işlemlerimizde mevzuatına göre bilgi ve belgelerin tanzim edileceğini, bilgilerinize arz ederim.” denilmiştir.

Sonuç olarak Kamu idaresi tarafından gönderilen cevapta özetle; bulguda belirtilen hususların kabul edildiği, sözleşmesi biten kiracıların ihale aşamasında bulunan borçlarının yasa gereği yapılandırıldığı, bunların tahsili yönündeki çalışmaların borç takip birimi tarafından takip edileceği, bundan sonraki iş ve işlemlerde mevzuata göre bilgi ve belgelerin tanzim edileceği ifade edildiğinden bu aşamada önerilecek başka bir husus bulunmamaktadır. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.