“2023 Yılı İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne Ait Spor Tesisleri, Okul Spor Salonları ve Spor Merkezlerinin İşletilmesi ve Hazır Halde Bulundurulması Hizmet Alım İşi” kapsamında yer almayan yerlerde çalıştırılacak personelin ihale kapsamında temin edildiği ve teknik Şartnamenin açık ve anlaşılır olmadığı görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesine göre; İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

Yine bahse konu Kanun'un aynı maddesinde aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece yapım işleri, mal alımı ve hizmet alımı bir arada ihale edilemeyeceği belirtilmiştir. Bu hükmün sadece mal ve hizmet alımı ile yapım işlerinin birbirleri arasında birlikte ihale edilemeyeceği şeklinde değil, doğal bağlantı olmadığı sürece belirtilen ihale türlerinin müstakil olarak kendi içlerinde de uygulanması gerektiği şeklinde anlaşılması gerekmektedir.

“2023 Yılı İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne Ait Spor Tesisleri, Okul Spor Salonları ve Spor Merkezlerinin İşletilmesi ve Hazır Halde Bulundurulması Hizmet Alım İşi” ihalesi gerçekleştirilmiştir. Söz konusu ihale İdareye ait 67 adet spor tesisinde hizmet alanlarının işletilmesi, spor araç-gereç ve malzemelerin sağlanması, temizlik ve bakım onarımlarının yerine getirilmesi ve faaliyet göstermiş olduğu spor branşlarına göre eğitimlerin verilmesi ile ilgili hizmet alım ihalesidir.

Ayrıca ihale dokümanı içerisinde yer alan Teknik Şartnamenin, “spor tesislerinin işletilmesi ve hazır halde tutulması hizmetine ilişkin hususlar” başlıklı 3’üncü maddesinde, her türlü beden eğitimi ve spor hizmetlerinin yerine getirilmesi, spor tesisi bulunan ilçelerdeki halkın fiziksel ve ruhsal yönden gelişimlerine katkı sağlamak amacıyla her yaştan sporcu adayları ve abonelerine muhtelif spor branşlarında hizmet verilmesini sağlayacağı belirtilmiştir. Madde devamında yüklenicinin tesislerin işletilmesi hizmeti kapsamında iş kalemi içerisinde belirtilen hizmetlerin İdare tarafından görevlendirilen personelle birlikte yürüteceği belirtilmiştir. Hizmetlere bakıldığında ise spor branşları eğitimi ve uygulama hizmeti ile temizlik hizmetinin bu kapsamda olduğu görülmüştür.

Söz konusu hükümler kapsamında yüklenicinin spor ve temizlik hizmeti kapsamında idarenin personeli yanında kendi personelinin de ihale kapsamında çalıştırılacağı anlaşılmaktadır. Ancak İhale konusu işte yükleniciye ait herhangi bir spor eğitimi verecek personel veya temizlik personeli olmadığı, söz konusu hizmetlerin İdarenin doğrudan hizmet kapsamında aldığı personelle yürütüldüğü görülmüştür. Bu noktada yüklenicinin spor eğitimi ve temizlik hizmeti kapsamında vereceği hizmetin ne olduğu anlaşılamamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, İdarenin gerçekleştirmiş olduğu söz konusu ihaleye, ihale ile ilgisi olmayan işlerin dâhil edilmesinin mevzuata aykırılık oluşturduğu düşünülmekle birlikte ihale dokümanı içerisinde yer alan Teknik Şartnamenin açık ve anlaşılır olmadığı görülmüştür.

Yukarıda yer verilen denetim tespiti üzerine İdare tarafından özetle; söz konusu İhalenin teknik şartnamede yer alan tüm maddeleri incelendiğinde her bir kalemin spor tesisleri, okul spor salonları ve spor merkezlerinin işletilmesi ve hazır halde bulundurulması hizmet alımı işi için gerekli kalemler olduğu, bu kapsamda teknik şartnamede tarif edilen her bir işin diğer iş ve işler ile aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olduğu, ayrıca söz konusu işlerin tamamının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” maddesinde tarif edilen hizmet işleri içinde kaldığı ve mevzuat hükümlerine uygun olduğu belirtilmiştir. İdare tarafından her ne kadar İhale kapsamında yer alan işlerin gerekli olduğu ve bu yüzden aralarında doğal bağlantı olduğu ifade edilse de ihalede konusu işin İdareye ait 67 spor tesisinin ile okul spor salonlarının işletilmesi olduğu ancak iş kalemleri arasında ihale konusu iş içerisinde yer almayan atölyelerde çalışacak belleticilerinde temin edildiği görülmüştür. Bununla birlikte söz konusu alım içerisinde yer alan işlerin Kamu İhale Kanunu’nun 4’üncü maddesi içerisinde sayılan hizmetlerden olması bu hizmetlerin hepsinin bir arada ihale edilebileceği anlamına gelmemektedir. Ancak İdare söz konusu İhale ile temizlik hizmeti, bakım onarım hizmeti, yemek hizmeti, eğitim hizmeti gibi hizmetleri ve temizlik malzemesi, spor malzemesi vb. mal alımlarını da ihale içerisinde temin ettiği görülmüştür. Bu durum İhalenin torba ihale olmasına ve ihaleye katılımı azaltmaktadır. Mevcut durumda ihaleye başka teklif veren isteklinin olmaması da bu durumu destekler niteliktedir. Zira söz konusu bütün işlerin tek bir firma tarafından karşılanması mümkün olmamaktadır.

Bununla birlikte bulgu da yer alan teknik şartnamenin açık ve anlaşılır olmaması ile ilgili kısma ilişkin ise 2025 yılı içerinde yapılacak İhale de dikkat edileceği belirtilerek bulgu konusu hususa iştirak edilmiştir.

Sonuç olarak; İdarenin yapacağı ihaleleri 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda yer alan hükümlere uygun şekilde gerçekleştirmesi ve ihale dokümanı içerisinde yer alan dokümanların daha açık ve anlaşılır olması gerekmektedir.